Đăng ngày: 31/12/2023 - 11:48

2 phút

Nếu đúng như lời cáo buộc từ Nga là cuộc tấn công này do Ukraina thực hiện, vì sao Kiev lại chọn thành phố này như mục tiêu để tấn công ? Trả lời câu hỏi ban tiếng Pháp đài RFI, giáo sư Guillaume Lasconjarias, nhà sử học về quân sự, trường đại học Paris Sorbonne giải thích : 

« Chọn một thành phố như Belgorod, thứ nhất, bởi vì đây là một vùng sát với biên giới Ukraina. Từ Belgorod đến biên giới với Ukraina chỉ cách có 30 km. Vùng này rất gần với Kharkiv, Soumy của Ukraina. Thứ hai, Belgorod đã và vẫn luôn được Nga sử dụng như là một trung tâm quân sự, để trung chuyển hậu cần quân sự Nga bằng đường sắt.  

Vì vậy, oanh kích Belgorod là để cho thấy rằng thành phố này cũng không an toàn, để minh chứng là chiến tranh cũng có thể diễn ra trên đất Nga, và nhất là một đòn đánh trả đũa nhanh đến như thế mang ba ý nghĩa, gởi đến ba đối tượng.  

Đầu tiên, đây là một thông điệp gởi đến chính người dân Ukraina, để nói với họ rằng chính phủ và quân đội không để kiểu tội ác này xảy ra mà không có trừng phạt, và chúng ta cũng có những phương tiện để đánh trả. 

Đối tượng thứ hai là người dân Nga, nói với họ rằng không có tội ác nào mà không bị trừng phạt. Rõ ràng là chúng ta đang ở trong một kiểu đối thoại chiến lược. Cuối cùng, người nghe thứ ba là chúng ta, nghĩa là các cường quốc phương Tây, những nước cung cấp vũ khí cho Ukraina vào thời điểm mà tình hình đang trở nên nghiêm trọng. Tuy nhiên, đây là một vấn đề thiết yếu, Ukraina cần được trang bị vũ khí và có thể bắt đầu năm 2024 trong điều kiện tốt nhất có thể. » 

Đăng ngày: 31/12/2023 - 10:40

3 phút

Quan chức Nga cho biết « cuộc tấn công » của Kiev vào chiều hôm qua 30/12, đã khiến ít nhất 22 người thiệt mạng và hơn 100 người bị thương. Kể từ khi chiến tranh nổ ra, theo AFP, Ukraina đã thực hiện nhiều vụ tấn công vào lãnh thổ Nga tại các khu vực giáp biên giới giữa hai nước, nhưng đây được coi là « cuộc tấn công đẫm máu nhất » nhắm vào thường dân.

Phía Nga cho biết các bệ phóng tên lửa đa nòng được bố trí ở khu vực Kharkiv của Ukraina, cách đó 80 km. Những hình ảnh trên Internet cho thấy các làn khói đen bốc lên, nhiều xe ô tô bốc cháy, cửa kính nhiều tòa nhà bị vỡ.  Bộ Quốc Phòng Nga nhanh chóng lên án hành động « khủng bố », « vô đạo đức của Kiev » và bảo đảm sẽ trả đũa.

Cuộc họp tại Hội Đồng Bảo An

Từ New York, trụ sở của Liên Hiệp Quốc, thông tín viên Loubna Anaki cho biết thêm thông tin về cuộc họp tại Hội Đồng Bảo An, được triệu tập theo yêu cầu của Nga: 

« Cầm tờ giấy in mã QR trong tay, đại sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc, Vasily Nebenzya, mời những ai muốn xem các hình ảnh về những thiệt hại mà cuộc tấn công của Ukraina gây ra tại Belgorod. Ông Vasily Nebenzya lên án « một cuộc tấn công mù quáng, có chủ ý, nhắm vào các thường dân » của « băng đảng Kiev ». Đại sứ Nga không ngần ngại đề cập đến khủng bố và tố cáo Ukraina đã sử dụng bom chùm. Ông cũng cảnh báo rằng Ukraina sẽ phải lãnh hậu quả sau một cuộc tấn công như vậy. 

