Quốc hội Mỹ điều tra cáo buộc chủ tịch Harvard đạo văn
~4 minutes
Nguồn hình ảnh, Reuters
Chụp lại hình ảnh,
Các nhà lập pháp muốn Harvard cung cấp hồ sơ từ cuộc điều tra nội bộ đối với cáo buộc bà Claudine Gay đạo văn
Tác giả, Max Matza
Vai trò, BBC News
Một ủy ban của Quốc hội Hoa Kỳ nói họ đang điều tra cáo buộc Chủ tịch Đại học Harvard, bà Claudine Gay đạo văn.
Ủy ban Giáo dục và Lao động do Đảng Cộng hòa lãnh đạo đã chia sẻ kế hoạch mở rộng giám sát cách Tiến sĩ Gay xử lý chủ nghĩa bài Do Thái trong khuôn viên trường Harvard.
Chủ tịch Virginia Foxx cho biết cuộc điều tra sẽ xem liệu sinh viên và nhân viên có được yêu cầu tuân theo cùng tiêu chuẩn học thuật hay không.
BBC đã liên hệ với cơ quan quản lý của Harvard để bình luận.
Bà Foxx, một thành viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện, nói trong một lá thư gửi ban lãnh đạo Harvard hôm thứ Tư rằng ngôi trường danh tiếng này có thể đang vi phạm niềm tin của công chúng.
“Mối quan tâm của chúng tôi là các tiêu chuẩn không được áp dụng nhất quán, dẫn đến các quy định khác nhau đối với các thành viên khác nhau của cộng đồng học thuật,” bà nói.
Harvard là một tổ chức tư nhân nhận được hàng trăm triệu đô la tài trợ công mỗi năm. Trường có tài sản trị giá 50 tỷ USD.
Hội đồng quản trị của trường tuần trước nói rằng họ đã kiểm tra lịch sử học tập của Tiến sĩ Gay và đã tìm thấy "các trường hợp trích dẫn không đầy đủ".
Tuy nhiên, họ nói thêm rằng bà không vi phạm “các chuẩn mực về hành vi sai trái trong nghiên cứu”.
Bức thư yêu cầu Harvard nộp bất kỳ tài liệu và thông tin liên lạc nào liên quan đến việc điều tra cáo buộc đạo văn đối với Tiến sĩ Gay, cũng như danh sách mọi hành động kỷ luật học thuật được thực hiện đối với các giảng viên và sinh viên Harvard kể từ năm 2019.
Lá thư yêu cầu hội đồng quản trị trả lời ủy ban trước ngày 29 tháng 12.
“Nếu một trường đại học sẵn sàng nhìn sang hướng khác và không buộc giảng viên phải chịu trách nhiệm về việc có hành vi không trung thực trong học tập, thì trường đó sẽ hạ thấp sứ mệnh và giá trị giáo dục của mình,” bà Foxx nói.
Hội đồng quản trị của Harvard cho biết họ đã biết về cáo buộc đạo văn đối với Tiến sĩ Gay vào tháng 10, nhưng không phát hiện ra hành vi nào vi phạm chính sách của Harvard.
Các tường thuật gần đây do các hãng tin Hoa Kỳ CNN và Washington Free Beacon đăng tải nói rằng việc đạo văn xảy ra nhiều lần. Trong số này có luận án năm 1997 của bà, trong đó bà bị cho là đã sao chép một đoạn đầy đủ gần như nguyên văn từ một bài báo xuất bản một năm trước đó.
Free Beacon, một ấn phẩm bảo thủ, cho biết họ đã phát hiện ít nhất 29 trường hợp đạo văn.
Tiến sĩ Gay đã phải đối mặt với những lời kêu gọi từ chức trong phiên điều trần quốc hội trước cùng một ủy ban hiện đang điều tra Harvard và các trường đại học nổi tiếng khác của Hoa Kỳ.
Bà và các nhà lãnh đạo trường đại học khác bị cáo buộc là vô cảm và đạo đức giả khi thảo luận về nỗ lực ngăn chặn chủ nghĩa bài Do Thái trong khuôn viên trường của họ trong bối cảnh cuộc chiến Israel-Gaza.
Trong cuộc tra vấn căng thẳng, Tiến sĩ Gay cho biết những lời kêu gọi giết người Do Thái là điều đáng ghê tởm. Tuy nhiên, bà nói thêm rằng những việc dó có bị coi là bắt nạt hay quấy rối hay không còn phụ thuộc vào bối cảnh dẫn tới những bình luận như vậy.
Trường đại học sau đó thông báo họ đã chọn không kỷ luật Tiến sĩ Gay vì lời khai của bà, và bà cũng đã xin lỗi trong một cuộc phỏng vấn với tờ báo sinh viên của trường.
Israel tăng cường tấn công Gaza ngay cả khi đàm phán ngừng bắn tiến triển ‘nghiêm túc’
Reuters
3–4 minutes
Hôm 21/12, giao tranh ở Dải Gaza leo thang với những gì người dân mô tả là một trong những trận oanh tạc dữ dội nhất của Israel trong cuộc chiến, ngay cả khi các bên đang tổ chức điều mà Washington gọi là “các cuộc đàm phán rất nghiêm túc” về một thỏa thuận ngừng bắn mới.
Các cuộc không kích diễn ra dữ dội nhất ở khu vực phía bắc Dải Gaza, nơi có thể nhìn thấy những đốm lửa màu cam của vụ nổ và khói đen vào buổi sáng từ bên kia hàng rào biên giới ở Israel. Máy bay gầm rú trên đầu và những đợt không kích ầm ầm vang lên cứ sau vài giây, xen kẽ với tiếng súng chói tai.
Ở phía nam, nơi hàng trăm nghìn người sơ tán đang trú ẩn, Hamas cho biết một cuộc tấn công của Israel đã giết chết chỉ huy của trạm kiểm soát chính được mở chỉ vài ngày trước để tiếp nhận viện trợ.
Cư dân ở Jabalia, phía bắc Dải Gaza, cho biết khu vực này hiện đã bị cô lập hoàn toàn và các tay súng bắn tỉa của Israel sẽ bắn bất kỳ ai tìm cách trốn khỏi đó.
Trong một bài đăng trên mạng xã hội, Tổ chức Trăng Lưỡi liềm Đỏ của Palestine cho biết xe cứu thương hiện không thể tiếp cận số lượng lớn thương vong bên trong Jabalia.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hôm 21/12 cho biết bệnh viện cuối cùng ở nửa phía bắc Dải Gaza đã ngừng hoạt động trong hai ngày qua, không còn nơi nào để tiếp nhận những người bị thương.
Giao tranh gia tăng ngay cả khi các nỗ lực ngoại giao đã được tăng cường trong những tuần cuối năm nhằm ngăn chặn thảm họa nhân đạo.
Các bên đang thảo luận về một thỏa thuận ngừng bắn mới để giải thoát hơn 100 con tin vẫn bị Hamas cầm giữ từ ngày 7/10. Đồng thời, Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc đang nghiên cứu một kế hoạch mới để tăng cường tăng viện trợ.
Ông Ismail Haniyeh, lãnh đạo Hamas, nhóm chiến binh được Iran hậu thuẫn kiểm soát Gaza, đang ở Ai Cập hôm 21/12 để đàm phán, một sự can thiệp cá nhân hiếm hoi mà trước đây đã báo hiệu những giai đoạn quan trọng trong ngoại giao. Hồi giáo Jihad, một nhóm chiến binh khác, cho biết thủ lĩnh của họ cũng đang hướng tới đó.
Cuộc đàm phán có vẻ nghiêm túc nhất kể từ khi lệnh ngừng bắn kéo dài một tuần sụp đổ vào đầu tháng, nhưng quan điểm công khai của các bên lâm chiến lại khác xa nhau. Israel cho biết họ sẽ chỉ đàm phán về việc tạm ngừng bắn để thả con tin; Hamas cho biết họ chỉ quan tâm đến các cuộc đàm phán để chấm dứt vĩnh viễn xung đột.
