Tàu chiến của Mỹ và Philippines vừa có cuộc tập trận chung ở Biển Đông hôm 9/2, hai ngày trước khi Manila chính thức lên tiếng tố cáo tàu hải cảnh Trung Quốc có những động thái nguy hiểm với tàu tuần duyên Philippines ở bãi cạn Scarborough.

Người phát ngôn Hạm đội 7 của Hải quân Mỹ Kristina Wiedemann xác nhận thông tin này với tờ Stars and Stripes của Mỹ hôm 13/2.

Tham gia tập trận mang tên Hoạt động Phối hợp trên biển (MCA) có tàu USS Gabrielle Gifford của Mỹ và tàu tuần duyên BRP Gregorio Del Pilar của Philippines. Hai bên cùng tham gia tập trận trong lĩnh vực thông tin liên lạc, phối hợp và chiến thuật, email của người phát ngôn Hạm đội 7 cho tờ Stars and Stripes biết như vậy.

“Cuộc tập trận MCA đã trở thành hoạt động thường kỳ giữa quân đội hai nước và sẽ tiếp tục nâng cao khả năng phối hợp hoạt động thông qua an ninh biển và các hoạt động nhận thức trên biển”, người phát ngôn Hạm đội 7 cho biết.

Ngoài hai tàu chiến còn có trực thăng MH-6oS Seahawk và AW 109 của Philippines tham gia tập trận. Tuy nhiên, người phát ngôn Hạm đội 7 không cho biết vị trí cụ thể của cuộc tập trận.

Tuần duyên Philippines hôm 11/2 cho biết nhiều tàu của Trung Quốc đã nhiều lần thực hiện các hành động nguy hiểm ở khu vực bãi cạn Scarborough. Tuần duyên Philippines trong tháng này đã điều tàu đến tuần tra vùng nước này để bảo vệ các ngư dân của Philippines.

Theo tuần duyên Philippines, khi tàu của nước này thực hiện nhiệm vụ tuần tra, các tàu hải cảnh Trung Quốc đã bốn lần có các hành động nguy hiểm, cắt ngang đường đi của tàu Philippines hai lần. Ngoài ra, một tàu của Philippines đã bị nhiều tàu hải cảnh Trung Quốc truy đuổi hơn 40 lần.

Trong khi đó, Hoàn Cầu Thời Báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc dẫn lời người phát ngôn của Hải cảnh Trung Quốc, Gan Yu, cho biết, tàu tuần duyên Philippines số hiệu 9701 đã xâm nhập trái phép vào vùng nước ở bãi Scarborough mà Trung Quốc gọi là đảo Huangyan nhiều lần trong khoảng thời gian từ ngày 2 đến 9/2 bất chấp những cảnh báo từ Trung Quốc. Hải cảnh Trung Quốc vì vậy phải có biện pháp kiểm soát tình hình và đuổi tàu Philippines ra khỏi vùng nước theo cách chuyên nghiệp và theo thông lệ.

Bãi cạn Scarborough ở Biển Đông đã từng do Philippines kiểm soát toàn bộ cho đến năm 2012 khi Trung Quốc điều tàu đến và chiếm kiếm kiểm soát bãi cạn này từ Philippines, ngăn cản các ngư dân Philippines đến đánh bắt ở ngư trường truyền thống này.

Trung Quốc đòi chủ quyền phần lớn diện tích Biển Đông bằng đường đứt khúc chín đoạn mà nước này tự vẽ ra trên biển. Toà trọng tài quốc tế trong một phán quyết vào năm 2016 đã bác bỏ tính hợp lệ của đường đứt khúc này nhưng Bắc Kinh không chấp nhận phán quyết này.