Tại cuộc họp, các thành viên khác của Hội đồng Bảo An, tuy bày tỏ thương tiếc đối với cái chết của các thường dân Nga, nhưng đều đưa ra một lập trường chung : « Nếu Nga không xâm lược Ukraina, nếu quân Nga không tiến vào lãnh thổ của Ukraina, thì chúng ta sẽ không phải họp tại đây », như nhận định của đại sứ Pháp. 

Về phần mình, đại diện của Ukraina tuyên bố rằng đây là cách duy nhất để ngăn chặn những cái chết xảy ra, để chấm dứt chiến tranh, đồng thời khẳng định : một quyết định phụ thuộc vào một người duy nhất : Vladimir Putin ». 

Nga oanh kích Kharkiv để trả đũa

Rạng sáng hôm nay, Matxcơva đã thực hiện nhiều cuộc tấn công để trả đũa Kiev sau vụ Belgorod. Chính quyền Ukraina cho biết đã bắn hạ được 21 trong số 49 drone Shahed của Nga ở phái bắc thành phố Kharkiv.

Quân đội Nga khẳng định đã nhắm vào các mục tiêu quân sự, nhưng thị trưởng Kharkiv Oleg Sinegubov thì bác bỏ, cho biết đó không phải là các cơ sở quân sự mà là các quán cà phê, văn phòng, nhà ở. Ít nhất 28 thường dân đã bị thương sau vụ tấn công của Nga.

Đăng ngày: 30/12/2023 - 15:37

2 phút

(AFP) - Nhà hoạt động trẻ Hồng Kông trốn sang Anh trước thềm Năm Mới. Vài ngày trước lễ Giáng sinh, Chung Hàn Lâm (Tony Chung), một nhà hoạt động dân chủ 22 tuổi người Hồng Kông, đã lên chuyến bay tới Okinawa ở Nhật Bản, chỉ với một chiếc ba lô, để không làm dấy lên nghi ngờ về kế hoạch xin tị nạn chính trị ở Vương quốc Anh. Chung Hàn Lâm, bị bắt trong đợt Hồng Kông áp đặt Luật an ninh quốc gia mới, vừa được trả tự do cách nay 6 tháng. Trả lời AFP hôm qua 29/12 từ Anh Quốc, Chung Hàn Lâm cho biết anh liên tục bị cảnh sát theo dõi và gây áp lực buộc anh phải trở thành người cung cấp tin cho an ninh Hồng Kông. Chung Hàn Lâm buộc phải ra đi bởi tính mạng bị đe dọa. 

(Reuters) - Ông Tập Cận Bình yêu cầu ngành ngoại giao Trung Quốc lập ‘‘đội quân ngoại giao sắt thép’’. Trong cuộc họp với các đại sứ Trung Quốc hôm qua, 29/12/2023, tại Bắc Kinh, lãnh đạo Trung Quốc yêu cầu giới ngoại giao trung thành với Đảng Cộng sản, bảo vệ lợi ích quốc gia. Thông điệp nói trên của lãnh đạo Trung Quốc nhắc gợi đến chính sách ngoại giao được gọi là ‘‘chiến lang’’ trước đây của Bắc Kinh.

(AFP) - Tổng thống Joe Biden hối thúc Quốc Hội Mỹ thông qua gói viện trợ quân sự hàng chục tỉ đô la cho Ukraina. Ngay sau đợt oanh kích chưa từng có của Nga, hôm qua, 29/12/2023, lãnh đạo Mỹ cảnh báo : ‘‘Trừ khi Quốc hội có hành động khẩn cấp trong năm mới, chúng ta sẽ không thể tiếp tục gửi các loại vũ khí và hệ thống phòng không rất cần thiết tới Ukraina để giúp Kiev bảo vệ người dân của mình”.

(Reuters) - Anh sẽ gửi khoảng 200 tên lửa phòng không tới Ukraine. Hôm qua, 29/12/2023, bộ Quốc phòng Anh ra thông báo trên ngay sau đợt oanh kích của Nga.  Luân Đôn cho biết cụ thể là các tên lửa phòng không do MBDA sản xuất tại Vương quốc Anh, dự kiến cung cấp cho Kiev, sẽ được lấy từ các chiến đấu cơ Eurofighter Typhoon và F-35.

Tái tạo tế bào để trẻ hóa cơ thể

Thần dược cải lão hoàn đồng là có thật, hàng triệu người trên thế giới đang sử dụng mà không biết. Đó là metformine, loại thuốc trị tiểu đường giá rẻ đã được phát hiện từ cả trăm năm trước, và ngày nay nhiều nhà nghiên cứu cho rằng còn có tác dụng làm chậm đi quá trình lão hóa.

Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy ngoài tác động vào đường huyết, thuốc này còn giúp giảm bớt nguy cơ bệnh tim mạch, ung thư hay loạn trí. Tại phòng thí nghiệm, metformine kéo dài đời sống của loài trùn đất và chuột. Được thử nghiệm trong thời kỳ đại dịch trên các bệnh nhân bị Covid, thuốc này làm giảm 40 % nguy cơ trở thành dạng nặng và Covid kéo dài.

Tuy nhiên hiện các bác sĩ chỉ cho toa đối với bệnh nhân tiểu đường. Sau nhiều năm vận động hành lang, một nhóm nhà khoa học đã thuyết phục được FDA (Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) cho phép tiếp tục thử nghiệm từ năm 2024, khoảng 3.000 người không bị tiểu đường từ 65 tới 79 tuổi sẽ dùng thuốc này trong 6 năm.

Một sự thay đổi quan trọng : thay vì tiếp tục chữa từng bệnh một của tuổi già, các nhà khoa học muốn trước tiên xử lý nguyên nhân chính là sự lão hóa. Ý tưởng hấp dẫn nhất là lập trình các tế bào để làm trẻ lại, viễn cảnh này sinh ra từ nỗ lực của giải Nobel Y học Shinya Yamanaka. Ông đã thành công trong việc đưa các tế bào da hay máu trở lại giai đoạn gần như các tế bào gốc được chuyên biệt hóa, khá giống như trong phôi thai.

Ước mơ thêm 40 năm tuổi thọ

Vấn đề không phải là việc phá kỷ lục của bà Jeanne Calment, người phụ nữ Pháp sống đến 122 tuổi 5 tháng và 14 ngày, mà giới khoa học có tham vọng giúp thêm nhiều người sống lâu hơn. Mức sống thọ hiện nay là 80 tuổi đối với nam và 85 tuổi với nữ, con người không thể sống quá 120 tuổi. Tuổi thọ như vậy đã tăng gấp đôi kể từ 1870, thời đó người ta chỉ sống đến khoảng 40 tuổi. Như vậy tại sao con người nay không thể sống thêm 35 đến 40 tuổi nữa ? Thống kê cho thấy một người 50 tuổi có trên 90 % cơ hội sống đến 70, nhưng chỉ phân nửa số người 70 tuổi có dịp đón sinh nhật thứ 90.

Từ 2013 đến nay, công nghệ sinh học trong lãnh vực kéo dài tuổi thọ đã huy động được gần 40 tỉ euro đầu tư, và riêng Altos Labs chuyên về tái tạo tế bào đã nhận được đến 3 tỉ đô la, số tiền khổng lồ chưa từng thấy. Nếu các đại gia nhiều tiền của không tiếc những món tiền lớn để được hưởng những phương thuốc mới vì cuộc sống là vô giá, thì các chuyên gia khuyên chúng ta trong khi chờ đợi được đại chúng hóa, nên tập 8 thói quen tốt : 150 phút tập luyện (hoặc 75 phút với cường độ cao) hàng tuần, ăn uống quân bình, không hút thuốc, ngủ 7 đến 9 giờ mỗi ngày, kiểm soát cân nặng, thường xuyên xem lại tỉ lệ cholestérol, đường và huyết áp.

Nga oanh kích ác liệt Ukraina trong ngày cuối năm

Một năm 2023 sắp trôi qua với hai cuộc chiến tranh đều dữ dội ở Trung Đông và Ukraina, cùng với những nguy cơ xung đột tại nhiều nơi. Và ngay trong những ngày thế giới chuẩn bị đón năm mới 2024, Matxcơva lại tung ra đợt oanh kích quy mô chưa từng thấy kể từ đầu cuộc xâm lăng, sau nỗi nhục bị mất thêm một chiến hạm ở Crimée. Còi báo động vang lên trên toàn quốc Ukraina.

Le Figaro cuối tuần cho biết tổng cộng 158 hỏa tiễn đủ loại và drone đã đồng loạt tấn công vào các thành phố chính của Ukraina từ tờ mờ sáng : Kiev, Lviv, Dnipropetrovsk, Kharkiv, Odessa làm ít nhất 30 người thiệt mạng và 160 người bị thương. Nhiều cơ sở hạ tầng quan trọng và địa điểm dân cư bị tấn công, trong đó có bệnh viện phụ sản, trường học, trung tâm thương mại.

