GỞI ĐI XA - CAO MỴ NHÂN
Thường trong văn chương Hán Nôm xưa, có những cảnh rất thực tế, mà cũng rất ...cổ phong. Tôi chẳng biết nói thế nào cho đúng, nhưng trộm nghĩ, dùng chữ "cổ phong" có vẻ được.
Số là tôi muốn kể một chuyện buồn... cổ phong, nhưng cũng đời nay. Hoá cho nên tôi sẽ dấu bớt những phong hoa tuyết nguyệt Đường thi, mà chỉ đề cập tới "chuyện như tưởng niệm" một bậc nữ lưu nào khi đã âm dương cách trở.
Bắt đầu Tiểu Bích gởi cho tôi sau khi đọc 2 bài nhà thơ Trần Từ Mai dịch Ký Viễn của Lý Bạch và Giang Lâu Thư Hoài của Triệu Hổ .
Hôm nay đặc biệt chỉ nhắc tới Ký Viễn Lý Bạch mà nhà thơ Trần Từ Mai dịch là: Gởi đi xa.
Vậy nhà thơ Trần Từ Mai gởi gì, cho ai đi xa ?
Thì đang nói chuyện thơ, nên gởi thơ cho nhân vật nữ đi xa ,
" Chăn thêu cuốn gọn ai nằm
Ba năm vẫn lắng âm thầm dư hương..."
(Trần Từ Mai)
Nguyên bản là:
Sàng trung tú bị quyển bất tẩm
Chí kim tam tải văn dư hương
(Lý Bạch)
Diễn nghĩa:
Trong giường chăn thêu đã cuốn lại, không ai nằm
Tới nay đã ba năm, vẫn còn nghe hương thừa
(Trần Từ Mai)
Hai câu này sui ta nhớ đến 2 câu vua Tự Đức khóc Bàng Phi:
"Đập cổ kính ra tìm lấy bóng
Xếp tàn y lại để dành hơi..."
(Vua Tự Đức)
Tiểu Bích thấm ý câu:
"Ba năm vẫn lắng âm thầm dư hương" nhà thơ Trần Từ Mai dịch, nó nói lên nỗi buồn trống vắng của một người nhớ một người, mà biết chắc không bao giờ gặp nữa .
Do đó, Tiểu Bích chia sẻ cho tôi đọc 2 bài thơ dịch của nhà thơ Trần Từ Mai viết, đặc biệt câu :
"Ba năm vẫn lắng âm thầm dư hương "
Được dùng làm tiêu đề cho nội dung thư qua thư lại giữa Tiểu Bích và tôi.
Tôi vốn sính hồi âm kiểu thơ khứ hồi xướng họa này, tôi bèn viết bài thứ nhất gởi Tiểu Bích, ý nói về câu chuyện 3 năm trên.
BA NĂM HƯƠNG LỬA
Ba xuân nào đủ chuyện trăm năm
Chắc phải thiên thu ấm chỗ nằm
Khi cỏ vàng trời trên mộ đất
Lúc nàng xanh tóc buổi cài trâm
Người đi hoa úa tàn thương tiếc
Ta đợi trăng xa xót lỗi lầm
Khách vắng bao lâu chưa trở lại
Thời gian ấp ủ tháng ngày câm ...
Hawthorne. 12 .am. 23-7-2017
CAO MỴ NHÂN
Tiểu Bích hồi đáp :
...Chưa ngớt đóa hương, chị đã xong nhất tuyệt tác...
...Bài của chị khiến em đọc xong lại ngẩn ngơ, mong bài thơ dài thêm...
Làm sao dài thêm được trừ phi MỴ tỷ làm thêm thử họa với chính mình.
Tự mình xướng họa không cô đơn đâu, mà chính là sự thanh vị tao nhã .
Chao ôi, người đẹp văn khoa Hán học này, khiến chi cũng có vẻ như ý thiên hạ quá .
Cao Mỵ Nhân lãnh ý đề bài tự họa ngay :
LÃNG ĐÃNG BÊN TRỜI
Khách vẫn bên trời rỡn tháng năm
Cho ta hờn tủi nỗi riêng nằm
Đêm qua thơ đến còn chưa tạ
Sáng tới tình tan mãi thả trâm
Cứ tưởng xuân tàn, nên nhận lỗi
Nào hay tuổi ngọc, chắc không lầm
Người ơi, e cũng như mình nhỉ
Tuyệt đỉnh sầu thương bóng dáng câm ..
Hawthorne 11.11 am 23-7-2017
CAO MỴ NHÂN
Tiểu Bích xuất thân "Văn Khoa", là đệ tử của giáo sư Trần Huy Bích, tức thi sĩ Trần Từ Mai nêu trên , có lẽ cảm kích 2 bài dịch của giáo sư thi sĩ, nên có ý cho tôi và quý vị phụ nữ đọc dể thấy cái hay, của một nhận định bao dung từ bậc thầy Tiểu Bích như sau:
...Tất cả những người nữ trong thế gian theo "giáo sư" trên, bất cứ người nữ nào sau khi từ biệt cõi đời này, cũng xứng đáng được chồng (hay ý trung nhân) nghĩ tưởng nhớ đến bằng những lời lẽ tình cảm chân thành như thế ...
Cuối cùng vị giáo sư thấy tôi múa gậy vườn...hoa (không phải vườn hoang đâu nhé) của anh, người đang luyện kiếm bên trời, ông bèn họa một bài cho đệ tử, cũng là nghĩa muội ông, để nàng chuyển cho Cao Mỵ Nhân tôi, làm tài liệu xướng họa cho vui.
TRẦN TỪ MAI KÍNH HOẠ
Đừng nói làm chi chuyện tháng năm
Nhân gian đâu phải chỗ vui nằm
Tam niên tam nhật là tiên cảnh
Ngàn dặm ngàn ly với bảo trâm
"Dao thảo ngọc sa" ghi chốn hẹn
"Chung minh đỉnh thực " tránh nơi lầm
Thầy Uyên vẫn đợi bên ngòi biếc
Hạc trắng loan vàng vốn chẳng câm .
23-7-2017
TRẦN TỪ MAI
Chú thích:
Ba năm chốn nhân gian là 3 ngày tiên giới
Bảo trâm: với chiếc ngọc trâm của tiên tử ngàn dặm chỉ thu còn 1000 millimetre = 1 metre thôi.
Thế là mình cấp tốc gởi cho anh, thấy chưa, một nhà mô phạm khuôn vàng thước ngọc còn biết cảm thương người nữ mệnh chung, còn anh, chắc mình: "Khi cỏ vàng trời trên mộ đất", anh cũng xem như ánh thép vụt ngang trời thôi...
Ô hay, người tình thì yên nghỉ ở mộ thơ, chứ mộ đất, mộ cát sao được, còn người thơ xin nằm dưới mộ hoa, biết thế rồi mà, nhưng người thơ đòi ở đời tới 105 tuổi, nhớ không?
Anh sẽ trồng cả một rừng hoa khi người thơ vãng thế ...Đẹp chưa?
CAO MỴ NHÂN (HNPD)