“Đây là những cuộc thảo luận và đàm phán rất nghiêm túc và chúng tôi hy vọng rằng chúng sẽ dẫn đến đâu đó”, người phát ngôn Nhà Trắng John Kirby nói với các phóng viên trên chiếc Air Force One hôm 20/12. Tổng thống Joe Biden nói: “Chúng tôi đang thúc đẩy”.
Hamas cho biết trong một tuyên bố rằng các phe phái của Palestine đã có quan điểm thống nhất rằng “không nói chuyện về trao đổi tù nhân trừ khi giao tranh chấm dứt hoàn toàn”.
Philippines trong vòng xoáy căng thẳng Mỹ-Trung trên vấn đề Đài Loan
Minh Anh
13–16 minutes
Sau một quãng thời gian « tuần trăng mật » ngắn ngủi, căng thẳng giữa Trung Quốc và Philippines lại dấy lên xung quanh những đảo đá ngầm đang có tranh chấp ở Trường Sa, Biển Đông. Trung Quốc trong năm 2023 không ngừng có những hành động gây hấn, tấn công các tầu Philippines tại những nơi mà Manila cho là thuộc chủ quyền lãnh thổ của mình. Đáp lại, chính phủ tổng thống Marcos Jr. ngày càng tỏ thái độ cứng rắn hơn với Trung Quốc khi tuyên bố « bảo vệ từng milimet lãnh thổ ».
Làm thế nào giải thích cho những căng thẳng này giữa Bắc Kinh và Manila ở Biển Đông ? Chính sách cứng rắn này của Philippines liệu có hiệu quả ? Liệu Việt Nam và Philippines có thể thành lập một liên minh để đối phó với Trung Quốc trong các tranh chấp ở Biển Đông ? Giảng viên Laurent Gédéon, trường đại học Sư phạm Lyon trong cuộc phỏng vấn dành cho RFI Tiếng Việt, nhận định rằng Philippines hiện nằm trong tâm ván cờ đọ sức giữa hai đại cường thế giới liên quan đến vấn đề Đài Loan.
**********
RFI Tiếng Việt: Trong hai ngày 09-10/12/2023, đã xảy ra vụ va chạm giữa tầu của Philippines và tuần duyên Trung Quốc, gần Bãi Cỏ Mây, ở Biển Đông. Nguyên nhân của sự cố này là gì ?
Laurent Gédéon : Vụ va chạm này, thực chất chỉ là sự cố mới trong một chuỗi dài. Hôm 03/12/2023, Philippines đã cho biết là hai trong số tầu tuần tra của họ đã đếm thấy có hơn 135 tầu Trung Quốc được triển khai xung quanh Đá Ba Đầu (hay còn được gọi là Julian Felipe) ; cách đảo Palawan 320 km về phía Tây.
Trong cùng khu vực này, tuần duyên Philippines ngày 13/11 đã phát hiện 111 tầu « dân quân biển Trung Quốc ». Rồi vào ngày 22/10, tầu của Trung Quốc đã chặn đường tiếp tế cho lực lượng đồn trú Philippines hiện diện tại một trong các đảo nhỏ ở Trường Sa.
Vào tháng 9/2023, hành động ngăn chặn tương tự đã ảnh hưởng đến tầu tiếp tế cho lực lượng đồn trú của Philippines trên một con tầu mắc cạn ở Bãi Cỏ Mây. Xin lưu ý thêm rằng vào năm 2021, khoảng 210 tầu Trung Quốc đã neo đậu gần Đá Ba Đầu trong nhiều tuần lễ. Vào thời điểm đó, Bắc Kinh đã tuyên bố rằng đây là những tầu đánh cá đang trú ẩn vì thời tiết xấu.
Chúng ta phải đặt những sự cố cuối năm này và lập trường của Trung Quốc trong những diễn tiến gần đây, một mặt trong mối quan hệ Hoa Kỳ - Philippines và mặt khác, trong bối cảnh căng thẳng gia tăng thường xuyên xung quanh đảo Đài Loan.
Chúng ta còn nhớ là tổng thống Marcos Jr đã chọn Bắc Kinh cho chuyến thăm cấp Nhà nước đầu tiên bên ngoài khu vực Đông Nam Á, và dường như đó là một phần trong mong muốn xoa dịu Trung Quốc.
Nhưng hướng hành động này đã gặp khó khăn trong một bối cảnh nỗi lo về một cuộc xung đột ở eo biển Đài Loan và nguy cơ lây lan sang Biển Đông bao trùm. Đối phó với việc Bắc Kinh không nhượng bộ, Manila đã ưu tiên siết chặt hơn liên minh với Mỹ.
Tuy nhiên, Philippines vẫn mong muốn duy trì thế cân bằng giữa một bên là mối quan hệ an ninh với Mỹ và bên kia là mối quan hệ kinh tế với Trung Quốc.
Từ quan điểm của Bắc Kinh, Philippines là một nhân tố - và là một tác nhân quan trọng – trong các nước cờ nếu xảy ra xung đột ở Đài Loan. Điều này không chỉ do mối quan hệ đồng minh của Manila với Mỹ, mà còn do vị trí địa lý gần gũi của quần đảo với Đài Loan. Thật vậy, những hòn đảo ở cực bắc của Philippines cách Đài Loan chưa đầy 400 km.
Trung Quốc cũng nhận thức được rằng Philippines là một yếu tố rất quan trọng cho Mỹ trong nỗ lực xây dựng một chuỗi liên minh quân sự trải dài từ Hàn Quốc và Nhật Bản cho đến Úc với một mục tiêu duy nhất là ngăn chặn đà tiến của Hải Quân Trung Quốc.
Đây là lý do vì sao Bắc Kinh thường xuyên gởi cảnh báo ngoại giao và an ninh đến Manila. Chính vì để cản trở càng nhiều càng tốt quá trình xích lại gần giữa Philippines và Mỹ mà Trung Quốc gây áp lực mạnh với Manila, bao gồm cả các biện pháp cưỡng ép kinh tế và các chiến dịch ở Biển Đông.
Trung Quốc còn tìm cách chứng minh cho các nước trong khu vực thấy rằng Hoa Kỳ không phải là một đồng minh đáng tin cậy. Để thực hiện điều đó, Bắc Kinh gia tăng các hành động khiêu khích, gây áp lực và tìm cách buộc Philippines phải chấp nhận lằn ranh đỏ do Trung Quốc vạch ra, còn nếu từ chối, thì có nhiều rủi ro phải trả giá đắt.
Philippines còn tố cáo mạnh mẽ hành động hung hăng của Trung Quốc, mà chiến dịch « Name and Shame » (tạm dịch là Nêu tên và Làm xấu hổ) là một ví dụ mới nhất. Liệu đây có là một chiến thuật « hiệu quả » ?
Laurent Gédéon : Khó có thể nhận xét về hiệu quả thực sự của chiến thuật này vì lập trường của mỗi bên dường như đã tương đối cố định :
Đối với một bộ phận các tác nhân, ít nhiều có dấn thân sâu cùng với Hoa Kỳ, thì sự phản đối Trung Quốc đã là mạnh mẽ và họ hoàn toàn ủng hộ cho quan điểm của Philippines. Nhưng số khác thì có lập trường nước đôi trong quan hệ với Bắc Kinh. Do vậy, chỉ khi có một sự thay đổi mạnh mẽ hay một sự kiện rất quan trọng thì mới có thể khiến những nước này có thái độ phản đối rõ ràng hơn đối với Bắc Kinh.
Trong hoàn cảnh này, Manila đang áp dụng một chiến lược răn đe đối với Trung Quốc. Nhưng chiến lược này phải cứng rắn và đáng tin cậy để ngăn chặn tham vọng của Bắc Kinh. Chúng được bắt đầu từ những chính sách xích lại gần và thiết lập quan hệ đồng minh, đặc biệt là với Mỹ, Nhật Bản, Úc và Việt Nam.
