Đăng ngày: 07/03/2024 - 13:33

2 phút

Nhiệt độ trung bình tháng 2/2024 là 13,54°C, cao hơn 1,77°C so với tháng 0 trong giai đoạn 1850-1900 và cao hơn 0,12°C so với kỉ lục lần gần đây nhất được ghi nhận trong tháng 2/2016. Trong 12 tháng vừa qua, nhiệt độ trung bình trên thế giới đã tăng thêm 1,56°C so với thế kỷ XIX.

Nhìn chung, hầu hết thế giới đều ghi nhận nhiệt độ tăng cao đáng kể trong mùa đông, từ Bắc Mỹ đến phần lớn Nam Mỹ hay Việt Nam, Maroc. Nhưng Bắc bán cầu có mùa đông (từ tháng 12 đến tháng 02) nóng nhất trên thế giới, với nhiệt độ cao hơn 3,3°C so với mức trung bình trong giai đoạn 1991-2020, đặc biệt là Trung và Đông Âu có thời tiết bất thường hơn.

Ngoài ra, nhiệt độ trung bình tại các đại dương, phủ 70% bề mặt Trái đất, cũng tăng kỷ lục trong những tháng qua. Ví dụ nhiệt độ trung bình trong tháng 2 được đo trên bề mặt nước biển (trừ các vùng cực) là 21,06°C. Tình trạng này tác động trực tiếp đến hệ sinh thái biển, cũng như khả năng đại dương hấp thụ khí CO2 gây hiệu ứng nhà kính.

Trả lời AFP, ông Carlo Buontempo, giám đốc Ban Biến đổi Khí hậu của Copernicus (C3S), cho rằng « 2024 đang trên đà trở thành một năm rất nóng, có thể là một năm nóng kỷ lục, nhưng may mắn là điều đó có thể không xảy ra nếu hiện tượng La Niña (trái ngược với El Niño) sớm diễn ra ».

Vẫn theo các chuyên gia của Copernicus, thế giới phải cắt giảm 43% lượng khí phát thải gây hiệu ứng nhà kính từ nay đến năm 2030 so với năm 2019 thì mới có thể giữ được mức tăng nhiệt độ 1,5°C như mục tiêu được đề ra trong Thỏa thuận Khí hậu Paris. Tuy nhiên, lượng khí thải này được cho là sẽ đạt mức kỷ lục vào năm 2025.

Đăng ngày: 07/03/2024 - 12:16

2 phút

Theo thông cáo ngày 06/03 của phủ tổng thống Pháp, ngoài thỏa thuận hợp tác quốc phòng, lãnh đạo hai nước còn ký một lộ trình về hợp tác kinh tế. Ông Macron « tái khẳng định sự ủng hộ của Pháp đối với độc lập, toàn vẹn lãnh thổ và an ninh của nước Cộng Hòa Moldova, trong bối cảnh cuộc chiến xâm lược của Nga ở Ukraina ». Pháp cũng sẽ tiếp tục « đồng hành với Moldova trên con đường gia nhập Liên Hiệp Châu Âu, sau khi Hội Đồng Châu Âu quyết định mở đàm phán kết nạp ».

Tháng 09/2023, Pháp và Moldova đã ký thỏa thuận đầu tiên về huấn luyện binh sĩ, đối thoại quốc phòng thường kỳ và trao đổi thông tin. Pháp sẵn sàng hỗ trợ nỗ lực của chính quyền Chisinau phát triển năng lực quân sự, trong đó có việc mua hệ thống phòng không Mistral của Pháp.

Quan hệ Moldova với Nga đã căng thẳng trong nhiều thập niên. Tình hình trầm trọng hơn kể từ khi Matxcơva gây chiến ở Ukraina. Chính phủ Moldova lên án cuộc xâm lược của Nga, đồng thời tố cáo Matxcơva đứng sau một âm mưu lật đổ chính quyền Chisinau thân châu Âu.