Theo Bộ Tổng tham mưu Ukraina, Nga dùng đủ loại hỏa tiễn từ Kh22 chống hạm, hỏa tiễn hành trình Kh101 và Kh555, chống radar Kh31P, địa-không Kh-59 và siêu thanh Kh46 Kinjal ; do các oanh tạc cơ Tu-95, Tu-22 và MiG-31K phóng đi từ Koursk, Crimée, Belgorod, Astrakhan. Khi công bố các chi tiết này, Kiev cho Matxcơva thấy khả năng nhận dạng các chiến dịch của đối thủ.

Viện trợ cho Kiev quá ít và quá trễ

Tuần báo L'Express nhận định « Viện trợ của Biden cho Ukraina ? Quá ít và quá trễ ». Hy vọng giành được những chiến thắng như Kharkiv cuối 2022 không còn nữa. Câu hỏi ở đây là liệu Kiev có thể làm gì khác hơn không ? 

Có những tiếng nói chỉ trích ở Mỹ, chủ yếu từ phe Cộng Hòa, cho rằng tổng thống Joe Biden và cố vấn an ninh Jake Sullivan quá dè dặt. Nhà cựu ngoại giao Mỹ Eliot A. Cohen, giáo sư trường đại học Johns-Hopkins và là một người chống Trump cho rằng các biện pháp đều đúng đắn nhưng luôn too little too late. Nếu chúng ta sớm viện trợ các xe tăng Abrams M1, pháo tầm xa ATACMS và chiến đấu cơ F-16 như Kiev đòi hỏi, có lẽ đã thắng được cuộc chiến này. Các hỏa tiễn sẽ khiến Nga không giữ nổi Crimée.

Thực tế phương Tây đòi hỏi người Ukraina mà không một quân đội NATO nào muốn thực hiện, đó là đi chiến đấu mà không được không quân yểm trợ. Tướng Ben Hodges, cựu tham mưu trưởng quân đội Mỹ tại châu Âu cho biết ông cảm thấy bất bình mỗi khi nghe thấy ai đó ở Berlin hay Lầu Năm Góc chỉ trích cách Ukraina tiến hành chiến tranh. 

Biden không mong Ukraina thắng, chỉ muốn không thua

Theo ông, chính quyền Biden không định rõ mục tiêu chiến lược. Có thể nói Hoa Kỳ chỉ muốn tránh leo thang quân sự với Nga và bảo vệ lãnh thổ Ukraina để có thể đàm phán trong điều kiện tốt nhất. Với mục tiêu mơ hồ như vậy thì không thể nào chiến thắng. Christopher Nixon Cox, giám đốc Fondation Richard-Nixon ở Californie nói : "Biden không muốn Ukraina thắng mà chỉ muốn không thua mà thôi".

Phe diều hâu cho rằng đó là do tuổi tác. Phản ứng của ông giống như thời chiến tranh lạnh, theo logic tương quan lực lượng, nhưng với Ukraina không thể áp dụng. Còn với châu Âu, Eliot A. Cohen không thể hiểu nổi thái độ lừng khừng, được ví như những người mộng du không hình dung được chiến tranh có thể làm đảo lộn mọi thứ. Nếu không tái vũ trang, hậu quả sẽ khủng khiếp cho châu lục. Trong khi chờ đợi, cần trao tối đa phương tiện cho Kiev.

Cohen nói : « Nếu là tôi thì tôi sẽ trao cho Ukraina tất cả những thứ họ cần, tất nhiên là trừ vũ khí nguyên tử, mà Kiev cũng không hề đòi hỏi ». Christopher Nixon Cox nói thêm : « Trong chiến tranh, nên tính toán mọi trang bị cần thiết, nhân lên 10 lần rồi 100 lần, vì có nguy cơ thiếu hụt ». Jacob Heilbrunn, tổng biên tập The National Interest lưu ý, chính quyền Biden đã kiên quyết đóng băng 300 tỉ đô la tài sản Nga để phục vụ cho công cuộc chiến đấu của Ukraina, có thể dùng để bảo đảm những món nợ mà Kiev. Và như vậy tiền của Putin được dùng để tài trợ cho cuộc chiến của Ukraina. Ứng cử viên Biden - vốn thể cho phép bại trận ở Ukraina - vẫn chưa ra chiêu cuối cùng.

