Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) sẽ trả mức giá tượng trưng chỉ 1 USD cho công ty Lunar Outpost để thay mặt cơ quan này tiến hành một cuộc thu thập số lượng nhỏ đất bụi trên Mặt trăng.
Theo CNBC, công ty khởi nghiệp Lunar Outpost có trụ sở tại Colorado (Mỹ) đã trả giá 1 USD và trúng thầu hợp đồng hoàn tất một sứ mạng nằm trong chương trình thu thập tài nguyên Mặt trăng chi phí thấp, mới được NASA công bố đầu năm 2020.
NASA muốn trả tiền thuê các công ty thu thập những bộ sưu tập riêng lẻ đất Mặt trăng, với khối lượng từ 50-500 gram. Cơ quan này chỉ rõ rằng họ chỉ trả tiền cho các công ty để thu thập vật chất và cho biết có thể tìm được chúng trên bề mặt Mặt trăng, chứ không phải thuê họ phát triển tàu vũ trụ hay đưa cả lớp đất bề mặt Mặt trăng về Trái đất.
Lunar Outpost là một trong ba công ty được NASA lựa chọn trong cuộc đấu thầu ngày 3/12 (giờ địa phương). Hai người thắng thầu còn lại là Masten Space System ở California, chịu trách nhiệm cho sứ mạng trị giá 15.000 USD vào năm 2023, và công ty iSpace (tại Tokyo), sẽ thực hiện hai sứ mạng thu thập trị giá 5.000 USD vào năm 2022 và 2023.
“Các công ty này sẽ thu thập các mẫu, sau đó cung cấp cho chúng tôi những bằng chứng thực thụ và những dữ liệu khác cho thấy chúng đã được thu thập. Tiếp đó, chủ sở hữu sẽ chuyển gia, để chúng tôi thu thập các mẫu đó”, Phó giám đốc điều hành của NASA, Mike Gold phát biểu với các phóng viên trong cuộc họp báo sau buổi đấu thầu. “Mục tiêu của các sứ mạng thu thập này gồm 2 mặt: Thiết lập một chính sách và tiền lệ quan trọng, liên quan đến cả việc huy động tài nguyên vũ trụ, và mở rộng quan hệ đối tác công - tư vượt xa ngoài quỹ đạo Trái đất lên tới Mặt trăng”, ông Gold cho biết thêm.
NASA đã yêu cầu các bên bỏ thấu trong khoảng giá khởi điểm từ 15.000-25.000 USD mỗi gói, với giới hạn tối đa là 250.000 USD. Giải thưởng cho ba công ty sẽ được trả theo một quy trình 3 bước: 10% quỹ tại thời điểm trao giải; 10% khi công ty phóng tàu vũ trụ thu thập đất đá của họ và 80% khi NASA thẩm định vật chất mà công ty thu thập được”.
“Liệu NASA có định xé tấm séc chỉ 10 xu cho Lunar Outpost không. Câu trả lời là có”, Giám đốc Các chuyến bay thương mại của NASA, Phil McAlister cho biết. Ông McAlister giải thích rằng Lunar Outpost có thể bỏ thầu 1 USD bởi công ty hiện đã lên kế hoạch thu thập vật chất từ Mặt trăng, vì vậy, việc tách một số lượng nhỏ cho NASA “thực tế là không đáng kể”.
NASA cho biết Lunar Outpost sẽ tiến hành chuyến bay cùng với sứ mạng do công ty Blue Origin của tỉ phú Jeff Bezos thực hiện tới cực Nam của Mặt trăng vào năm 2023.. Tuy nhiên, Blue Origin lại nói với CNBC rằng thông tin này là không chính xác. Về phần mình, Giám đốc điều hành của Lunar Outpost Justin Cyrus giải thích rằng công ty của ông đang đàm phàn với Blue Origins và một số công ty khác để bay lên Mặt trăng. “Chúng tôi đang đàm phán với nhiều loại tàu đổ bộ… nhưng chúng tôi chưa đưa ra quyết định cuối cùng với bất kỳ tàu đổ bộ nào. Blue Origin tạo ra một phương tiện vũ trụ, nhưng chúng tôi không bắt buộc phải sử dụng bất kỳ tàu đổ bộ cụ thể nào theo hợp đồng”.
NASA đã nhận được 22 đề xuất thực hiện sứ mệnh thu thập mẫu vật Mặt trăng từ ít nhất 16 công ty, trong đó một số đã đấu thầu nhiều lần. Mặc dù NASA từ chối thông báo rõ công ty nào không được lựa chọn, ông McAlister giải thích rằng một số công ty bỏ thầu vượt quá chi phí của cơ quan này.
Thông báo về quyết định trúng thầu của NASA được đưa ra sau khi Tổng thống Donald Trump có sắc lệnh vào đầu năm nay yêu cầu nước Mỹ tìm kiếm sự hỗ trợ quốc tế dành cho chính sách cho phép các tổ chức, cá nhân thu thập và sử dụng nguồn lực từ không gian. Sắc lệnh của ông Trump tái khẳng định quyết định được Quốc hội Mỹ đưa ra từ năm 2015, cho phép các cá nhân và tổ chức tại Mỹ “quyền tham gia vào các hoạt động thám hiểm thương mại, khôi phục và sử dụng nguồn lực trong vũ trụ”.
Thêm vào đó, thông báo hôm 3/12 của NASA được đưa ra trong bối cảnh Trung Quốc đã tiến hành sứ mạng thu thập mẫu đất đá Mặt trăng của riêng mình. Hiện nay tàu vũ trụ Hằng Nga 5 của Trung Quốc đang trên đường trở lại Trái đất mang theo các mẫu vật từ Mặt trăng. Con tàu này được phóng thành công hôm 24/11 và đây là lần trở lại Mặt trăng để thu thập mẫu vật đầu tiên của một quốc gia trên Trái đất kể từ năm 1976.
