Một bê bối chính trị đang gây ồn ào ở Canada, liên quan thủ tướng Justin Trudeau và cựu trưởng công tố.

Nhiều người đang kêu gọi ông Trudeau từ chức.

Ông Trudeau bị tố cáo gây sức ép cho cựu trưởng công tố để đạt dàn xếp với một công ty bị truy tố tham nhũng. Khi bà công tố từ chối, ông Trudeau bị tố cáo đã trả đũa.

Có lo ngại bê bối có thể khiến ông Trudeau thua cuộc trong bầu cử tháng 10 năm nay.

Justin Trudeau là thủ tướng Canada từ năm 2015.

Cựu trưởng công tố lên tiếng tố cáo ông Trudeau và nhân viên bỏ nhiều tháng thuyết phục bà hãy ngừng đưa công ty ra tòa vì sẽ làm người Canada mất việc, đảng thì mất phiếu.

Bà nói bà bị "đe dọa ngấm ngầm", và sau đó bị đá ra khỏi bộ.

Jody Wilson-Raybould từng là trưởng công tố và kiêm chức bộ trưởng tư pháp. Khác với Anh quốc, ở Canada, hai chức này cùng do một người nắm giữ.

Tháng Giêng năm nay, bà bị đưa ra khỏi bộ tư pháp để chuyển sang bộ cựu binh - mà nhiều người xem là hình thức giáng chức.

Còn SNC-Lavalin là một công ty lớn về xây dựng.

Công ty này bị truy tố tội tham ô liên quan 48 triệu đôla Canada (khoảng 36 triệu đôla Mỹ) tiền hối lộ, được cho là gửi tặng quan chức Libya giai đoạn 2001 -2011 khi Muammar Gaddafi còn nắm quyền ở Libya.

Công ty này đã công khai vận động xin có dàn xếp thay vì ra tòa, nói rằng họ đã thay đổi.

Bản quyền hình ảnh Reuters

Vì sao Trudeau quan tâm công ty SNC-Lavalin?

SNC-Lavalin đặt trụ sở ở Quebec, là một tỉnh rất quan trọng cho đảng Tự do của ông Trudeau, đối diện bầu cử vào tháng 10.

Khi đảng Tự do thắng ở Quebec, thông thường họ cũng sẽ giành đa số ghế trong quốc hội. Khi thua ở Quebec, họ cũng thua nặng.

Vào thời điểm Wilson-Raybould nói bà bị sức ép, đó là khi Quebec đang chứng kiến bầu cử địa phương mà sau đó, khiến thủ hiến của đảng Tự do thua cuộc.

Wilson-Raybould nói đảng Tự do cứ nêu vấn đề bầu cử ở Quebec là một trong những lý do để bà hãy dàn xếp với SNC-Lavalin.

Ông Trudeau bác bỏ mọi sai trái. Ông nói mọi vận động của ông đối với SNC-Lavalin chỉ nhằm bảo vệ việc làm cho dân.

Ông Trudeau nói ông không đồng tình với cách suy luận của bà Wilson-Raybould, khẳng định nhân viên của ông tuân thủ luật pháp.

Bản quyền hình ảnh Reuters

Một bộ trưởng thân cận của Trudeau, Gerald Butts, đã từ nhiệm.

Đang có điều tra liệu cáo buộc của Wilson-Raybould có đúng không.

Bản thân bà Wilson-Raybould đã nói theo bà thì không có việc làm trái pháp luật nhưng văn phòng thủ tướng hành động không phù hợp.

Liệu bê bối này sẽ tác động ra sao tới bầu cử tháng 10?

Lãnh đạo phe đối lập Andrew Scheer đã kêu gọi Trudeau từ chức vì "không đủ uy quyền đạo đức".