Chiến lược này cũng liên quan đến việc gây áp lực ngoại giao thông qua ASEAN. Tuy nhiên, kết quả đạt được không như mong đợi bởi vì các cuộc đàm phán kéo dài hàng thập kỷ về một bộ Quy tắc Ứng xử có tính ràng buộc về mặt pháp lý ở Biển Đông chưa mang lại kết quả.
Cách tiếp cận này còn được thực hiện thông qua cách gây áp lực pháp lý như được chứng minh qua vụ kiện Trung Quốc trước Tòa án Trọng tài Thường trực La Haye năm 2013. Phán quyết đưa ra năm 2016 là có lợi cho Philippines nhưng bị Bắc Kinh chỉ trích gay gắt.
Hiện nay, Manila cũng đang xem xét nộp đơn khiếu nại lần thứ hai lên tòa án cáo buộc Bắc Kinh đang phá hủy các rạn san hô trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines. Vì vậy, chúng ta có thể nhận thấy là hiệu quả của chiến thuật này là tương đối !
Vậy theo ông, việc tổng thống Marcos Jr. tái định hướng lại chính sách Biển Đông khi xích lại gần Mỹ hơn, mở nhiều quan hệ đối tác với nhiều nước khác như Nhật Bản, Úc… có thể được xem như là một sự trở về với chính sách của tổng thống Aquino III ?
Laurent Gédéon : Nhìn chung, chính sách đối ngoại của Philippines dao động tùy theo tổng thống đương nhiệm. Trong suốt hai thập kỷ qua, hầu như tất cả các đời tổng thống Philippines đều cố gắng duy trì mối quan hệ hài hòa với Trung Quốc. Trong hai thập kỷ qua, hầu như tất cả các tổng thống Philippines đều cố gắng duy trì mối quan hệ ổn định với Trung Quốc.
Tổng thống Philippines Gloria Arroyo (2001-2010) ủng hộ « thời kỳ hoàng kim » cho quan hệ đối tác chiến lược toàn cầu với Bắc Kinh.
Tổng thống Benigno Aquino III (2010 – 2016) ban đầu đi theo đường lối tương tự như người tiền nhiệm nhưng cuộc khủng hoảng bãi cạn Scarborough năm 2012 đã đẩy ông vào thế đối đầu hơn ở Biển Đông và lại trở về chính sách xoay trục sang phương Tây.
Đến thời tổng thống Rodrigo Duterte (2016 – 2022), khi xem Trung Quốc là đối tác thiết yếu cho sự phát triển, ông ấy đã hạ thấp tầm mức các tranh chấp lãnh hải ở Biển Đông và cản trở việc thắt chặt hợp tác an ninh với các đồng minh phương Tây truyền thống, nhất là Hoa Kỳ.
Khi lên cầm quyền vào tháng 6/2022, tổng thống Marcos Jr. đã cố gắng duy trì mối quan hệ hữu hảo với Bắc Kinh. Ngay từ đầu, ông ấy đã nói với các nhà lãnh đạo Trung Quốc rằng ông quyết tâm đưa mối quan hệ song phương « sang một cấp cao hơn ».
Nhưng vì Trung Quốc không đáp trả những mong mỏi từ Philippines, đặc biệt là về các tranh chấp ở Biển Đông, tổng thống Marcos đã quyết định chuyển hướng sang Mỹ một cách ngoạn mục nhằm gây áp lực với Trung Quốc và tìm cách đạt được một số lợi thế bất kể là về ngoại giao hay trên thực địa.
Dù vậy, ông Marcos Jr. đã nhiều lần cố gắng trấn an cường quốc châu Á rằng việc mở rộng hợp tác quốc phòng với Mỹ là không nhằm vào Trung Quốc. Ông ấy nhấn mạnh rằng Philippines chỉ thuần túy đi theo hướng phòng thủ.
Hơn nữa, ở trong nước, áp lực từ công luận và giới tinh hoa chính trị Philippines ngày càng lớn, đi theo hướng có một lập luận cứng rắn hơn đối với Trung Quốc và tăng cường hợp tác an ninh với các đồng minh của Manila.
Chính sách ngoại giao này đang đặt Manila vào tâm điểm cuộc đối đầu giữa hai đại cường. Liệu Philippines có thể thực sự trông cậy vào Mỹ để đối phó với Trung Quốc ?
Laurent Gédéon : Mỹ và Philippines có mối quan hệ an ninh rất chặt chẽ bởi vì hai bên đã có nhiều thỏa thuận an ninh từ lâu, và có thể nói, Philippines là quốc gia gần gũi nhất và là đồng minh lâu đời nhất của Mỹ trong khu vực, bắt đầu từ năm 1951 với Hiệp ước Phòng thủ chung (Mutual Defense Treaty – MDT).
Kể từ đó, luôn có những cuộc đàm phán và điều chỉnh lại. Ví dụ, năm 1991, Thượng Viện Philippines không muốn gia hạn thỏa thuận này, kết quả là năm 1992, Mỹ phải rút quân về nước. Nhưng vào năm 1998, Mỹ và Philippines đã đúc kết thỏa thuận về lực lượng nước ngoài, mà người ta gọi là Visiting Forces Agreement (VFA), nhằm tăng cường hợp tác giữa hai nước.
Đến 2020, tổng thống Rodrigo Duterte đã ra lệnh chấm dứt thỏa thuận này nhưng sau đó ông buộc phải thay đổi quyết định do mối quan hệ chiến lược sâu rộng với Mỹ và do vậy, thỏa thuận này đã được khôi phục lại vào tháng 7/2021.
Tháng 4/2023, một thỏa thuận quan trọng đã được ký kết bởi vì chính phủ Philippines đã chỉ định thêm bốn căn cứ quân sự để quân đội Mỹ có thể cất trữ trang thiết bị phòng thủ và luân chuyển binh sĩ. Và người ta nhận thấy ba trong số các điểm mới này nằm ở phía bắc đảo Luzon, hòn đảo cực bắc của Philippines, tức là khu vực nhìn ra eo biển Luzon, nhìn ra Đài Loan. Còn căn cứ thứ tư nằm trên đảo Balabac, ở cực nam Philippines, nhìn ra Biển Đông và quần đảo Trường Sa.
Chúng ta thấy rằng những cơ sở quân sự này của Mỹ ở Philippines có một ý nghĩa chiến lược cao và Hoa Kỳ gần đây đã nêu rõ là các cuộc tấn công nhắm vào tầu tiếp liệu của Philippines rất có thể được đưa ra trong khuôn khổ thỏa thuận phòng thủ chung.
Do vậy, khi tính đến tất cả các yếu tố này, chúng ta có thể nhận thấy rằng sự gần gũi về chiến lược giữa hai nước là rất lớn. Hơn nữa, Philippines dường như được xem là một nhân tố thiết yếu trong giả thuyết có khả năng xảy ra xung đột ở Đài Loan do việc nước này kiểm soát eo biển Luzon và sự gần gũi về địa lý với Đài Loan.
Theo quan điểm của tôi, với giá trị chiến lược gia tăng rất cao của Philippines, khả năng Mỹ không can dự trực tiếp bên cạnh đồng minh của trong trường hợp có đe dọa trực tiếp là cực kỳ thấp.
Philippines cũng tìm cách thiết lập nhiều mối quan hệ đối tác mới với nhiều nước khác trong khu vực, đặc biệt là Việt Nam. Trong năm đầu nhiệm kỳ tổng thống, ông Marcos đã tổ chức ít nhất ba cuộc họp với các lãnh đạo cao cấp Việt Nam. Một liên minh Việt Nam – Philippines liệu có thể đi đến một kết quả thú vị cho cả hai bên ?
