Bạn có một ký ức buồn, một buổi hẹn hò tồi tệ đã vài năm rồi mà vẫn không quên được? Bạn sẽ làm gì, chờ thêm nhiều năm nữa để hoàn toàn quên đi chuyện đó ư? Nếu như thời gian không giải quyết được vấn đề, khoa học có thể đưa ra giải pháp cho bạn.
Các chuyên gia nghiên cứu về não bộ tại Học viện công nghệ Massachusetts (MIT) mới đây đã tìm ra được cách thay đổi trạng thái về ký ức, như chuyển từ cảm giác tồi tệ sang trạng thái vui vẻ bằng cách can thiệp trực tiếp vào các nơron liên quan tới ký ức đó.
Các nhà khoa học có thể biến ký ức xấu của chuột thành ký ức tốt
Hiện tại, nghiên cứu này mới chỉ được thực hiện trên chuột tại phòng thí nghiệm. Các thành viên đầu tiên tạo ra cho chuột đực hai loại ký ức tốt và xấu, bằng cách cho chúng giao phối với chuột cái (ký ức tốt) hoặc giật điện nhẹ (ký ức xấu) khi chúng đi vào các vùng khác nhau của lồng nhốt. Mỗi ký ức lại được chia ra thành hai phần: phần "nội dung" của ký ức được lưu trong vùng hồi hải mã (hippocampus) ở não trước, còn phần liên quan đến cảm xúc được lưu trong hạch hạnh nhân (amygdala) ở tâm não.
Vị trí đặt các sợi cáp quang trong não chuột
Quá trình chuẩn bị để thay đổi ký ức cũng không hề đơn giản. Đầu tiên các nhà khoa học phải xác định được vị trí nơron đang lưu ký ức, sau đó khiến cho chúng có khả năng phản ứng với tia laser. Sau cùng, một sợi quang sẽ được phẫu thuật và đưa vào đúng vị trí nơron, để các nhà khoa học có thể thực hiện thí nghiệm.
Trạng thái não bộ của chuột có thể được theo dõi trực tiếp khi chúng đang hoạt động
Trước khi thực hiện việc thay đổi ký ức, con chuột luôn cố tránh xa vùng không gian trong lồng liên quan tới ký ức xấu (bị giật). Tuy nhiên sau khi chiếu đèn để "thay đổi ký ức" cho chuột, nó luôn quanh quẩn tại vùng không gian kia, thậm chí còn ngửi xung quanh như đang tìm bạn tình. Dường như cảm xúc về ký ức của con chuột đã hoàn toàn thay đổi. Ở chiều ngược lại, ký ức của chuột cũng có thể được biến từ trạng thái vui vẻ sang tệ hại.
Thành công của thí nghiệm này không có gì mới về mặt lý thuyết, và chắc chắn còn lâu mới được áp dụng lên con người. Tuy nhiên việc tìm được đích xác nơron liên quan tới một ký ức cụ thể là một bước tiến lớn. Phương pháp này có thể giúp các nhà khoa học tìm được những mạch nơron liên quan tới những ký ức chính xác hơn so với những phương pháp được áp dụng trước đây. Nghiên cứu này cũng sẽ củng cố chắc chắn hơn về mặt lý thuyết cho những phương pháp chữa trầm cảm và chứng đa nhân cách hiện nay.