Kiev vẫn sẽ chiến đấu dù không còn được trợ giúp

Tương tự, triết gia, nhà điện ảnh Bernard-Henri Lévy giải thích trên Le Point « Vì sao tiếp tục vũ trang cho Ukraina là chuyện sống còn ». Zelensky đã nói với Biden, nếu không còn quân viện phương Tây, người Ukraina vẫn tiếp tục chiến đấu. Họ sẽ đơn độc ở chân tường, với cái giá nhân mạng khủng khiếp. Nhưng nói cho cùng, thật ra những tháng đầu tiên của cuộc chiến cũng đã như vậy.

Phải đợi đến chuyến công du Ba Lan ngày 26/03/2022 Biden mới tỏ ra ủng hộ Ukraina, và còn phải chờ bốn tháng nữa, bộ máy chiến tranh Mỹ mới giao cho những vũ khí tự vệ. Và rồi một năm sau, tháng 9/2023, những chiếc xe tăng Abrams mới đến nơi. Những chiến binh Ukraina dũng cảm cộng với sự khôn ngoan của các chỉ huy tài giỏi trong nhiều tháng trời đã chống cự được quân đội Nga lúc đó vẫn còn rất hăng hái và tự tin.

Quốc Hội Mỹ vẫn chưa chịu thông qua ngân sách do Nhà Trắng đề nghị, tại châu Âu Hungary tiếp tục phá hoại. Ông Lévy, người theo dõi suốt hai năm qua thấy rằng quân đội Ukraina chuyển từ chiến tranh du kích sang chiến tranh vệ quốc rồi một cuộc chiến lâu dài, nhưng sẽ không bao giờ buông vũ khí.

Phương Tây chỉ mất đô la, Ukraina phải trả giá cho tự do bằng máu

Vấn đề bây giờ là phương Tây muốn rút ngắn chiến tranh hay cứ kéo dài, để mặc vô số quân nhân và thường dân gục ngã ? Liệu Hoa Kỳ với lý lẽ tệ hại là lá phiếu, sẽ để cho các lực lượng dân túy trên toàn châu Âu được chắp cánh, hay giúp sức cho các đồng minh lâu bền ? Thông điệp nào sẽ được gởi đến đế quốc Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, các thế lực Sunni, hay Iran đang tiến gần đến quả bom nguyên tử ?

Theo tác giả, cần nhanh chóng gởi đến Zaporijia những hỏa tiễn hành trình Storm Shadow để những người lính của lữ đoàn 47 tiến được về phía nam : Verbove, Tokmak, Berdiansk và biển Azov. Những người điều khiển drone Ukraina, từng đánh chìm soái hạm Moskva, nhận được hỏa tiễn ATACMS để biến Hắc Hải thành vùng biển tự do. Những chiếc F-16 giúp giải phóng Bakhmut, Avdiivka, những tuyến đường Donetsk và Luhansk. Kherson do Ukraina tự lực tái chiếm được, cần phương tiện đổ bộ và chiến xa hạng nhẹ Bradley để vượt sông Dniepr. Cuối cùng là một Vòm Sắt thứ thiệt thay cho những thứ vũ khí tạm bợ tự chế.

Tất cả những phương tiện này đều có sẵn ở Mỹ và châu Âu. Tất nhiên là tốn kém, nhưng đừng quên rằng ngân sách quốc phòng hiện nay thấp hơn thời chiến tranh lạnh trong khi Nga lại tăng mạnh, và nhất là phương Tây trả bằng đô la, còn người Ukraina phải trả bằng máu của họ.

Châu Âu tỉnh giấc

Trước thềm năm mới, Le Point lý giải « Vì sao không nên nhìn đời bằng màu đen ».Tình trạng hiện nay khiến các dự báo địa chính trị cho năm 2024 có vẻ u ám. Giải pháp hòa bình giữa Israel và Palestine xa vời hơn bao giờ hết, tại Ukraina các bên đang sa lầy, bầu cử Mỹ có thể mở ra một thời kỳ rối loạn mới trong quan hệ quốc tế. Mặc cho chiến chinh và nguy cơ Donald Trump quay lại Nhà Trắng, một số dấu hiệu cho thấy nên lạc quan. Châu Âu đã thức tỉnh sau một loạt cú sốc (khủng hoảng tài chánh, Brexit, nhiệm kỳ đầu của Trump, đại dịch, cuộc xâm lăng Ukraina). Muộn còn hơn không !