Laurent Gédéon : Việt Nam và Philippines phải xác định được các lợi ích chung cũng như các điểm đối lập để vạch ra một đường lối chung. Theo tôi, trước khi vạch ra một đường hướng chung, cả Hà Nội lẫn Manila phải tự hỏi xem họ có một ý chí chính trị để đi theo hướng này hay không, một mong muốn mà dường như hiện tại vẫn chưa có.
Dù gì đi chăng nữa, giữa Việt Nam và Philippines có nhiều điểm hội tụ : Đôi bên có cùng một cách hiểu về Trung Quốc, đó vừa là một đối tác kinh tế không thể thiếu, vừa là một mối đe dọa an ninh cho ngư dân của họ và là một đối thủ cạnh tranh địa chính trị tại quần đảo Trường Sa.
Cả Việt Nam và Philippines đều cùng tham gia Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển. Không giống như Trung Quốc, hai nước cho rằng phạm vi áp dụng cũng có hiệu lực cho vùng Biển Đông.
Trên bình diện địa chính trị, Việt Nam và Philippines có xu hướng ngả về phía Hoa Kỳ, và xu hướng được thấy rõ nét trong trường hợp của Philippines do bị ràng buộc bởi các thỏa thuận quân sự với Mỹ, nhưng ít được khẳng định hơn đối với Việt Nam. Nhưng chúng ta cũng nhận thấy rằng những năm gần đây, sự hợp tác giữa Hà Nội và Washington đã tăng lên.
Việt Nam và Philippines cùng đối mặt với những hành động hăm dọa nhằm vào ngư dân của mình ở quần đảo Trường Sa. Cả hai nước cũng có hiện diện quân sự ở Trường Sa, và cùng chia sẻ mối ngờ vực về tính chất vô dụng của khối ASEAN.
Đổi lại, giữa hai nước tồn tại nhiều điểm bất đồng không thể bỏ qua. Trước hết hai nước có những yêu sách lãnh thổ ở quần đảo Trường Sa. Mặt khác, Philippines có liên kết quân sự với Mỹ mang tính ràng buộc, bởi vì trong trường hợp xảy ra xung đột ở khu vực, Manila có nguy cơ bị ảnh hưởng nhưng Việt Nam thì không.
Từ bối cảnh chung này, theo tôi, Việt Nam và Philippines nên lường trước một cách hiệu quả chiến lược chung, nếu họ quyết định chọn một chiến lược, trước một cuộc xung đột có thể xảy ra, thay vì có nguy cơ bị bất ngờ để rồi bị rơi vào một cuộc xung đột không được lường trước.
Một yếu tố khác không kém phần quan trọng liên quan đến việc giải quyết tranh chấp quần đảo Trường Sa giữa Việt Nam và Philippines. Chính quyền Hà Nội khó mà không xem xét lại các tham vọng theo chủ nghĩa tối đa đối với các đảo trong quần đảo nếu nước này muốn đạt được một thỏa thuận với Manila.
Khó có khả năng là Hà Nội sẽ không can dự bằng cách này hay cách khác vào một cuộc xung đột tiềm tàng xảy ra ở Đài Loan nếu Việt Nam không muốn bị lép vế trước Philippines, quốc gia chắc chắn sẽ là bên tham gia vào cuộc xung đột. Chí ít là một cách gián tiếp, và chắc chắn nhất là với tư cách là nguồn hậu cần chiến lược mang tính quyết định.
Vì vậy, tôi nghĩ rằng, cả hai nước nên tiếp tục đàm phán về những điều trên, cố gắng xác định những điểm mà đôi bên có thể đạt đồng thuận về những vấn đề chiến lược quan trọng.
Thượng viện Mỹ sẽ không chung quyết gói viện trợ Ukraine trong năm nay
Reuters
2–3 minutes
Thượng viện Hoa Kỳ sẽ không biểu quyết về gói viện trợ thêm cho Ukraine và tăng cường an ninh biên giới Mỹ trước đầu năm sau, các lãnh đạo Thượng viện cho biết hôm 19/12. Các nhà đàm phán của Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa vẫn đang tiếp tục thương thảo.
Lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện, Chuck Schumer, cho hay: “Các nhà đàm phán của chúng tôi sẽ làm việc rất chăm chỉ trong kỳ nghỉ tháng 12 và tháng 1, và mục tiêu của chúng tôi là hoàn thành công việc ngay khi chúng tôi quay trở lại”.
Đảng viên Cộng hòa số hai ở Thượng viện, John Thune, cũng cho biết sẽ không đạt được thỏa thuận trước tháng 1.
Tòa Bạch Ốc cảnh báo đến cuối năm nay sẽ cạn kiệt nguồn viện trợ Mỹ để giúp Ukraine chiếm lại lãnh thổ bị Nga chiếm đóng kể từ cuộc xâm lược vào tháng 2 năm ngoái.
Yêu cầu của chính quyền Biden về khoản hỗ trợ trị giá 61 tỷ đô la nữa dành cho Ukraine bị sa lầy tại Quốc hội. Đảng Cộng hòa cho rằng yêu cầu này phải đi đôi với các biện pháp siết chặt kiểm soát nhập cư dọc biên giới Mỹ-Mexico. Nguồn tài trợ dành cho Israel ít gây tranh cãi hơn.
Nhập cư là một trong những vấn đề gây chia rẽ nhất trong nền chính trị Hoa Kỳ và những nỗ lực cải cách của lưỡng đảng đã nhiều lần thất bại trong 20 năm qua.
Thượng nghị sĩ Kyrsten Sinema cho biết: “Tôi không thể diễn tả mức độ phức tạp của vấn đề. Đây là lĩnh vực rắc rối nhất trong luật pháp Mỹ.”
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đối diện sự đón tiếp hoài nghi từ Đảng Cộng hòa khi ông đến thăm Washington vào tuần trước để vận động ủng hộ.
Không rõ liệu thỏa thuận nào đạt được tại Thượng viện do Đảng Dân chủ chiếm đa số có giành được sự ủng hộ tại Hạ viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát hay không. Tại Hạ viện, một số đáng kể những người theo đường lối cứng rắn phản đối việc cung cấp thêm tài chính cho Ukraine.Thượng viện Mỹ sẽ không chung quyết gói viện trợ Ukraine trong năm nay
Nga nói sẽ đáp trả tương xứng nếu EU sử dụng tài sản bị phong tỏa
Reuters
2–3 minutes
Nga hôm 21/12 nói sẽ đáp trả tương xứng nếu Liên minh châu Âu tiến hành kế hoạch khoanh nguồn lợi nhuận từ tài sản bị phong tỏa của Nga ở EU và giao chúng cho Ukraine, theo Reuters.
EU đang đề xuất sử dụng thu nhập được tạo ra từ khoảng 300 tỷ USD quỹ dự trữ của ngân hàng trung ương Nga - bị EU đóng băng vào tháng 2/2022 để gây áp lực buộc Moscow phải rút quân xâm lược ra khỏi Ukraine - và cuối cùng có thể thu được khoảng 16 tỷ USD.
Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov cho biết trong một cuộc phỏng vấn trên kênh truyền hình Russia 24: “Chúng tôi cũng có đủ tài sản bị phong tỏa ở đây, trong các tài khoản loại C”.
Ông nói: “Con số này không hề nhỏ, thu nhập từ việc sử dụng các quỹ này là đáng kể và chắc chắn cũng có thể được sử dụng nếu các đối tác không thân thiện của chúng tôi đưa ra quyết định”.
Các biện pháp trừng phạt của phương Tây được áp đặt để đáp lại cuộc xâm lược Ukraine của Nga và các biện pháp đối phó tiếp theo của Nga đã khiến tài sản của cả hai bên bị mắc kẹt.
Các công tố viên ở Đức hôm 20/12 cho biết họ đang nộp đơn để tịch thu hơn 720 triệu euro (790 triệu USD) từ tài khoản ngân hàng Frankfurt của một tổ chức tài chính Nga.
