Phát hiện 6 chủng virus corona mới ở dơi

MyanmarCác chuyên gia tìm thấy nhiều virus mới sau khi thu thập hàng trăm mẫu nước bọt và phân dơi ở những nơi chúng thường xuyên tiếp xúc với người.

6 chủng virus mới cùng họ với nCoV, virus đang lây lan khắp thế giới. Tuy nhiên, chúng không gần gũi về mặt di truyền với nCoV hay hai chủng virus corona khác từng gây dịch bệnh nghiêm trọng là SARS (Hội chứng hô hấp cấp tính nặng) và MERS (Hội chứng hô hấp vùng Trung Đông). 

Các nhà khoa học tìm ra chúng khi nghiên cứu dơi ở Myanmar theo PREDICT, chương trình tìm kiếm và nhận diện những bệnh truyền nhiễm có khả năng lây từ động vật sang người. Dơi là đối tượng nghiên cứu quan trọng vì giới chuyên gia cho rằng chúng mang hàng nghìn chủng virus corona chưa được biết đến. nCoV nhiều khả năng cũng bắt nguồn từ dơi và lây sang người qua một động vật trung gian.  

Từ năm 2016 - 2018, nhóm nghiên cứu thu thập mẫu nước bọt và phân từ 464 con dơi thuộc ít nhất 11 loài tại ba địa điểm ở Myanmar. Đây là những nơi con người tiếp xúc gần với động vật hoang dã do chuyển đổi mục đích sử dụng đất, tiến hành các hoạt động giải trí, văn hóa và hoạt động khác, ví dụ thu gom phân dơi làm phân bón.

"Hai trong ba địa điểm này có những hang động mà con người thường xuyên tiếp xúc với dơi để thu gom phân, thực hiện các hoạt động tôn giáo và du lịch sinh thái", nhóm nghiên cứu cho biết. Nghiên cứu xuất bản trên tạp chí PLOS ONE hôm 9/4.

Nhóm chuyên gia phân tích trình tự gene từ số mẫu vật lấy được rồi so sánh với hệ gene của những chủng virus corona đã biết. Kết quả, họ tìm thấy virus PREDICT-CoV-90 ở loài dơi mang tên Scotophilus heathii, PREDICT-CoV-47 và 82 ở loài Chaerephon plicatus, PREDICT-CoV-92, 93 và 96 ở loài Hipposideros larvatus.

Các nhà khoa học cần nghiên cứu thêm để đánh giá khả năng 6 chủng virus mới này truyền sang loài khác cũng như ảnh hưởng của chúng đến sức khỏe con người. "Có thể nhiều chủng virus corona không nguy hiểm với người. Tuy nhiên, việc phát hiện sớm những bệnh này ở động vật là cơ hội để chúng ta tìm hiểu mối đe dọa tiềm tàng. Theo dõi chặt chẽ, nghiên cứu và giáo dục là những công cụ tốt nhất chúng ta có để ngăn ngừa dịch bệnh", đồng tác giả nghiên cứu Suzan Murray, giám đốc Chương trình Sức khỏe Toàn cầu tại Viện Smithsonian, nhận xét.

Nhóm nghiên cứu cảnh báo, con người sẽ ngày càng tiếp xúc nhiều với động vật hoang dã. Covid-19 là lời nhắc nhở rằng sức khỏe con người liên quan chặt chẽ đến sự tương tác này. 

"Trên thế giới, con người đang tương tác với động vật hoang dã thường xuyên hơn. Vì vậy, càng hiểu kỹ về virus ở động vật, cách chúng đột biến và lây sang loài khác, chúng ta càng giảm được nguy cơ xảy ra dịch bệnh", tác giả chính của nghiên cứu, Marc Valitutto, bác sĩ thú y của Chương trình Sức khỏe Toàn cầu tại Viện Smithsonian, nhận định.