Ủy ban Châu Âu ngày 14/12 đã quyết định cho Kiev có được viễn cảnh gia nhập Liên Hiệp Châu Âu. Chỉ có lời hứa về một tương lai mới giúp Ukraina chấp nhận những hy sinh cần thiết. Là nhà tài trợ nhân đạo lớn nhất cho Ukraina, EU cũng sắp dẫn đầu về quân viện, tuy Pháp - quân đội lớn nhất châu Âu chỉ đứng thứ 15 về viện trợ quân sự cho Kiev. Việc Ba Lan quay lại với chiến thắng của Donald Tusk trong cuộc bầu cử ngày 15/10 làm Viktor Orban thân Putin bị cô lập.

Các chế độ độc tài gặp khó

Nga tuy vẫn chiếm 17,5 % lãnh thổ của nước láng giềng nhưng không tiến thêm được, cũng không bẻ gãy được ý chí của người Ukraina ; và kinh tế Nga bắt đầu thấm đòn cấm vận. Khoảng 1/3 ngân sách phải dành cho quân đội, đã có đến 315.000 lính Nga thương vong.

Hai đồng minh chính của Nga - Iran giúp vũ khí và Trung Quốc hỗ trợ chính trị - cũng gặp nhiều khó khăn. Dù bị đàn áp khốc liệt, dân chúng tiếp tục nổi dậy và nhà độc tài Ali Khamenei 84 tuổi chưa thấy có người kế nhiệm. Tập Cận Bình đối mặt với kinh tế suy giảm, hai bộ trưởng quan trọng là ngoại giao và quốc phòng vẫn biệt tăm cho thấy quyền lực của ông ta không phải bất khả xâm phạm như vẫn tưởng.

Tình trạng đa cực dẫn đến một thế giới hỗn độn và bất định. Cuộc cách mạng trí thông minh nhân tạo cũng sẽ thay đổi quan hệ quốc tế, tác động đến cạnh tranh Mỹ-Trung, chuyển đổi binh pháp, đẩy nhanh việc bóp méo thông tin. Về mặt tích cực, AI mang lại công cụ mạnh mẽ cho phát triển, và có thể hy vọng giúp tìm được một giải pháp hòa bình cho Israel và Palestine, một cuộc xung đột từ 75 năm qua mà trí thông minh loài người đã thất bại. Như vậy theo Le Point, không nên nghe quá nhiều những lời tiên tri đầy vận xấu.

Đăng ngày: 30/12/2023 - 14:17

3 phút

Theo AFP, đây là lần đầu tiên Bắc Kinh chỉ định một sĩ quan hải quân cao cấp làm bộ trưởng Quốc Phòng. Quyết định bổ nhiệm này cũng chấm dứt tình trạng vị trí chiến lược bị bỏ trống trong hai tháng, sau vụ bãi chức người tiền nhiệm - Lý Thượng Phúc, mà không rõ lý do.  

Thông báo được kênh truyền hình Nhà nước Trung Quốc đưa ra, sau khi Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân (Quốc Hội Trung Quốc) phê chuẩn việc bổ nhiệm, nhưng không cho biết thêm chi tiết về quyết định này của chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. 

Sinh năm 1951, ông Đổng Quân cho đến lúc này là phó Tư lệnh Quân khu miền Nam, phó Tham mưu trưởng Hải quân, Phó Tư lệnh Hạm đội Đông Hải. Ông từng hoạt động ở nhiều khu vực của Hải quân Trung Quốc như Biển Đông, Biển Hoa Đông, Hoàng Hải và eo biển Đài Loan.  

Việc bổ nhiệm ông Đổng Quân làm bộ trưởng Quốc Phòng khiến giới phân tích bất ngờ, khi dự đoán người thay thế ông Lý Thượng Phúc sẽ là tướng Lưu Chấn Lập, 59 tuổi, Tham mưu trưởng Bộ Tham mưu Liên hợp Quân ủy Trung ương Trung Quốc. Nhân vật này trong tuần vừa qua, đã có cuộc hội đàm với đồng nhiệm Mỹ, tướng Charles Q. Brun Jr., cuộc điện đàm quân sự cấp cao đầu tiên từ hơn một năm nay giữa hai đại cường thế giới. 

Trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter), nhà chính trị học, Wen Ti Sung, chuyên gia nghiên cứu về Biển Đông, trường đại học Quốc gia Úc, nhận định rằng việc chỉ định ông Đổng Quân, xuất thân từ hải quân, là « một tín hiệu cho thấy Trung Quốc xem Biển Đông như là một khu vực ưu tiên mới ». 

Quyết định bổ nhiệm tân lãnh đạo Quốc Phòng mới này diễn ra vào lúc chỉ còn vài tuần nữa diễn ra tổng tuyển cử ở Đài Loan, hòn đảo mà Trung Quốc vẫn xem là một phần lãnh thổ và muốn sáp nhập, và căng thẳng giữa Bắc Kinh với Manila đã gia tăng đáng kể trong năm 2023 tại những vùng lãnh hải có tranh chấp. 

Thông báo mới này được đưa ra trong bối cảnh Trung Quốc tiến hành cải tổ đơn vị quân đội chuyên trách về tên lửa chiến lược, nhất là trong lĩnh vực hạt nhân. Bắc Kinh hôm nay, thông báo trục xuất 9 lãnh đạo quân sự khỏi Nghị Viện, trong số này có bốn vị tướng đơn vị tên lửa chiến lược.  

* Israel tin chiến sự trên Dải Gaza sẽ kéo dài vài tháng nữa
* Nga - Ukraine đấu khẩu chuyện tấn công qua biên giới
* Nga gia hạn lệnh cấm xuất khẩu gạo đến hết tháng 6-2024

Xung đột Nga - Ukraine

* Nga tố Ukraine dùng bom chùm ở Belgorod khiến 20 người thiệt mạng. Vụ tấn công ngày 30-12 khiến 20 người trong đó có 2 trẻ em đã thiệt mạng và 111 người bị thương.

Vùng Belgorod, tiếp giáp phía bắc Ukraine, giống như các khu vực biên giới khác của Nga, đã hứng chịu các cuộc pháo kích và tấn công bằng máy bay không người lái (drone) suốt cả năm qua.

Báo Kommersant dẫn một nguồn tin thân cận với Ủy ban Điều tra Nga cho biết tên lửa bắn từ bệ phóng tên lửa đa nòng ở vùng Kharkov của Ukraine đã bắn trúng một sân trượt băng ở quảng trường Nhà thờ trung tâm, một trung tâm mua sắm và các tòa nhà dân cư.

Hiện Kiev chưa đưa ra bình luận chính thức nào, nhưng Hãng tin RBC-Ukraine dẫn các nguồn tin giấu tên cho biết lực lượng Ukraine đã chỉ đạo bắn vào các mục tiêu quân sự ở Belgorod để đáp trả cuộc oanh tạc quy mô lớn của Nga vào các thành phố của Ukraine ngày hôm trước.

Chỉ vài giờ sau cuộc tấn công vào Belgorod, chính quyền Ukraine cho biết hai tên lửa S-300 của Nga đã bắn trúng trung tâm Kharkov khiến 21 người bị thương, trong đó có hai cậu bé 16 và 14 tuổi.

* Ukraine xuất khẩu 13 triệu tấn hàng hóa năm 2023. Trong khi Ukraine có ít thành tựu quân sự trên đất liền vào năm 2023, thì ở Biển Đen, nước này đã đẩy lực lượng hải quân lớn hơn nhiều của Nga ra xa bờ biển của mình, cho phép nối lại xuất khẩu ngũ cốc.

Bộ trưởng Cơ sở hạ tầng Ukraine Oleksandr Kubrakov cho biết ông "biết ơn" các đối tác quốc tế của Ukraine "vì đã đảm bảo hoạt động của hành lang trong điều kiện bị xâm lược quân sự". Hàng lang xuất khẩu ngũ cốc có từ tháng 8.

Nga đã đe dọa nhắm mục tiêu vào các tàu đến và rời cảng Ukraine, đồng thời tấn công các cảng và cơ sở lưu trữ ngũ cốc.