Một nguồn tin am tường với vấn đề này nói với Reuters rằng tổ chức này là Trung tâm Lưu ký Thanh toán Quốc gia (NSD), cơ quan thanh toán nội địa thuộc sở hữu của Moscow Exchange, đóng vai trò quan trọng trong hệ thống tài chính của Nga với tư cách là trung gian quan trọng với thị trường quốc tế.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov gọi các nhà lãnh đạo Đức là “kẻ trộm” sau khi được hỏi về kế hoạch của Berlin và nói rằng họ đã học được từ Washington.
Ông nói trong một cuộc họp báo ở Tunis: “Họ từng ăn trộm theo nghĩa chính trị – phá vỡ thỏa thuận, lừa dối ai đó – nhưng giờ đây họ đang ăn trộm theo nghĩa trực tiếp”.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ thăm hàng không mẫu hạm ở Trung Đông
Reuters
3–4 minutes
Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin đã đến thăm hàng không mẫu hạm Gerald R. Ford ở phía đông Biển Địa Trung Hải hôm thứ Tư (20/12) và cảm ơn thủy thủ đoàn về vai trò của họ trong việc giúp ngăn chặn một cuộc xung đột rộng hơn ở Trung Đông trong cuộc chiến Israel-Hamas.
Hàng không mẫu hạm Ford chạy bằng năng lượng hạt nhân, được xem như một thành phố nổi nhỏ với hơn 4.000 người và 8 phi đội máy bay, đã trở thành biểu tượng mạnh mẽ cho quyết tâm của Mỹ khi tiến gần hơn đến Israel sau khi nước này bị nhóm chiến binh Palestine Hamas tấn công vào ngày 7/10.
Ông Austin đã gia hạn triển khai Ford ba lần, hy vọng sự hiện diện của nó sẽ khiến Iran và các nhóm liên kết với Iran, đặc biệt là nhóm Hezbollah của Lebanon, phải suy nghĩ kỹ trước khi tham gia cuộc chiến chống lại Israel.
“Tàu sân bay và thủy thủ đoàn này đang làm nên lịch sử. Đôi khi thành tựu lớn nhất của chúng ta là chúng ta đã ngăn chặn những điều tồi tệ xảy ra. Và tại thời điểm căng thẳng lớn trong khu vực, tất cả các bạn đều là trụ cột để ngăn chặn một cuộc xung đột khu vực rộng lớn hơn”, ông Austin nói khi ở trên con tàu.
Hiện chưa rõ chiếc Ford còn ở phía đông Địa Trung Hải bao lâu nữa, cũng như liệu nó có khởi hành về cảng nhà ở Virginia hay không trước khi Israel chuyển từ cuộc chiến cường độ cao ở Gaza sang một giai đoạn khác, hạn chế hơn trong cuộc chiến nhằm tiêu diệt nhóm Hamas.
Ông Austin đã thảo luận về kế hoạch chuyển tiếp với các nhà lãnh đạo Israel vào hôm thứ Hai tại Tel Aviv, trước sự phản đối kịch liệt của quốc tế về số thường dân thiệt mạng cao ở Gaza.
Thời điểm Israel có thể bắt đầu quá trình chuyển đổi vẫn chưa rõ ràng. Ông Austin nói với các phóng viên ở Israel rằng ông không có mặt ở đó để đưa ra các mốc thời gian cho đồng minh thân cận của Mỹ.
Cho đến khi căng thẳng trong khu vực lắng xuống, ông Austin phải xem xét Mỹ và các đối tác có thể làm gì hơn nữa để ngăn chặn các đồng minh của Iran ở Lebanon, Iraq, Syria và Yemen, tất cả đều đang cố gắng buộc Israel và Washington phải trả giá trong cuộc xung đột ở Gaza.
Ở Iraq và Syria, quân đội Mỹ đã phải hứng chịu các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa của lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn.
Lực lượng Houthi liên kết với Iran ở Yemen đã làm gián đoạn thương mại toàn cầu bằng cách tấn công các tàu chở dầu thương mại và tàu container ở Biển Đỏ bằng máy bay không người lái và tên lửa. Các tàu chiến của Mỹ cho đến nay đã phản ứng bằng cách bắn hạ chúng và hồi đáp các cuộc gọi khẩn cấp.
Hôm thứ Ba, Bộ trưởng Austin tuyên bố thành lập một sáng kiến an ninh hàng hải để ứng phó với các cuộc tấn công và triệu tập một cuộc họp với hơn 40 bộ trưởng quốc phòng, kêu gọi họ góp sức.
Ông Austin cũng đã gặp các nhà lãnh đạo cấp cao ở Qatar, quốc gia đã giúp môi giới lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas và là một trong số ít quốc gia có đường dây liên lạc mở với cả hai bên.
Thủ lãnh Houthi dọa tấn công tàu chiến Mỹ nếu Washington nhắm vào Yemen
Reuters
~3 minutes
Thủ lãnh của lực lượng Houthi ở Yemen hôm thứ Tư (20/12) cảnh báo họ sẽ tấn công các tàu chiến của Mỹ nếu lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn bị Washington nhắm mục tiêu. Mỹ trong tuần này đã thành lập một lực lượng đa quốc gia để chống lại các cuộc tấn công của Houthi vào các tàu thương mại ở Biển Đỏ.
Nhóm phiến quân Houthi, lực lượng kiểm soát phần lớn lãnh thổ ở Yemen sau nhiều năm chiến tranh, kể từ tháng trước đã bắn các tàu quốc tế đi qua Biển Đỏ bằng thiết bị bay không người lái và tên lửa, các cuộc tấn công mà họ cho là nhằm đáp trả cuộc tấn công của Israel vào Dải Gaza.
Sáng kiến an ninh do Hoa Kỳ dẫn đầu sẽ bao gồm Washington và 10 quốc gia khác, chủ yếu là NATO, tuần tra Biển Đỏ để ngăn chặn và đáp trả các cuộc tấn công của Houthi trong tương lai. Các cuộc tấn công đã buộc các tuyến vận chuyển lớn trên toàn cầu phải định tuyến lại đi vòng qua châu Phi.
Thủ lãnh Abdel-Malek al-Houthi nói: “Chúng tôi sẽ không đứng yên nếu người Mỹ muốn leo thang hơn nữa và thực hiện hành động dại dột bằng cách nhắm mục tiêu vào đất nước chúng tôi hoặc tiến hành chiến tranh chống lại đất nước chúng tôi”.
Ông nói trong một bài phát biểu trên truyền hình: “Bất kỳ âm mưu nào của Mỹ nhắm vào đất nước chúng tôi sẽ bị chúng tôi nhắm mục tiêu giáng trả, và chúng tôi sẽ biến các thiết giáp hạm, máy bay và các lợi ích của Mỹ trở thành mục tiêu cho tên lửa, thiết bị bay không người lái và các hoạt động quân sự của chúng tôi”.
Cuộc khủng hoảng ở Biển Đỏ đã phát sinh từ cuộc chiến giữa Israel và nhóm Hồi giáo Palestine Hamas cầm quyền ở Gaza. Cuộc xung đột mới nhất ở Trung Đông đã đẩy Mỹ và các đồng minh chống lại cường quốc khu vực Iran và các lực lượng dân quân Ả Rập ủy nhiệm của Iran.
Cuộc chiến bắt đầu vào ngày 7/10 khi các chiến binh Hamas xông qua biên giới Gaza vào miền nam Israel, nơi chính quyền Israel nói các chiến binh đã giết chết khoảng 1.200 người, chủ yếu là thường dân Israel và người nước ngoài.
Theo các quan chức y tế tại vùng đất ven biển, đông dân cư, Israel đã bắn phá trả đũa và xâm lược Gaza, mà các quan chức Israel tuyên bố là nhằm mục đích tiêu diệt Hamas, giết chết gần 20.000 người Palestine.
