Cục Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã cho phép sử dụng khẩn cấp huyết tương từ bệnh nhân COVID-19 hồi phục làm phương pháp điều trị cho các bệnh nhân nhiễm virus corona. Thông báo này đến sau khi Tổng thống Donald Trump công khai gây áp lực yêu cầu FDA phải tăng tốc phát triển thuốc và vắc-xin COVID-19.
Trong tuyên bố của FDA nhấn mạnh huyết tương không nên được coi là tiêu chuẩn mới cho việc điều trị COVID-19. Tuy nhiên, cơ quan quản lý dược phẩm này nói huyết tương có thể làm giảm nhẹ tính nghiêm trọng của bệnh đối với các bệnh nhân nhập viện.
Lãnh đạo FDA Stephen Hahn nói trong tuyên bố: “Chúng tôi được khuyến khích bởi những dữ liệu hứa hẹn ban đầu mà chúng tôi đã thấy về huyết tương hồi phục”.
Điều trị bằng huyết tương hồi phục là sử dụng máu của các bệnh nhân COVID-19 đã đang phục hồi và đã có kháng thể đối với virus corona. Các bác sĩ sau đó sẽ truyền huyết tương hồi phục này vào người bệnh để ngăn chặn các triệu chứng nặng, theo Mayo Clinic, nơi đang nghiên cứu phương pháp điều trị bằng huyết tương hồi phục.
Hàng nghìn bệnh nhân COVID-19 tại Mỹ đã được điều trị bằng huyết tương thông qua chương trình thử nghiệm lâm sàng và tiếp cận khẩn cấp. FDA đã đang giúp điều phối những nỗ lực điều trị này từ tháng Ba. Dù vậy, việc cho phép sử dụng khẩn cấp lần này sẽ loại bỏ một số rào cản về hậu cần và giúp bệnh nhân tiếp cận với biện pháp điều trị này dễ dàng hơn.
Theo The Epoch Times, Bộ trưởng Y tế và Dân sinh Alex Azar đã kêu gọi người dân Mỹ hãy hiến tặng huyết tương để giúp chiến đấu với đại dịch COVID-19. Ông cho biết việc giảm tỷ lệ tử vong 35% nhờ vào phương pháp điều trị này là “đột phá lớn”.
Bộ Y tế và Dân sinh đang khuyến khích những người đã hồi phục sau điều trị COVID-19 hãy hiến tặng huyết tương. FDA cũng có trang web hướng dẫn người dân tới các địa điểm hiến tặng.
Cho phép sử dụng khẩn cấp chưa phải là phê duyệt đầy đủ của FDA, nhưng điều đó cho thấy rằng cơ quan này tin vào những lợi ích của liệu pháp điều trị bằng huyết tương hồi phục lớn hơn những rủi ro nó có thể gây ra. Trước đó, vào tháng Năm, FDA cũng đã cho phép sử dụng khẩn cấp thuốc remdesivir kháng virus để điều trị COVID-19.
Theo trang web của FDA, cơ quan này thông tin rằng: “Mặc dù có hứa hẹn, nhưng huyết tương hồi phục chưa cho thấy là biện pháp điều trị COVID-19 an toàn và hiệu quả. Do đó, điều quan trọng là phải nghiên cứu sự an toàn và hiệu quả của huyết tương hồi phục COVID-19 trong các cuộc thử nghiệm lâm sàng”.
Thực tế, huyết tương hồi phục đã từng được sử dụng từ thế kỷ 19 để điều trị nhiều bệnh khác nhau, trong đó có bệnh thủy đậu, bạch hầu và cúm Tây Ban Nha. Cụ thế, biện pháp điều trị này đã được sử dụng để chiến đấu với đại dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918 – 1920, khi đó đã cướp đi sinh mạng của hàng chục triệu người.
Trao đổi với tờ The Verge nhiều tháng trước, nhà nghiên cứu Elliott Bennett-Guerrero của Stony Brook Medicine, đang nghiên cứu về việc sử dụng huyết tương hồi phục trong điều trị bệnh nhân COVID-19, cho hay: “Nhờ có huyết tương, chúng ta đang kích thích khả năng tuyệt vời của cơ thể người trong việc phát triển các kháng thể và khả năng miễn dịch đối với các mầm bệnh”.
Ông Bennett-Guerrero nói thêm: “Chúng ta truyền những nhân tố bảo vệ này cho những người bị bệnh và họ chưa có khả năng tạo ra phản ứng miễn dịch”.
Tổng thống Donald trump vào tối Chủ Nhật 23/8 (giờ Mỹ) cũng đã loan báo về việc FDA cho phép sử dụng khẩn cấp huyết tương hồi phục trong điều trị COVID-19.
“Tôi vui mừng đưa ra một thông báo thực sự mang tính lịch sử… mà sẽ cứu sống hàng nghìn sinh mạng”, ông Trump nói và gọi đây là “bước đột phá trong cuộc chiến” chống lại virus Trung Quốc.
Trước đó, hôm thứ Bảy (22/8), ông Trump đã nói rằng ai đó tại FDA đang khiến các công ty dược phẩm gặp rất nhiều khó khăn trong việc tuyển người tình nguyện tham gia thử nghiệm lâm sàng vắc-xin và các liệu pháp điều trị COVID-19. Ông nhấn mạnh thêm rằng: “Rõ ràng, họ đang hy vọng trì hoãn giải pháp đó cho tới sau ngày 3/11. Phải tập trung vào tốc độ và cứu sinh mạng”.
Xuân Thành