Cuối tháng 02/2024, vùng ly khai Transnistria đã yêu cầu Nga có những « biện pháp bảo vệ » họ, trước « sức ép gia tăng » từ chính quyền Moldova. Pháp và các nước phương Tây cho rằng « rất có nhiều khả năng » Nga đứng sau các « âm mưu gây bất ổn », trong khi nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ với 2,6 triệu dân có ngân sách quốc phòng rất eo hẹp.

Theo AFP, cùng lúc với chuyến công du của tổng thống Maia Sandu, hôm nay, Pháp tổ chức một cuộc họp qua video giữa đại diện 28 quốc gia để thảo luận về việc gia tăng hỗ trợ cho Ukraina và Moldova. Sau đó, tổng thống Macron tiếp các đại diện chính đảng Pháp ở Quốc Hội để giải trình về khoản viện trợ đầu tiên 3 tỉ euro dành cho Ukraina, trước khi đưa ra bỏ phiếu lần lượt tại Hạ Viện và Thượng Viện trong hai ngày 12 và 13/03.

Đăng ngày: 07/03/2024 - 11:40

2 phút

Phát biểu trong buổi họp báo tại Canberra, thủ tướng Úc nhấn mạnh thỏa thuận song phương đã đưa « Úc và Việt Nam trở thành những đối tác quan trọng nhất của nhau ». Trên mạng X, ông Anthony Albanese ca ngợi « Úc và Việt Nam là những người bạn lâu năm và từ giờ là những đối tác còn thân thiết hơn ». Thông tấn xã Việt Nam ca ngợi « sự tin cậy chính trị vào nhau giữa hai nước đã đạt đến mức chưa từng có ».

Thủ tướng hai nước cũng đã dự lễ ký kết khoảng 12 thỏa thuận hợp tác trong các lĩnh vực năng lượng, khoáng sản, nông nghiệp, ngân hàng và tài chính. Ngoài ra, theo thông cáo chung, thỏa thuận Đối tác Chiến lược Toàn diện sẽ thúc đẩy mở rộng hợp tác song phương trên nhiều lĩnh vực, như môi trường và năng lượng, quốc phòng và an ninh, kinh tế và giáo dục.

Thông cáo cho biết « hai nước sẽ tổ chức đối thoại thường niên ở cấp bộ về năng lượng và khoáng sản để thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực năng lượng và tài nguyên, trong đó có chuỗi cung ứng các loại khoáng sản chủ đạo ». Theo Reuters, Úc là nhà sản xuất lớn các khoáng sản được sử dụng trong nhiều lĩnh vực (điện thoại thông minh, ô tô), trong khi Việt Nam được cho là có nhiều mỏ với trữ lượng lớn chưa được khai thác.

Úc là nhà cung cấp than quan trọng cho Việt Nam để sản xuất điện. Khoảng 20 triệu tấn than đã được Úc xuất khẩu sang Việt Nam trong năm 2023, tăng 17% và chiếm khoảng 39% tổng lượng than nhập khẩu của Việt Nam.

Thỏa thuận nâng cấp quan hệ lên mức cao nhất với Úc đánh dấu thêm một thành công cho chiến lược « ngoại giao cây tre » của Hà Nội, đưa Úc lên ngang hàng về tầm quan trọng với Việt Nam như sáu nước khác là Nga, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ và Ấn Độ.

Theo trang The Diplomat của Nhật Bản, đây là kết quả các cuộc đàm phán giữa hai nước từ 4 năm qua. Tháng 11/2020, ngoại trưởng Úc Marise Payne lúc đó đã gợi ý với đồng nhiệm Việt Nam Phạm Bình Minh về việc nâng quan hệ song phương lên cấp độ cao hơn. Canberra dường như đã muốn hai bên ký kết thỏa thuận trong khuôn khổ chuyến công du Việt Nam của thủ tướng Anthony Albanese nhân kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ song phương năm 2023.