Các lực lượng ủy nhiệm của Iran bao gồm Houthi và Hezbollah của Lebanon đã bắn tên lửa vào Israel kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu. Trong khi đó, lực lượng Houthi đã tăng cường các cuộc tấn công ở Biển Đỏ, đe dọa nhắm mục tiêu vào tất cả các tàu đang hướng tới Israel và cảnh báo các công ty vận tải biển không được giao dịch với các cảng của Israel.
Luật nhập cư Pháp: ‘‘Nụ hôn tử thần’’ cực hữu làm chao đảo phe cầm quyền
Trọng Thành
9–12 minutes
Hạ Viện Pháp tối qua, 19/12/2023, đã thông qua luật về nhập cư, vốn là một trong các mục tiêu chính trong nhiệm kỳ thứ hai của tổng thống Macron, nhưng gây bất đồng sâu sắc trong chính giới. Đây là chủ đề chính của hầu hết báo Pháp hôm nay. Le Figaro nói đến tình trạng ‘‘hỗn loạn’’ trong phe cầm quyền. Libération tố cáo sự ‘‘phản bội’’ của tổng thống. Les Echos chỉ ra các thủ đoạn gây chia rẽ của đảng cực hữu, trong bối cảnh phe cầm quyền rơi vào khủng hoảng nội bộ.
''Luật được thông qua, nhưng gây chia rẽ sâu sắc trong liên minh của tổng thống’’ là tựa lớn Le Figaro. Tờ báo thiên hữu rút ra ba nét chính: ‘‘Phe cầm quyền trên bờ tan vỡ’’, đảng cực hữu Tập Hợp Dân Tộc (RN) hoan hỉ với kế sách gây chia rẽ phe cầm quyền gặt hái kết quả, đảng cánh hữu Những Người Cộng Hòa (LR) thành công buộc được phe tổng thống phải siết chặt luật nhập cư.
Tổng thống bị lên án ‘‘mù quáng’’ và ‘‘lẩn tránh’’
Bài xã luận của Le Figaro, với tiêu đề ‘‘Đảo lộn hoàn toàn’’, tập trung chỉ trích tổng thống Macron, bị cáo buộc là nguyên nhân dẫn đến tình hình rối loạn trong nội bộ liên minh cầm quyền hiện nay, với việc nhiều bộ trưởng dọa từ chức, chủ tịch ủy ban Tư Pháp Hạ Viện, thuộc đảng cầm quyền, chống lại luật.
Theo Le Figaro, gốc rễ là do thái độ ‘‘mù quáng’’ của tổng thống, đã lẩn tránh vấn đề nhập cư ‘‘trong một thời gian dài’’, rồi buộc phải ra luật dưới áp lực của dư luận. Và trong bối cảnh bị tình thế ép buộc, dự luật đã được đưa ra bỏ phiếu tại Hạ Viện một cách hết sức thiếu bài bản dẫn đến các phản ứng vượt tầm kiểm soát, khiến ‘‘toàn bộ hệ thống rung chuyển’’.
Nỗ lực của Macron để tránh bị mang tiếng ngả theo cực hữu
Trong một bài viết khác, nhật báo thiên hữu nhấn mạnh đến ‘‘cuộc khủng hoảng chưa từng có’’ của liên minh cầm quyền. Le Figaro thuật lại những diễn biến trước cuộc bỏ phiếu quyết định tại Hạ Viện tối muộn hôm qua. Việc bộ trưởng Y Tế Aurelien Rousseau đe dọa từ chức, cũng như phản ứng dữ dội khác của nhiều nhân vật hàng đầu trong liên minh (như lãnh đạo đảng cánh trung François Bayrou), đã buộc tổng thống phải triệu tập cuộc họp khẩn cấp vào cuối ngày với thủ tướng Elisabeth Borne, và các thành viên trụ cột của đa số để tìm giải pháp.
Tổng thống Macron một mặt kêu gọi tất cả hành động đến cùng để luật được thông qua nhanh chóng, nhưng để ngỏ khả năng sẽ đích thân đề nghị Hội Đồng Bảo Hiến hủy bỏ các ‘‘điều khoản gây bất đồng nghiêm trọng’’ (từ phía một bộ phận của liên minh cầm quyền), một khi luật được thông qua. Để tránh bị mang tiếng là bị ngả về cực hữu, nguyên thủ quốc gia Pháp cũng khẳng định có thể sẽ yêu cầu Hạ Viện bỏ phiếu lại lần nữa, nếu luật được thông qua nhờ phiếu bầu của đảng cực hữu RN (với 89 dân biểu), tương tự như lãnh đạo chính phủ Pháp Pierre Mendès France, đã từng từ chối phiếu bầu của đảng Cộng Sản trước đây.
Từ viễn cảnh chiến thắng đến ‘‘thất bại chính trị khủng khiếp’’
Le Figaro trong một bài viết khác, nhận xét, ngày 19/12/2023 tưởng như sẽ có thể đi vào lịch sử như một chiến thắng của tổng thống Macron với nỗ lực kiên quyết đến cùng để thông qua luật về nhập cư rút cục đã kết thúc như một ‘‘thất bại hoàn toàn về chính trị, khủng khiếp nhất kể từ khi ông Macron lên nắm quyền’’ năm 2017.
Đáng sợ nhất với phe tổng thống chính là điều mà Le Figaro, cũng như nhiều báo khác, gọi là ‘’nụ hôn của tử thần’’ dành cho phe cầm quyền, tức tuyên bố của lãnh đạo đảng cực hữu nổi tiếng bài ngoại Marine Le Pen sẵn sàng bỏ phiếu cho văn bản dự thảo luật vừa được ủy ban lưỡng viện đặc biệt CMP thông qua chiều hôm qua.
‘‘Nụ hôn giết người’’ của bà Le Pen
Với sự đồng thuận của đảng đối lập cánh hữu LR, phe cầm quyền không cần đến các lá phiếu của đảng cực hữu để luật được thông qua, nhưng việc lãnh đạo cực hữu tuyên bố ủng hộ luật nhập cư được coi là chiến thuật ‘‘gài bẫy’’ hiệu quả. Chỉ ít phút sau, biện pháp này đã có kết quả. Hàng loạt dân biểu thiên tả trong phe cầm quyền tuyên bố chống lại dự luật, buộc chính quyền phải tổ chức hàng loạt cuộc họp để hóa giải khủng hoảng. Như điển tích ‘‘Hoàng đế trần truồng’’, sự bất lực của tổng thống hiện ra giữa ban ngày, bài viết của Le Figaro kết luận.
Nhật báo kinh tế Les Echos dành mục ‘‘Mỗi ngày một sự kiện chính trị’’ cho bài ‘‘Marine Le Pen : Nụ hôn giết người’’, với nhận định, bằng cách tuyên bố đảng cực hữu sẽ bỏ phiếu cho dự luật, bà Le Pen đã phá tan hình ảnh về một văn bản luật được coi là ‘‘cân bằng’’, đẩy phe đa số vào cảnh chia rẽ. Tương tự như Le Figaro, Les Echos ghi nhận thủ đoạn của lãnh đạo đảng cực hữu đã gặt hái thành công. Tuyên bố bất ngờ của lãnh đạo đảng cực hữu về một ‘‘chiến thắng ý thức hệ’’, ngay sau khi ủy ban lưỡng viện đặc biệt hoàn tất công việc, đã đẩy chính phủ Borne vào thế bị động.