Ngày 30-12, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã ca ngợi thành công trên biển của Ukraine, tuyên bố rằng lực lượng của ông đã "chinh phục được biển" trong năm nay.

* Nga gia hạn lệnh cấm xuất khẩu gạo đến hết tháng 6-2024. Chính phủ Nga cho biết quyết định được đưa ra nhằm duy trì sự ổn định ở thị trường nội địa.

Lệnh cấm sẽ không ảnh hưởng đến các nước thành viên của Liên minh Kinh tế Á - Âu (Armenia, Belarus, Kazakhstan và Kyrgyzstan), các khu vực Nam Ossetia và Abkhazia. Ngoài ra, gạo vẫn có thể được vận chuyển ra nước ngoài để viện trợ nhân đạo hoặc quá cảnh qua lãnh thổ Nga.

Nga ban hành lệnh cấm xuất khẩu gạo từ ngày 29-7 với thời hạn ban đầu đến 31-12. Quyết định của Nga được đưa ra chỉ một tuần sau khi Ấn Độ, nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, cấm xuất khẩu loại nông sản này để bình ổn giá trong nước.

Hiện tượng El Nino cùng với xung đột Ukraine khiến nguồn cung lương thực toàn cầu bị ảnh hưởng, giá lương thực tăng mạnh. Điều này buộc các quốc gia phải đưa ra giải pháp phù hợp để đảm bảo nguồn cung lương thực trong nước và quốc tế, tránh nguy cơ khủng hoảng lương thực toàn cầu.

Xung đột Israel - Hamas

* Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố khu vực biên giới giữa Dải Gaza và Ai Cập phải nằm dưới sự kiểm soát của Israel.

Ông Netanyahu đã tổ chức một cuộc họp báo ngày 30-12, khi Israel bước vào tuần thứ 13 của cuộc chiến chống lại lực lượng Hamas đang kiểm soát Gaza.

"Hành lang Philadelphi - hay nói chính xác hơn là điểm dừng phía nam của Gaza - phải nằm trong tay chúng tôi. Nó phải bị đóng cửa. Rõ ràng là bất kỳ sự sắp xếp nào khác sẽ không đảm bảo việc phi quân sự hóa mà chúng tôi muốn", ông Netanyahu nói.

Israel cho biết họ có ý định tiêu diệt Hamas ở Gaza, đồng thời phi quân sự hóa và vô chủ hóa dải đất, nhằm ngăn chặn vụ tấn công ngày 7-10 của Hamas lặp lại.

"Chiến tranh đang lên đến đỉnh điểm. Chúng tôi đang chiến đấu trên tất cả các mặt trận. Để đạt được chiến thắng sẽ cần thời gian. Như tổng tham mưu trưởng đã nói, cuộc chiến sẽ còn tiếp tục trong nhiều tháng nữa", ông Netanyahu nói.

Tin tức khác

* Triều Tiên sẽ phóng thêm 3 vệ tinh trinh sát quân sự trong năm 2024. Triều Tiên tuyên bố các vệ tinh này dùng để theo dõi lực lượng của kẻ thù.

Ngày 31-12, Hãng thông tấn nhà nước Triều Tiên (KCNA) đưa tin dựa trên kinh nghiệm phóng và vận hành thành công vệ tinh trinh sát đầu tiên vào năm 2023, nhiệm vụ phóng thêm 3 vệ tinh trinh sát vào năm 2024 nhằm thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của khoa học công nghệ vũ trụ.

Triều Tiên cho biết họ đã phóng thành công vệ tinh do thám quân sự đầu tiên vào ngày 21-11, truyền đi những bức ảnh về Nhà Trắng, Lầu Năm Góc, các căn cứ quân sự của Mỹ và "các khu vực mục tiêu" ở Hàn Quốc.

Vụ phóng thành công vào tháng 11 diễn ra sau hai lần thất bại vào năm ngoái, khi tên lửa Chollima-1 mới của Bình Nhưỡng rơi xuống biển.

Động thái này đã làm gia tăng căng thẳng trong khu vực và khiến Triều Tiên hứng chịu các lệnh trừng phạt mới từ Mỹ, Úc, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Tới nay, Bình Nhưỡng vẫn chưa công bố bất kỳ hình ảnh nào từ vệ tinh mới, khiến các nhà phân tích và chính phủ nước ngoài tranh luận về khả năng của vệ tinh này.