Đăng ngày: 07/03/2024 - 12:27

2 phút

Trong thông cáo sáng nay 07/03/2024, bộ Quốc Phòng Nga khẳng định đã nhắm vào một nhà kho chứa drone hải chiến của Ukraina. Tại Washington, Nhà Trắng nhấn mạnh đợt tấn công tại Odessa cho thấy Kiev cần được cấp tốc viện trợ quân sự, nhất là các hệ thống phòng không. Tuy nhiên, các giới chức Hoa Kỳ chưa thể khẳng định Nga có đã cố tình nhắm vào tổng thống Zelensky và thủ tướng Hy Lạp hay không.

Từ Kiev, thông tín viên RFI Emmanuelle Chaze cho biết thêm thông tin:

Một lần nữa Odessa lại là mục tiêu oanh kích của quân Nga. Lần này một tên lửa của Nga đã rơi xuống địa điểm chỉ cách chừng 150 mét nơi tổng thống Volodymyr Zelensky đang tiếp phái đoàn chính thức của Hy Lạp do thủ tướng Kyriakos Mitsotakis dẫn đầu. Trong số các quan chức đôi bên, không một ai bị thương. Nhưng đã có 5 người thiệt mạng trong vụ tấn công hôm qua.

Trong phát biểu hàng ngày qua mạng xã hội, tổng thống Zelensky không nhắc đến sự kiện nói trên, nhưng nhấn mạnh Ukraina có nhu cầu cấp bách bảo vệ thường dân trước những đợt tấn công liên tiếp. Tuy nhiên, đối với cộng đồng quốc tế, vụ oanh kích hôm qua gây nhiều chú ý, vì dường như trực tiếp nhắm vào ông Zelensky, 

Chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Charles Michel coi đây là một dấu hiệu thể hiện "chiến thuật hèn nhát của Nga trong cuộc xâm lược, và hành động đó đáng bị chỉ trích". Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen thì cho rằng hành động hù dọa đó của Nga không có tác động gì, ít ra là đối với hai ông Zelensky và Mitsotakis.

Đăng ngày: 07/03/2024 - 11:52Sửa đổi ngày: 07/03/2024 - 12:06

4 phút

Liên quan đến tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông và căng thẳng tại eo biển Đài Loan, hãng tin Mỹ AP ghi nhận, tránh nêu đích danh Hoa Kỳ, nhưng ngoại trưởng Trung Quốc quy trách nhiệm cho Washington gây bất ổn tại hai khu vực này. Bắc Kinh luôn xem Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời của Hoa Lục và khẳng định chủ quyền trên gần 90 % diện tích Biển Đông.

Phát biểu bên lề kỳ họp Quốc Hội, lãnh đạo ngoại giao Trung Quốc thậm chí còn hù dọa : « Trung Quốc sẽ có những hành động đáp trả trước các hành vi khiêu khích quá đáng » và « khuyên các quốc gia ngoài khu vực tránh khuấy động tình hình, tránh đứng về phe nào, tránh quấy rối ở Biển Đông ». Về Đài Loan, ngoại trưởng Vương Nghị nhắc lại Bắc Kinh đã vạch ra lằn ranh đỏ « rất rõ ràng » : « Đài Loan không bao giờ được phép tách rời khỏi đất mẹ ».

Về xung đột tại Gaza, ngoại trưởng Trung Quốc nhấn mạnh thảm họa nhân đạo tại vùng lãnh thổ Palestine này là một « nỗi ô nhục » trong một thế giới « văn minh » của thế kỷ 21. Bắc Kinh chủ trương một Nhà nước Palestine phải được quốc tế công nhận.

Về Ukraina, ông Vương Nghị đã mạnh mẽ bảo vệ một quan điểm « công bằng và khách quan » của Trung Quốc. Từ hơn hai năm chiến tranh Ukraina, Trung Quốc luôn giữ « thế trung lập » và đặt mình vào vị trí một đối tác trung gian đáng tin cậy, nhưng như AFP ghi nhận, quan hệ hữu hảo với Matxcơva khiến nhiều người hoài nghi về lập trường đó của Bắc Kinh.