Nỗ lực ra một bộ luật ‘‘cân bằng’’ bị phủ nhận sạch trơn
Bộ trưởng Nội Vụ Gérald Darmanin ngay sau đó đã vạch mặt đảng cực hữu, phơi bày thái độ giả dối của đảng này, khi cho biết, nếu bỏ phiếu cho luật này, các dân biểu cực hữu sẽ phản lại những nguyên tắc của chính họ, cụ thể như việc hợp thức hóa những người không giấy tờ, điều mà cho đến nay họ vẫn phản đối. Bất chấp các phản công của ông Darmanin, ‘‘đòn đánh tàn khốc’’ của bà Le Pen đã mang lại hiệu quả không ngờ, ‘‘xóa tan đi các nỗ lực giải thích của chính phủ để thu hút sự ủng hộ đối với một dự luật không thiên hữu đến mức như nhiều người vẫn nghĩ’’, theo Les Echos.
Cụ thể, nhiều người tưởng rằng luật nhập cư vừa được thông qua là theo quan điểm cực hữu, khi giới hạn điều kiện hưởng các trợ cấp xã hội với người nước ngoài, căn cứ theo quốc tịch (quan điểm của RN). Trên thực tế, theo phe đa số, điều kiện hưởng trợ cấp gắn với ‘‘việc làm’’. Theo Les Echos, nhiều cách xử lý mang ‘‘tính nhân văn’’ (theo quan điểm của chính phủ) với dân nhập cư nước ngoài đã bị lãnh đạo cực hữu ''phủ nhận sạch trơn chỉ với một tuyên bố''.
Dù sao, theo Les Echos, lãnh đạo cực hữu ‘‘không phải là kẻ tạo ra khủng hoảng, mà chỉ là người châm mồi lửa’’. Theo một người bạn cũ của tổng thống, ‘‘chỉ có một giải pháp duy nhất, đó là không ban hành văn bản này’’. Hiện tại, dự luật đã được thông qua, khủng hoảng không kết thúc.
Macron bị cáo buộc ‘‘phản bội’’ lại cam kết ngăn chặn cực hữu
Trang nhất Libération, với nền màu đen, tố cáo tổng thống đã phản bội cam kết ngăn chặn đảng cực hữu. Nhật báo thiên tả đối chiếu hai tuyên bố. Thứ nhất là tuyên bố của ông Macron khi đắc cử lần thứ hai, vào ngày 24/04/2022 : ‘‘Các vị đã bỏ phiếu cho tôi để ngăn chặn cực hữu. Điều này buộc tôi phải có trách nhiệm’’. Đối diện với tuyên bố của ông Macron là tuyên bố của lãnh đạo cực hữu Marine Le Pen ngày hôm qua 19/12/2023 : ‘‘Đối với đảng RN, luật nhập cư (sắp được thông qua) là một chiến thắng ý thức hệ’’.
Nhật báo thiên tả điểm ra bốn biện pháp ngả mạnh về hữu trong dự luật mà sẽ để lại những hậu quả lớn với dân nhập cư. Thứ nhất là giới hạn các điều kiện đoàn tụ gia đình với người nhập cư hợp pháp, tăng thời hạn xem xét từ 18 lên 24 tháng, và đòi hỏi các thành viên gia đình muốn đến Pháp phải qua sát hạch về tiếng Pháp. Thứ hai là siết chặt điều kiện được hưởng trợ cấp nhà ở (APL). Thứ ba là siết chặt các điều kiện đến Pháp của sinh viên nước ngoài, với việc tăng học phí và yêu cầu nộp tiền bảo lãnh, sẽ được hoàn trả khi rời Pháp. Và thứ tư là tái lập trở lại tội ‘‘cư trú bất hợp pháp’’, với tiền phạt 3750 euro.
Xã luận Libération, với tựa đề ‘‘Berezina’’ (Đại bại), tỏ ra hết sức bi quan khi nhấn mạnh rằng việc luật nhập cư vừa được thông qua là một ''thất bại của nền dân chủ'', cho thấy liên minh cầm quyền của ông Macron hoàn toàn mất uy tín, và ''kẻ được lợi duy nhất trong thảm bại này là phe cựu hữu’’.
Luật nhập cư phơi bày toàn bộ sự mong manh của phe cầm quyền
Về luật nhập cư Pháp, báo Le Monde hôm nay ra từ chiều hôm trước có bài nhận định của nhà báo Françoise Fressoz, ‘‘Luật nhập cư : Thời khắc của sự thật’’. Nhà bình luận của Le Monde chú ý đến việc khoảng 60% người Pháp, theo một thăm dò dư luận, hy vọng chính phủ và đối lập tìm được thỏa hiệp trong vấn đề luật nhập cư. Vấn đề ‘‘nhập cư’’ vốn không gây phân hóa sâu sắc trong xã hội Pháp như cải tổ hưu trí. Việc không tìm được thỏa hiệp trong dự luật về nhập cư gây suy yếu nặng nề cho liên minh cầm quyền.
Nhà bình luận của Le Monde dự báo trước là, bất chấp kết cục ra sao, khủng hoảng xung quanh luật nhập cư cũng phơi bày toàn bộ sự mong manh của phe cầm quyền : một tổng thống với quyền lực suy yếu, nhưng cố gắng tỏ ra ở thế thượng phong. Tình trạng này buộc tổng thống phải thay đổi. Nhưng liệu còn kịp ?
Ứng xử với dân nhập cư và nguyên tắc bác ái
Nhật báo Công giáo La Croix hôm nay cũng tập trung vào vấn đề trọng tâm trong các đàm phán giữa đa số và đối lập, đó là quyền tiếp cận các trợ cấp xã hội của dân nhập cư. La Croix thừa nhận là, xét về luật pháp của nước Pháp và châu Âu, rõ ràng có sự khác biệt giữa quyền của người Pháp, quyền của công dân các nước thành viên khối 27 nước thuộc Liên Hiệp Châu Âu, và quyền của người nước ngoài. Phân biệt về quyền của người trong nước và người nước ngoài không phải là bài ngoại.
Tuy nhiên, nhật báo Công Giáo cũng lưu ý đến hai nguyên tắc nền tảng khác, đã được ghi trong Hiến pháp của nước Pháp và chế độ cộng hòa Pháp : Nguyên tắc bình đẳng và bác ái. Nguyên tắc bác ái cũng là một nguyên tắc phổ quát, La Croix nhắc nhở.
Nhập cư không chỉ là vấn đề đau đầu với nước Pháp. Cũng trong số báo này La Croix giới thiệu vấn đề nhập cư nhìn từ châu Âu. Theo một thăm dò dư luận hồi tháng 10 vừa qua, nhập cư cũng là ‘‘vấn đề số một’’ của khối 27 nước, vượt xa nhiều vấn đề quan trọng khác. Nhiều nước châu Âu cũng đang ‘‘siết chặt về các chính sách nhập cư’’.
***********
Tin tức thế giới 21-12: Thấy đường hầm của lãnh đạo Hamas; Triều Tiên không sợ dùng vũ khí hạt nhân
NGỌC ĐỨC
6–8 minutes
* Mỹ, Pháp yêu cầu Israel thôi tàn phá Gaza * Đường hầm ban lãnh đạo Hamas có thang máy, camera giám sát, cửa chống nổ hạng nặng... * Ông Biden nhắm vào chỉ trích của ông Trump với người nhập cư lậu
Đường hầm của Hamas được quân đội Israel tìm thấy và cho phép báo chí tham quan - Ảnh: AFP
Tin tức chiến sự Israel - Hamas
* Israel tìm thấy đường hầm của lãnh đạo Hamas
Theo Hãng tin Reuters, ngày 20-12 (giờ địa phương), Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) tuyên bố tìm thấy một mạng lưới đường hầm ở bên dưới nhà riêng của nhiều lãnh đạo cấp cao phong trào Hồi giáo Hamas, trong đó có thủ lĩnh nhóm này, ông Yahya Sinwar.
Hệ thống đường hầm này được cho là kết nối với các địa điểm ẩn náu, cơ quan và nhà riêng của nhóm người đứng đầu Hamas.
IDF cho biết đường hầm này nằm cách mặt đất 20m, được trang bị thang máy, camera giám sát, cửa chống nổ hạng nặng...
