Bộ não của loài người không hề gấp nếp một cách ngẫu nhiên - đó là một mô hình cụ thể biểu diễn các chức năng riêng biệt.
Hình ảnh bộ não con người với nhiều nếp nhăn đã là điều mà ai cũng biết. Nhưng đâu là lý do tạo ra những nếp nhăn ấy?
Lisa Ronan, nghiên cứu viên thuộc khoa Tâm thần học tại Đại học Cambridge, Anh cho biết: "Vỏ não, cấu trúc nằm ở ngoài và bao bọc não bộ, cũng chính là phần chất xám của chúng ta, đã giãn nở và tạo nên những nếp nhăn của não từ trong giai đoạn thai nhi nằm trong tử cung của người mẹ."
Bà cho biết, về bản chất, sự giãn nở này làm gia tăng áp lực bề mặt bên ngoài. Và sau đó, áp lực được giảm chính bằng cách gấp nếp và cuộn lại thành những nếp nhăn.
Điều này giống như khi bạn đẩy hai đầu của một miếng cao su lại, một số điểm trên bề mặt sẽ uốn cong để đáp ứng với áp lực bạn tạo ra. Hoặc, nếu bạn quan tâm đến lĩnh vực địa chất, hãy tưởng tượng như hai mảng kiến tạo đâm vào nhau: Áp lực trong vụ va chạm lớn đến mức tạo ra một nếp gấp địa chất trên bề mặt 2 mảng kiến tạo đó.
Bà Ronan cho biết, những nếp gấp dày đặc này làm tăng số lượng nơron thần kinh mà bộ não loài người có thể chứa đựng được, làm tăng khả năng nhận thức của con người.
Tuy nhiên, hiện tượng nếp nhăn não không mấy phổ biến trong giới động vật. Trong quá trình phát triển, vỏ não của chuột không giãn nở đủ để tạo áp lực gây các nếp gấp của não. Vì thế não của loài này trơn nhẵn không hề có nếp gấp.
Bà Ronan cho rằng, nếp nhăn của não bộ có xu hướng phát triển ở các loài có bộ não lớn. Nhưng điều này cũng không hoàn toàn đúng, khi các nhà nghiên cứu phát hiện thấy, ở lợn cái mặc dù bộ não khá lớn nhưng lại có rất ít nếp gấp so với dự đoán của họ.
Bà cho biết sự hình thành nếp gấp không chỉ phụ thuộc vào sự tăng trưởng tổng thể của vỏ não, mà còn phụ thuộc vào tính chất vật lý của phần vỏ não đó. Ví dụ, các vùng mỏng hơn có xu hướng gấp dễ dàng hơn.
Nhưng điều thú vị ở đây là bộ não của loài người không hề gấp một cách ngẫu nhiên mà có một mô hình cụ thể đại diện cho loài. Bà Ronan nói: “Mặc dù những nếp gấp gồ ghề đó nhìn có vẻ là rất ngẫu nhiên, nhưng chúng thực sự có tính nhất quán giữa các loài. Mọi nếp gấp đều có ý nghĩa riêng. Các đặc tính vật lý và những nếp gấp này đều liên quan đến chức năng thần kinh của nó."
Rõ ràng, kích thước não và số lượng nếp nhăn không quyết định sự tiến hóa của động vật. Voi là loài có bộ não lớn và số lượng nếp nhăn nhiều hơn người rất nhiều nhưng loài người lại tiến hóa vượt bậc. Ở đây có sự quyết định lớn của chức năng vỏ não.
Nguồn: Livescience