Từ Bắc Kinh, thông tín viên Stéphane Lagarde tường thuật về cuộc họp báo sáng nay của ngoại trưởng Trung Quốc :

« Trong chưa đầy hai giờ đồng hồ, trả lời 21 câu hỏi đã được gửi đi từ trước, ông Vương Nghị đã đề cập đến toàn bộ những thách thức mà siêu cường thứ hai thế giới phải đối mặt, dưới lăng kính của chính sách ngoại giao mới của Trung Quốc dựa trên nguyên tắc ‘trật tự và bình đẳng’. Một đài truyền hình Nga được phép đặt câu hỏi thứ nhì với ngoại trưởng Trung Quốc. Đấy là cơ hội để Vương Nghị chỉ trích phe chủ trương ‘chính sách bá quyền’. Đồng thời ông  đề cao liên minh Bắc Kinh - Matxcơva, khẳng định đây không là một trật tự quốc tế mới, mà là một ‘mô hình mới’ trong quan hệ giữa các siêu cường.

Ông nói :  ‘Với tư cách là những siêu cường và thành viên thường trực Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, Trung Quốc và Nga đã xây dựng một mô hình hoàn toàn khác với thời Chiến tranh Lạnh’.Ngoại trưởng Trung Quốc nói thêm : Mối bang giao Bắc Kinh - Matxcơva trái ngược hẳn với ‘quan điểm sai lạc’ về Trung Quốc của Hoa Kỳ.

Hãng tin Mỹ Bloomberg đã đặt câu hỏi thứ ba về quan hệ Mỹ-Trung vốn đã có những tiến bộ từ cuộc gặp 'lịch sử' giữa lãnh đạo hai nước tại San Francisco hồi tháng 11 năm ngoái. Ông Vương Nghị đáp : Xung đột giữa hai quốc gia lớn như Trung Quốc và Hoa Kỳ là điều ‘không tưởng’, tuy nhiên, ‘nếu như Mỹ cứ giật mình mỗi lần nhắc đến Trung Quốc thì làm sao hai cường quốc này có thể tạo dựng niềm tin ? Hoa Kỳ muốn được thịnh vượng, nhưng lại ngăn cản các nước khác phát triển, thì đối với quốc tế, đâu là công lý ?’

Ngoại trưởng Trung Quốc kết luận : Trong một thế giới 'với nhiều biến động' Trung Quốc là một điểm tựa cho hòa bình, ổn định và công lý. Nhận xét này được đưa ra trong một phòng họp báo mà một lần nữa đã chật kín các phóng viên đại diện cho các nước phương Nam. Một phóng viên đài truyền hình Ai Cập đã hoan nghênh thái độ ‘công bằng’ của Trung Quốc ủng hộ người Palestine ».

Đăng ngày: 06/03/2024 - 16:26Sửa đổi ngày: 06/03/2024 - 16:27

3 phút

Jimmy Chérizier, biệt danh « Lò than », là một trong những trùm băng đảng có ảnh hưởng nhất ở Haïti hiện nay, đã ra tối hậu thư : « Nếu (thủ tướng) Ariel Henry không từ chức, nếu cộng đồng quốc tế tiếp tục ủng hộ ông ta, chúng tôi sẽ thẳng tiến đến nội chiến kéo theo một cuộc diệt chủng. Hoặc Haïti là thiên đường cho tất cả chúng tôi, hoặc là địa ngục cho tất cả ».

Từng làm cảnh sát và bị Liên Hiệp Quốc trừng phạt, trùm băng đảng 46 tuổi, cùng với nhiều nhóm vũ trang khác, muốn lật đổ thủ tướng nắm quyền kể từ vụ ám sát tổng thống Jovenel Moise năm 2021 và lẽ ra phải rời khỏi chức vụ vào đầu tháng 2. Trong khi đó, thủ tướng Ariel Henry công du Kenya để đúc kết những điểm cuối cùng cho kế hoạch thành lập một lực lượng quốc tế, do Kenya điều phối, đến giúp cảnh sát Haïti dẹploạn.

