ĐÊM MƯA HUẾ - CAO MỴ NHÂN
Đêm mưa bất cứ ở đâu cũng buồn, mưa Saigon, mưa Hanoi, và nhất là mưa Huế, thì chao ôi, tui đã nói rồi, nó buồn đến nỗi, các cô gái Huế phải tặng cho nhau những chiếc khăn tay mềm mại, để lau nước mắt mỗi đêm mưa rả rích, vì không cách nào ngăn nổi ai đừng rơi nước mắt mỗi lần mưa Huế tới ...
Bà mẹ chồng tôi vừa thả trễ mẩu thuốc Cẩm Lệ trên môi, vừa thẫn thờ nhìn mưa, vừa nói nhẹ nhàng như có hơi thở của hồn ma nào từ kiếp trước trở về .
Tôi vốn sợ ma hơn sợ người, mà sao tôi không sợ cái hồn ma trong mưa nơi thềm vắng, ở một căn nhà thật cũ trên thành, mẹ chồng tôi đang kể thủa ấy .
Câu chuyện buồn của một bậc nữ lưu dòng tộc vua chúa Huế, đã yêu thương người dân dã, rồi làm vợ người ta.
Nhưng cuộc tình khác với cuộc đời, nó không đẹp như những bài thơ Huế, không tình như những câu hò Huế, cứ nức nở não nùng trên mặt nước sông Hương... y những thủa đó, cho đến tận bây chừ, bay ơi..."
Tôi giật thót mình .
Câu chuyện đêm mưa Huế mà mẹ chồng tôi kể chỉ có một tình tiết chuyện, là bà công nương đó, đã trọn vẹn được ở với ông dân dã.
Lẽ ra công nương phải hớn hở, vui tươi suốt ngày, thì người ngọc lại cứ u sầu, buồn thảm, lệ rơi bất kể xuân hồng tươi thắm hay thu tím buồn bã mênh mông.
Rút cục một đêm mưa kia, mưa hơi lớn hạt, nhưng lạnh và buồn lắm, bà công nương đã đội nước ra đi...
Đến một khúc sông khuất nẻo phố phường, rồi thả mình xuống dòng nước đó một cách oan khiên .
Mẹ chồng tôi đã nói to giọng hơn, như tỉnh táo hơn, có lẽ tại tiếng mưa rơi đã nín bặt ngoài trời.
Bà không kể nữa, điếu thuốc Cẩm Lệ đã tắt, mẹ chồng tôi kết chuyện thật bất ngờ: " Thôi đi ngủ bay, bà cô nớ, lúc mô cũng như đứng ở cạnh tau nì, chết vì buồn tình mi nợ " .
Tôi đã ở Huế mười mấy mùa mưa, đã sống trong bao nhiêu đêm mưa, đã từng thổn thức, không oán trách, than thở với ai.
Nhất là với ...anh, tôi chưa từng phê phán Huế, người đàn ông Huế mà tôi khốn khổ vì hình ảnh nửa mộng mơ, mưa bụi, nửa bão bùng cuồng lũ, xót xa...
Đêm mưa Huế, thật khổ cho tôi, mà cũng thật nồng nàn say đắm mới lạ. Tôi nhớ thương nhưng không tiếc nuối...
Năm xưa từ Đà Nẵng ra Huế, lại cũng đã mấy lần xuống đò để đi ngược lên Thiên Mụ, hay xuôi vế Đập Đá ...tôi sống hồn nhiên trong gió mát trưa hè ...
Nhưng có một lần ở đò giữa một đêm mưa trắng nước, đò ướt mái, tất nhiên, nhưng không ướt lòng, nỗi xót xa cứ dâng lên dào dạt.
Ông xã tôi bảo rằng: " Em ơi, lấy chồng Huế thơ mộng thế này, sao em lại buồn quá chứ ? "
Chỉ một câu không níu kéo ai vào tâm sự mình, vì thức sự tâm sự mình bấy giờ chưa có ai, rõ lẩm cẩm quá.
Xã tôi dò lòng tôi, như có vẻ hồ nghi, khi tôi lỡ để rơi nước mắt khóc trong tiếng mưa thì thào, mưa uẩn khúc ngoài trời .
Xã tôi chợt mỉm cười, có lẽ như anh bây giờ nhiều lúc đã chợt mỉm cười, nói rất quan san, dù đang kề cận:
" Hình như em đang không bằng lòng với chính em điều gì đó phải không ? "
Kỳ lạ chưa, sự thực trong lòng tôi rất là thanh thoát, rất là trong mát, như những giọt mưa kia...mà sao tôi lại khóc .
Ôi tóm tắt là tôi khóc theo ...mưa rơi vậy thôi.
Cuộc đời đã trăm thay, ngàn đổi, tâm hồn tôi trĩu nặng buồn thương, nhưng tâm tư tôi trong veo kỷ niệm.
Mọi sự việc đến với tôi vô tư như những trận mưa dông Saigon, nhưng ẩm ướt nước trời, mà tôi đã đặt cho những giọt mưa là thiên lệ thuỷ , trời cũng khóc thương ...đời như tôi sao, ôi những trận mưa Huế lưng chừng, dở dang bao nghịch cảnh .
Tôi không quen nhạc sĩ Bửu Lộc trước 1975.
Sau cuộc đổi đời bi thảm, tình cờ tôi được hạnh ngộ Mệ Bửu Lộc quanh những hội thơ tư gia của những nhà quyền quý xưa còn sót lại.
Mệ Bửu Lộc xử dụng được nhiều loại đàn cổ, như tranh, tỳ, nhị, nguyệt, nhưng Mệ sở trường nhất là đàn tranh.
Nếu quý vị được nghe nữ nghệ sĩ Hồ Điệp diễn ngâm thơ
Đinh Hùng, trong âm điệu đàn tranh của Mệ Bửu Lộc, bên tiếng sáo Tô Kiều Ngân vang lên chơi vơi, thì có " chết một lần " cũng không tiếc nuối đâu.
Suốt cả cuộc đời chơi đàn thơ, ngâm vịnh, người nghệ sĩ đã thả hồn mình cùng tiếng đàn réo rắt, lâm ly .
Tôi thường nghe Mệ Bửu Lộc " thả hồn" theo tiếng đàn của chính Mệ, dẫu ai trình diễn, như có thời nghệ sĩ diễn ngâm Vân Khanh, giọng nam, với giọng Huế cất lên, tuyệt vời :
" Đại trượng phu không hay xé gan, bẻ cật
phủ cương thường...
Hà tất tiêu dao bốn bề lưu lạc tha phương..."
..." Hồ trường, hồ trường, ta biết rót về đâu ? ..."
( Nguyễn Bá Trác 1881 - 1945 )
Tác giả chỉ một bài thơ hay mà nổi tiềng, nhạc sĩ Bẻu Lộc cười nhẹ nhàng:
Còn tui, chỉ cần 2 câu thôi , cả dòng Hương giang đã cuộn khúc lên, quấn chặt tiếng đờn tranh mê lịm nhé:
Bên ngoài mặt nước Hương Giang
Bên trong chỉ có một đàn với ta...(Bửu Lộc)
Nhưng khi mưa thì Mệ Bửu Lộc lại bảo:
Bên ngoài nước phủ bao la
Bên trong chỉ có một ta với đàn . ..
Ôi,mưa Huế ngày hay đêm cũng buồn ...
CAO MỴ NHÂN (HNPD)
