Sỏi đường mật là bệnh lý khá thường gặp, có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm trùng đường mật, viêm phúc mạc mật, suy đa tạng tử vong... nhưng biết cách chọn thực phẩm cũng sẽ giúp bạn phòng ngừa được sự hình thành sỏi này.
Chiều 21/11, bác sĩ La Văn Phú, Trưởng khoa Ngoại tổng hợp Bệnh viện Đa khoa TP Cần Thơ cho biết, bệnh nhân N. T. M. (20 tuổi), quê Vĩnh Long nhập viện trong tình trạng vàng da, đau bụng, sốt cao.
Tại bệnh viện, bệnh nhân M. cho biết 2 năm qua vẫn phải chịu đựng các cơn sốt, đau quặn bụng, phải nhiều lần nhập viện cấp cứu tại BV ở TP Hồ Chí Minh và Vĩnh Long đều được bác sĩ chẩn đoán bị nhiễm trùng đường mật cần phải mổ mở chứ không thể mổ nội soi, do số lượng sỏi trong ống mật chủ và gan nhiều quá.
Do bệnh nhân nữ, trẻ tuổi, ngại mổ mở, nên chần chừ, chỉ điều trị nội khoa. Gần đây khi bị sốt, đau bụng dữ dội, người thân đưa cô nhập viện BV Đa khoa TP Cần Thơ.
Các bác sĩ Khoa ngoại tổng hợp BV chẩn đoán tình trạng bệnh nhân có thể nội soi lấy sỏi qua đường hầm Kehr. Qua hai lần lấy sỏi, các phẫu thuật viên đã lấy ra hơn 200 viên sỏi. Hiện tại, bệnh nhân hết đau bụng, giảm sốt, sức khỏe tốt.
Tuy nhiên sau mổ, việc tái phát sỏi rất dễ xảy ra. Vì vậy việc chọn thực phẩm đề phòng sỏi mật cũng là yếu tố rất quan trọng.
Cách phòng sỏi mật từ xa với thực phẩm
Nguyên tắc chung là tránh đồ ăn thức uống có nhiều mỡ động vật, giàu cholesterol và chất kích thích. Trọng dụng những loại rau quả tươi giàu sinh tố (đặc biệt là vitamin A), những thực phẩm chứa nhiều acid béo không no. Dưới đây xin được giới thiệu một số thực phẩm:
Cà rốt: Đây là loại rau rất giàu caroten, khi vào cơ thể sẽ được gan chuyển hóa thành vitamin A, có tác dụng làm giảm thiểu sự hình thành sỏi đường mật.
Giao bạch (Củ non của cây niễng): Có công dụng lợi niệu, giải khát trừ phiền, thanh nhiệt giải độc, thông sữa. Trong thành phần có chứa nhiều chất đạm, sinh tố và khoáng chất, là thực phẩm lý tưởng cho người bị cao huyết áp, sỏi mật và sản phụ ít sữa. Có thể dùng dạng tươi sắc uống vài lần trong ngày.
Dưa hấu: Có công dụng thanh nhiệt giải thử, trừ phiền chỉ khát, lợi tiểu, rất thích hợp với người bị sỏi mật, viêm túi mật. Có thể ăn mỗi ngày 1kg hoặc ép nước uống. Vỏ dưa hấu nên thái vụn, phơi khô, dùng để hãm uống thay trà hằng ngày.
Củ cải: Là một trong những thực phẩm lý tưởng cho người bị sỏi mật, sỏi tiết niệu. Dùng tốt nhất dưới dạng củ tươi rửa sạch, ép lấy nước uống.
Mã thầy: Có thể ăn sống, ép lấy nước uống hoặc rửa sạch, thái vụn rồi hãm lấy nước uống.
Râu ngô: Có công dụng thanh nhiệt lợi tiểu, lợi mật và hạ đường huyết, rất thích hợp với những người bị cao huyết áp, viêm thận, viêm đường tiết niệu, sỏi tiết niệu, viêm túi mật, sỏi đường mật, viêm gan vàng da, tiểu đường. Mỗi ngày dùng 30-50 g sắc uống thay trà trong ngày.
Rau diếp cá: Thích hợp với những người bị các chứng viêm nhiễm, viêm túi mật và sỏi đường mật. Có thể ăn sống hoặc sắc uống thay trà hằng ngày với lượng 150-180 g.
Bí đao: Có công dụng thanh nhiệt tiêu đàm, lợi tiểu tiện, giảm độc và giảm béo, rất thích hợp với người bị viêm túi mật và sỏi đường mật. Dùng dưới dạng chế biến thành các món ăn hoặc ép lấy nước uống. Vỏ bí đao cũng có tác dụng thanh nhiệt lợi tiểu, lợi mật và tiêu thũng, dùng vỏ tươi 100-150 g sắc uống thay trà trong ngày.
Cần tây: Là thực phẩm lý tưởng cho người bị cao huyết áp, rối loạn lipid máu, vữa xơ động mạch, viêm đường tiết niệu, viêm đường mật, sỏi mật. Có thể xào nấu trong các món ăn, ăn sống hoặc rửa sạch rồi ép lấy nước uống.
Rau thìa là: Công dụng thanh nhiệt giải độc. Những người bị sỏi mật mỗi ngày nên ăn một mớ rau thìa là (chừng 20 g), ăn sống hoặc rửa sạch, giã nát rồi vắt lấy nước uống, dùng liên tục trong vài tháng.
Ngoài ra, người bị sỏi mật cũng trọng dụng các thực phẩm khác như đậu tương và các sản phẩm từ đậu tương, cà chua, cải xanh, cải bắp, rau chân vịt, nấm hương, sơn tra, ô mai, cam, quýt, lê, táo, nước ép ngó sen…
Ăn dầu thực vật, thường xuyên uống các loại trà như trà kim ngân hoa, trà hoa cúc, trà nhân trần, trà hoa nhài, trà hoa hòe, trà lá sen, trà thảo quyết minh, trà actiso…
Đồng thời kiêng hoặc hạn chế những thực phẩm như lòng đỏ các loại trứng, mỡ động vật, gan, não và tủy động vật, sữa chưa tách bơ, lươn, tôm hùm, tôm càng xanh, hến, tôm khô, cua… không dùng các chất kích thích như cà phê, thuốc lá, rượu trắng…
Cao Sơn