Từ cuối tuần qua, các băng đảng có vũ trang đã tấn công hai nhà tù, giúp hàng nghìn tội phạm vượt ngục, và chiếm giữ phần lớn thủ đô Port-au-Prince, những trục đường chính dẫn đến phần còn lại của đất nước nghèo nhất vùng Caribê. Người dân thủ đô không dám ra khỏi nhà vì sợ đạn lạc. Hàng quán đóng cửa. Xe ô tô bị đốt phá, ăn cắp. Xe tải chở hàng không vào được thủ đô, vì không thể vượt qua được những hàng rào được dựng chồng chất.

Trả lời RFI ngày 06/03, đại sứ Pháp tại Haïti Fabrice Mauriès cho biết thêm về tình hình tại nước này:

« Tình hình an ninh rất quan ngại, có thể coi là trầm trọng nhất từ nhiều năm qua, đến mức mà chúng tôi chứng kiến từ vài ngày nay nhiều vụ tấn công có phối hợp giữa các băng đảng vũ trang nhắm vào các cơ quan nhà nước, cơ sở hạ tầng trọng điểm, trong đó có sân bay Toussaint-Louverture ở Port-au-Prince. Vì vậy, một số hãng hàng không đã phải hủy chuyến bay. Nhà tù quốc gia ở Port-au-Prince cũng bị tấn công, hàng nghìn tù nhân bị giam ở đó đã vượt ngục. Thêm một mối lo lắng mới phải đối phó, vì các băng đảng có thể chiêu mộ những tù nhân vượt ngục này để gia tăng hoạt động tội phạm.

Nạn nhân đầu tiên của các băng đảng này là người dân. Họ bị vòi tiền, bị sát hại, nhất là người dân ở những khu bình dân, ở những nơi có nhiều phụ nữ và thiếu nữ sinh sống. Chính vì thế mà phải dừng ngay tình trạng này lại ».

Theo AFP, do bạo lực, khủng hoảng chính trị và hạn hán nhiều năm, khoảng 5,5 triệu người Haïti, chiếm gần 1/2 dân số, cần hỗ trợ nhân đạo. Liên Hiệp Quốc đã quyên góp được 674 triệu đô la cho năm 2024, nhưng số tiền này chỉ đáp ứng được 2,5% nhu cầu. Tình trạng bạo loạn trong những ngày gần đây đã buộc 15.000 người phải rời nhà cửa ở Port-au-Prince.

Các cuộc đàm phán về ngừng bắn và trao đổi con tin giữa Israel và các phần tử hiếu chiến Hamas ngày 6/3 rơi vào bế tắc, giữa bối cảnh cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Gaza do Hamas điều hành ngày càng sâu sắc và một tàu chở hàng bốc cháy sau một vụ tấn công của Houthi ở Biển Đỏ.

Các nhà đàm phán của nhóm Hamas, Qatar và Ai Cập (không có Israel) đang cố gắng đảm bảo lệnh ngừng bắn kéo dài 40 ngày kịp thời cho tháng ăn chay Ramadan của người Hồi giáo, bắt đầu vào tuần tới.

Thúc giục Hamas chấp nhận các điều khoản trên bàn đàm phán, Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 5/3 nói rằng đồng minh Israel đang hợp tác và “một đề nghị hợp lý” đã được đưa ra về ngừng bắn để đổi lấy việc thả con tin Israel.

Ông nói với các phóng viên: “Hiện giờ nó đang nằm trong tay Hamas”, đồng thời cảnh báo rằng sẽ “rất nguy hiểm” nếu giao tranh tiếp tục kéo dài sang tháng Ramadan.

Hamas cam kết tiếp tục tham gia các cuộc đàm phán ở Cairo, nhưng các quan chức Hamas nói lệnh ngừng bắn phải được thực hiện trước khi các con tin được giải thoát, lực lượng Israel phải rời khỏi Gaza và tất cả cư dân Gaza phải được trở về nhà cửa của mình.