Người phát ngôn IDF Peter Lerner cho biết: "Phức hợp này, cả trên và dưới mặt đất, từng là trung tâm quyền lực của cánh quân sự và chính trị của Hamas".
Lực lượng này cho rằng những lãnh đạo cấp cao của Hamas như ông Sinwar đã điều hành tổ chức trên từ hệ thống đường hầm này.
Trong nhiều năm, Hamas đã xây dựng mạng lưới đường hầm khổng lồ dưới lòng đất Dải Gaza để phục vụ những mục đích hoạt động của mình.
* Mỹ, Pháp yêu cầu Israel thôi tàn phá Gaza
Phát biểu tại buổi họp báo cuối năm, ngày 20-12 (giờ địa phương), Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken khẳng định Washington muốn và kỳ vọng Israel sẽ chuyển hướng chiến dịch quân sự tại Dải Gaza sang giai đoạn ít khốc liệt hơn.
Ông Blinken tin rằng một khi Israel thực hiện thay đổi trên, "những nguy hại gây ra cho dân thường" sẽ giảm đáng kể. Ông cũng không quên đề nghị Israel tuân thủ nghĩa vụ giảm tối đa thương vong dân thường tại dải đất này.
"Việc cuộc xung đột này cần và thực tế sẽ chuyển sang giai đoạn ít khốc liệt hơn là rõ ràng. Chúng tôi kỳ vọng và muốn thấy việc chuyển hướng sang những chiến dịch với mục tiêu cụ thể, có số binh sĩ tham gia ít hơn và thật sự tập trung vào các lãnh đạo Hamas, mạng lưới đường hầm và một vài điều quan trọng khác", ngoại trưởng Mỹ khẳng định.
Cùng ngày, phát biểu trên truyền hình trong nước, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhắc nhở Israel việc tiêu diệt Hamas không có nghĩa hủy diệt Dải Gaza.
Ông Macron tuyên bố: "Chúng ta không thể dung dưỡng cho suy nghĩ cuộc chiến hiệu quả chống lại Hamas đồng nghĩa với việc san bằng Gaza hay tấn công thường dân vô tội vạ".
Do đó, ông yêu cầu Tel Aviv ngừng cách đáp trả cuộc tấn công ngày 7-10 của Hamas vào lãnh thổ nước này như hiện tại, "vì tất cả mạng sống đáng giá như nhau và chúng tôi bảo vệ chúng".
Ukraine đặt chỉ tiêu sản xuất hơn 1 triệu drone trong năm 2024
Binh sĩ Ukraine thực hành huấn luyện điều khiển drone FPV hồi giữa tháng 11-2023 - Ảnh: AFP
Theo Hãng tin Reuters, ngày 20-12, Bộ trưởng Bộ Công nghiệp chiến lược Ukraine Oleksandr Kamyshin tuyên bố nước này lên kế hoạch sản xuất 1 triệu máy bay không người lái (drone) dùng FPV và hơn 11.000 drone tấn công tầm trung đến xa trong năm 2024.
FPV là dòng drone cỡ nhỏ, thường được sử dụng cho các mục đích cá nhân của dân thường, nhưng được tinh chỉnh để phù hợp mục đích quân sự. Loại drone này cung cấp cho cả Kiev và Matxcơva phương án trinh sát và tấn công quy mô nhỏ giá rẻ nhưng hiệu quả. Do đó, nhu cầu chiến trường đối với chúng là cực kỳ cao.
"Tất cả cơ sở sản xuất đều đã sẵn sàng, và việc mời thầu cho năm 2024 bắt đầu", ông Kamyshin chia sẻ.
Ông cũng tiết lộ trong số drone sắp được chế tạo sẽ có ít nhất 1.000 chiếc có phạm vi hoạt động hơn 1.000km.
Động thái sản xuất quy mô lớn trên nằm trong nỗ lực đẩy mạnh sản xuất vũ khí nội địa nhằm giảm bớt sự phụ thuộc vào viện trợ nước ngoài của Ukraine.
Ông Biden công kích ông Trump trên nhiều khía cạnh
Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu sau cuộc gặp với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 12-12 - Ảnh: REUTERS
Trong một hoạt động vận động tranh cử tại bang Wisconsin ngày 20-12, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã công khai chỉ trích những bình luận chống lại người nhập cư được cựu tổng thống Donald Trump đưa ra hôm 16-12.
Ông Biden chia sẻ: "Với tư cách tổng thống, tôi không thể tin ông Trump nói rằng người nhập cư đang làm bẩn dòng máu của chúng ta. Nền kinh tế và đất nước chúng ta đang mạnh mẽ hơn nhờ việc chúng ta có thể tận dụng toàn bộ những nhân tài đang sinh sống ở đây".
Ông Trump lấy chính sách nhập cư là một trong những trọng tâm cho chiến dịch tranh cử tổng thống thứ ba của mình. Trong những phát biểu gần đây, ông kịch liệt công kích những chính sách nhập cư và chính sách biên giới của ông Biden, cũng như tuyên bố sẽ tiến hành "chiến dịch trục xuất người nhập cư lớn nhất lịch sử Mỹ" nếu tái cử.
Cũng trong chuyến công tác tại Wisconsin, ông Biden kiên quyết cáo buộc ông Trump đã xúi giục nổi loạn trong vụ bạo động tại tòa nhà Quốc hội Mỹ ngày 6-1-2021.
"Điều đó hiển nhiên. Các bạn đều đã thấy. Dù Tu chính án thứ 14 có được áp dụng ở trường hợp này hay không, chúng ta sẽ để tòa án quyết định. Tuy nhiên, ông ta chắc chắn đã hậu thuẫn cuộc nổi loạn", ông Biden khẳng định.
Tu chính án thứ 14 Hiến pháp Mỹ cấm những người có liên quan đến "việc nổi dậy hoặc nổi loạn" giữ vai trò trong chính quyền.
Những bình luận của ông Biden được đưa ra một ngày sau khi Tòa án tối cao bang Colorado cấm ông Trump tham gia cuộc bầu cử sơ bộ ở bang này với tư cách ứng viên, với cáo buộc ông tham gia vụ nổi loạn trên.
Triều Tiên đe dọa không ngần ngại dùng vũ khí hạt nhân
Hãng thông tấn quốc gia Triều Tiên (KCNA) sáng 21-12 dẫn lời lãnh đạo nước này, ông Kim Jong Un, khẳng định Bình Nhưỡng sẽ không do dự trong việc tấn công hạt nhân nếu bị kẻ thù khiêu khích bằng loại vũ khí này.
Tại buổi họp với các binh sĩ thuộc bộ phận tên lửa của quân đội Triều Tiên, ông Kim cho rằng buổi phóng thử tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) hôm 18-12 là ví dụ tiêu biểu cho cái ông gọi là "sự phát triển của chiến lược và học thuyết hạt nhân của CHDCND Triều Tiên trong việc không ngần ngại tấn công hạt nhân ngay cả khi bị kẻ thù khiêu khích bằng vũ khí hạt nhân", theo KCNA.
Song song đó, bà Kim Yo Jong, em gái ông Kim Jong Un, đã chỉ trích việc Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc họp về vụ phóng thử ICBM. Bà Kim cho rằng đây chỉ là động thái thực thi quyền tự vệ của nước này, đồng thời cáo buộc Mỹ và Hàn Quốc làm leo thang căng thẳng khu vực bán đảo Triều Tiên "bằng những khiêu khích quân sự quanh năm".
Tháp băng
Nhiệt độ thấp ở tỉnh Hắc Long Giang (Trung Quốc) khiến số nước được một du khách tung lên trời lập tức đông cứng thành những cột băng nhỏ - Ảnh: VCG
Chúng tôi sử dụng cookie để cung cấp cho bạn trải nghiệm tốt nhất trên trang web của chúng tôi. Nếu tiếp tục, chúng tôi cho rằng bạn đã chấp thuận cookie cho mục đích này.