Hamas nói trong một tuyên bố: “Chúng tôi đang thể hiện sự linh hoạt cần thiết để đạt được sự chấm dứt toàn diện hành vi xâm lược chống lại người dân của chúng tôi, nhưng lực lượng chiếm đóng vẫn trốn tránh các quyền lợi của thỏa thuận này”.

Một nguồn tin trước đó cho biết Israel tránh tham gia các cuộc đàm phán ở Cairo vì Hamas từ chối cung cấp danh sách các con tin vẫn còn sống. Hamas nói rằng điều này là không thể nếu không có lệnh ngừng bắn vì các con tin nằm rải rác khắp vùng chiến sự.

Lực lượng Israel, bắt đầu tấn công Gaza sau cuộc đột kích đẫm máu của Hamas vào Israel vào ngày 7/10/2023, đã tiếp tục bắn phá vùng đất của người Palestine kể từ khi cuộc đàm phán bắt đầu ở Cairo vào ngày 3/3, và tình hình nhân đạo thảm khốc ở dải ven biển đông dân cư ngày càng xấu đi.

Quân đội Israel cho biết lực lượng biệt kích của họ đang hoạt động ở phía tây thành phố Khan Younis và đã tiêu diệt, bắt giữ các phần tử hiếu chiến cũng như thu giữ vũ khí, đặc biệt là xung quanh “Tháp Hamad”, nơi được mô tả là những tòa nhà nhiều tầng được Hamas sử dụng.

Ông Shaban Abdel-Raouf, một thợ điện người Palestine và cha của 5 đứa con đến từ Thành phố Gaza, hiện đang ở Khan Younis, nói với Reuters: “Mỗi ngày chúng tôi phải trả giá bằng hàng chục người tử vì đạo. Chúng tôi muốn có lệnh ngừng bắn ngay bây giờ”.

Các quan chức y tế ở Gaza cho biết số người được xác nhận thiệt mạng trong cuộc tấn công của Israel hiện đã vượt qua 30.700. Họ báo cáo 86 người chết trong 24 giờ qua và các nhân chứng cho biết các cuộc ném bom của Israel vẫn tiếp tục ở Khan Younis, thành phố Rafah phía nam và các khu vực ở trung tâm Gaza.

Bộ Y tế Gaza cho biết hai người Palestine, 15 và 72 tuổi, đã chết vì mất nước và suy dinh dưỡng tại bệnh viện Al Shifa và Kamal Adwan hôm 6/3, nâng số người chết như vậy chỉ trong hơn một tuần lên thành 20. Không thể kiểm chứng số người chết.

Na Uy, nhà tài trợ hàng đầu cho cơ quan Liên hiệp quốc chuyên hỗ trợ người tị nạn Palestine (UNRWA), cho biết nhiều quốc gia đã tạm dừng tài trợ UNRWA vì cáo buộc của Israel rằng 12 nhân viên của cơ quan này có liên quan đến vụ tấn công Israel hôm 7/10/2023 đang suy nghĩ lại.

Canada có kế hoạch tiếp tục khoản thanh toán 18,5 triệu đô la theo lịch trình vào tháng 4 và công bố khoản tài trợ mới, CBC đưa tin, dẫn lời một quan chức chính phủ giấu tên.

Lo ngại xung đột lan rộng

Người ta mong đợi một lệnh ngừng bắn trước tháng Ramadan vì bạo lực giữa người Palestine với Israel ở Israel và ở các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng của người Palestine cũng như sự thù địch nhắm vào Israel trong thế giới Ả Rập và Hồi giáo thường gia tăng trong tháng ăn chay này.

Mỹ cũng lo ngại xung đột ở Gaza có thể lan rộng, đặc biệt là sau hàng loạt các cuộc tấn công vào các tàu thuyền ở Biển Đỏ do lực lượng Houthi liên kết với Iran thực hiện, để đoàn kết với người Palestine.

Trong cuộc tấn công mới nhất, 4 thủy thủ bị bỏng nặng và 3 người mất tích sau khi một phi đạn bắn trúng một tàu chở hàng ngoài khơi Yemen ngày 6/3, một nguồn tin cho biết. Đây là báo cáo đầu tiên về thương tích nghiêm trọng kể từ khi người Houthis bắt đầu tấn công tàu bè ở một trong những tuyến đường thủy nhộn nhịp nhất thế giới năm ngoái.

Con tàu đang trôi dạt và bốc cháy. Lực lượng Houthi đã nhận trách nhiệm.

Thỏa thuận được đưa ra với Hamas về Gaza sẽ giải phóng một số con tin mà họ còn nắm giữ sau vụ tấn công ngày 7/10/2023. Israel nói vụ đột kích của Hamas hôm đó đã giết chết 1.200 người và 253 người bị bắt cóc.

Vẫn theo đề nghị đưa cho Hamas, viện trợ cho Gaza sẽ được tăng cường để ngăn chặn nạn đói và Hamas sẽ cung cấp danh sách tất cả các con tin.

Hamas nói sẽ không có chuyện trao đổi tù nhân chừng nào chưa có lệnh ngừng bắn.

Israel chỉ muốn tạm dừng chiến đấu để đưa con tin ra khỏi Gaza và viện trợ được đưa thêm vào, đồng thời tuyên bố rằng họ sẽ không kết thúc xung đột trước khi Hamas bị “xóa sổ”.

Quan chức cấp cao của Hamas, Bassem Naim, cho biết nhóm Hồi giáo này đã đưa ra dự thảo đề nghị của riêng mình và đang chờ phản hồi từ Israel, và rằng “bóng hiện đang bên phía sân của Mỹ”.

Đăng ngày: 06/03/2024 - 14:40

5 phút

Ngay sau khi Nga tung đoạn ghi âm lén cuộc hợp giữa các sĩ quan cấp cao của Đức về khả năng cung cấp tên lửa bán tàng hình Taurus cho Ukraina, thủ tướng Olaf Scholz đã bác bỏ ngay khả năng Berlin đưa nhân viên sang Ukraina, cho dù chỉ là cố vấn để lập trình. Trong một buổi phỏng vấn, ông Scholz trong cũng ám chỉ rằng Anh và Pháp đã cử cố vấn đến Ukraina để hỗ trợ điều chỉnh hai loại tên lửa Storm Shadow và Scalp cung cấp cho Kiev, trong khi theo nhật báo Le Monde ngày 06/03, đây là « chuyện không nên nói trước công chúng ».

Đức kiểm soát chặt việc đưa quân ra nước ngoài

Cung cấp tên lửa Taurus cho Kiev sẽ là « một bước đột phá chiến lược », do đó Đức rất thận trọng vì sợ tên lửa sẽ được dùng để tấn công cầu Crimée và như vậy sẽ kéo Đức, cũng như NATO, đối đầu trực diện với Nga. Đây là chủ trương được ông Scholz nhấn mạnh ngay những ngày đầu Nga xâm lược Ukraina : Không để chủ nghĩa xét lại Nga giành chiến thắng, nhưng cũng không để cuộc xung đột biến thành một cuộc chiến trực diện giữa Nga và NATO.

Ngoài ra, Đức quy định chặt chẽ việc đưa quân ra nước ngoài. Trả lời trang Deutsche Welle ngày 28/02, ông Eric-André Martin, tổng thư ký Hội Đồng Nghiên Cứu Quan hệ Pháp-Đức (Cerfa) tại Paris, đưa ra hai giải thích. Trước tiên, « chính phủ Đức hiện nay là một liên minh và không hẳn có chung quan điểm. Một số người dè dặt về chiến tranh và những hệ quả có thể xảy ra cho người dân ».

Ngoài ra, nhiệm vụ của quân đội Đức là bảo vệ lãnh thổ và « thường dè dặt khi được kêu gọi tham gia các chiến dịch ở nước ngoài vì họ vẫn còn giữ ký ức thời Thế Chiến II. Quân đội chịu sự kiểm soát chặt chẽ của Quốc Hội. Mỗi một nhiệm vụ ở nước ngoài đều phải được đưa ra bỏ phiếu, trong khi phong trào chủ hòa hoặc tân chủ hòa phát triển mạnh trong tầng lớp chính trị. Nhìn chung, khuôn khổ sử dụng quân đội Đức bị hạn chế hơn so với quân đội Anh hoặc Pháp. Do đó, Đức luôn chú ý hạn chế tối đa sử dụng quân đội ».

Nga hưởng lợi từ bất đồng Pháp - Đức

Mối quan hệ giữa hai nhà lãnh đạo Pháp, Đức dường như « đang ở mức thấp nhất » và « phản ánh hiện trạng hợp tác ở châu Âu, hai năm sau cuộc tấn công của Nga », theo nhận định của tạp chí Đức Wirtschaftswoche, được AFP trích dẫn. Trong lời phát biểu khi gây quỹ cho Ukraina, tổng thống Macron ngầm chỉ trích thủ tướng Đức chỉ cung cấp mũ bảo hiểm, túi ngủ cho Ukraina khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược, nhưng giờ lại kêu gọi « phải làm nhanh hơn, mạnh mẽ hơn ».

Lời kêu gọi trên của thủ tướng Olaf Scholz ngầm nhắm đến Pháp và Ý, trong khi Đức là nước châu Âu hỗ trợ nhiều nhất về tài chính và quân sự cho Ukraina. Một người phát ngôn của thủ tướng Scholz giảm nhẹ bất đồng khi cho rằng quan điểm của ông Macron « nhận được ít sự ủng hộ của quốc tế, trong khi Đức nằm trong nhóm lớn có cách nhìn khác », trong đó có Mỹ, Anh, Tây Ban Nha hoặc Ý.

Những bất đồng giữa hai đầu tầu Pháp-Đức lại được thể hiện vào thời điểm gay cấn cho Kiev, do Nga chiếm ưu thế trên chiến trường. Không có viện trợ của đồng minh phương Tây, Ukraina khó trụ vững. Trên đài truyền hình Welt, cựu đại sứ Đức Wolfgang Ischinger cho rằng bất đồng này chỉ có lợi cho tổng thống Nga, bởi vì « vũ khí mạnh nhất của Putin là cãi vã giữa các nước châu Âu ». Còn theo báo Le Monde, Nga đã biết khai thác điểm yếu của châu Âu, đó là « Đức, được coi là hồng tâm » bởi vì « những trăn trở, băn khoăn của Đức không còn gì là bí mật đối với Putin, từng sống 5 năm ở Đức khi còn là sĩ quan KGB và nói thành thạo tiếng Đức ».

Đây chỉ là một trong những bất đồng giữa Pháp và Đức, vì theo nhà nghiên cứu Rym Momtaz, Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế, còn nhiều bất đồng khác « đang làm suy yếu năng lực của châu Âu trong việc vượt qua thách thức về an ninh của khối ». Đối với Paris, chính sách phòng thủ của thủ tướng Scholz « là xét lại thỏa thuận Pháp-Đức » được đúc kết năm 2017 với thủ tướng Angela Merkel nhằm thúc đẩy chủ quyền của Liên Hiệp Châu Âu. Còn theo Jacob Ross, tổ chức tư vấn DGAP, « nhìn từ Pháp, Olaf Scholz phản bội ý tưởng chủ quyền của Liên Hiệp châu Âu và làm hỏng di sản chính trị mà Macron muốn để lại vào năm 2027 ».

Nói tóm lại, dân biểu Đức Thorsten Frei, thuộc phe bảo thủ đối lập, cho rằng « đầu tầu Pháp-Đức bất đồng » vào thời điểm hiện tại không chỉ bất lợi cho Ukraina, mà còn tác động « vô cùng nguy hiểm cho châu Âu ».