Đăng ngày: 06/11/2023 - 12:48

2 phút

Từ Kuala Lumpur, thông tín viên trong khu vực Juliette Pietraszewski cho biết thêm :  

Trong bài phát biểu đầy xúc động, thủ tướng Lý Hiển Long chính thức thông báo từ chức sau gần 20 năm nắm giữ vị trí quan trọng nhất tại Singapore. Ông phát biểu : « Tôi đã có một may mắn lớn và một vinh dự lớn được phục vụ đất nước trong suốt cuộc đời từ khi tôi trưởng thành, trước tiên là trong quân đội Singapore và sau đó là trong đảng và chính quyền ».

Thủ tướng thứ ba, con trai của Lý Quang Diệu, người thành lập Singapore, thông báo như trên tại Đại hội Đảng Hành động Nhân dân, diễn ra hai năm một lần, trước gần 1000 đảng viên. 

Lịch sử đã sang trang, Lawrence Wong sẽ là người kế nhiệm thủ tướng Lý Hiển Long. Ban đầu là dân biểu, kể từ năm 2014 ông giữ chức bộ trưởng của nhiều bộ, gần đây nhất là bộ trưởng Tài Chính kiêm phó thủ tướng Singapore từ năm ngoái.

Sơ yếu lý lịch của ông Lawrence Wong như vậy được xem là tiêu biểu trong giới chính trị gia Singapore. Tuy nhiên, ông lại không phải lựa chọn đầu tiên của Đảng Hành động Nhân dân.

Eric Frécon, nhà nghiên cứu và chuyên gia về Singapore tại Viện Nghiên cứu Đông Nam Á đương đại IRASEC của Thái Lan, giải thích : 

"Với một đất nước vốn dĩ quen dự kiến mọi chuyện thì việc lựa chọn thủ tướng mới như vậy là không theo đúng kế hoạch. Singapore không còn ở một triều đại mà con trai của thủ tướng đương nhiệm sẽ là người kế vị. Trước đây đã từng có 3,4 sự lựa chọn, nhưng cuối cùng đều thất bại bởi các ứng viên đều cần được thử thách. Lawrence Wong đã phải trải qua một chặng đường dài để chứng tỏ được năng lực.”

Lawrence Wong hy vọng có thể bắt đầu nhiệm kỳ thủ tướng với chiến thắng gần như chắc chắn trong kỳ bầu cử tới. 

Đăng ngày: 06/11/2023 - 13:15

2 phút

Chuyến đi của ông Blinken diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa Washington và Ankara đang căng thẳng và tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan hôm 04/11 tuyên bố cắt đứt hoàn toàn quan hệ với thủ tướng Israel, triệu hồi đại sứ ở Israel về nước.

Từ Istanbul, thông tín viên Anne Andlauer giải thích :

“Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã hy vọng có một cuộc gặp với tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan. Đây là cuộc gặp mà Ankara chưa bao giờ hứa là sẽ diễn ra, nhưng cũng chưa từng bác bỏ. Cuối cùng thì ngoại trưởng Mỹ sẽ chỉ gặp đồng nhiệm Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan tại Ankara.

Tổng thống Tayyip Erdogan hôm Chủ Nhật (05/11) một lần nữa lên án “cuộc thảm sát vô đạo đức và hèn hạ” của Israel ở Gaza. Ông Erdogan sẽ không có mặt ở thủ đô Thổ ​​Nhĩ Kỳ mà đang ở tại một thị trấn tỉnh lẻ. Sự lựa chọn này nói lên rất nhiều điều về những bất đồng và căng thẳng sâu sắc trong quan hệ Mỹ-Thổ, vốn càng được trông thấy rõ qua cuộc chiến ở dải Gaza.

Trong những tuần qua, nguyên thủ quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ đã có nhiều tuyên bố ngày càng gay gắt chống lại Israel và các nhà lãnh đạo của nước này, cũng như nhắm vào phương Tây, nhất là chống lại Mỹ, quốc gia mà ông Erdogan cáo buộc là bên “thực sự” phải chịu trách nhiệm về các đợt oanh kích nhắm vào Gaza, cũng như về việc Israel từ chối thảo luận một lệnh ngừng bắn.

Thật ra, Thổ Nhĩ Kỳ lo ngại cuộc chiến này đưa Mỹ trở lại rõ rệt hơn trong khu vực. Ankara không giấu nỗi bất bình về việc Washington điều các tàu chiến tới khu vực Đông Địa Trung Hải”.

Trước khi đến Thổ Nhĩ Kỳ, ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tối hôm qua, 05/11, đã bất ngờ đến Bagdad, Irak. Đây là lần đầu tiên ông Blinken công du Irak với tư cách ngoại trưởng Mỹ. Theo Reuters, ngoại trưởng Blinken cho biết đã có cuộc thảo luận "thẳng thắn" với chính phủ Irak và Mỹ đang tìm cách ngăn xung đột Gaza lan rộng ra khu vực trong bối cảnh các nước Ả Rập phẫn nộ về việc Israel bao vây dải đất này.

Đăng ngày: 06/11/2023 - 11:39Sửa đổi ngày: 06/11/2023 - 11:44

1 phút

Từ Kiev, thông tín viên RFI Emmanuelle Chaze cho biết thêm thông tin :

Cuộc tấn công được các phương tiện truyền thông Ukraina đưa tin một ngày sau đó. Cụ thể, hôm 03/11, vào ngày lễ kỉ niệm của lực lượng pháo binh Ukraina, một tên lửa Iskander của Nga đã bắn trúng một nhóm binh lính thuộc lữ đoàn tấn công vùng núi 128, đến từ vùng Transcarpatie, tại chiến tuyến ở vùng Zaporijjia.

Theo truyền thông Ukraina, khoảng 20 lính đã bỏ mạng, hàng chục người bị thương. Kiev xác nhận đã xảy ra cuộc tấn công nhưng không xác nhận số nạn nhân và nói rõ rằng từ đầu cuộc chiến, quân đội vẫn không bình luận về số thương vong.

Bộ trưởng Quốc Phòng Rustem Umerov bảo đảm sẽ mở một cuộc điều tra để xác định nguyên nhân của vụ việc. Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky cũng lên tiếng về vụ tấn công và mong đợi có được « câu trả lời trung thực » từ cuộc điều tra. Cuối tuần qua, tổng thống Zelensky cũng bác bỏ bình luận của tướng Zalunzhny, tổng tham mưu trưởng quân đội Ukraina. Ông khẳng định cuộc chiến chưa đi vào bế tắc và kêu gọi thêm viện trợ từ phương Tây, đặc biệt là hệ thống phòng không, đồng thời mời cựu tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đến thăm Ukraina để tận mắt chứng kiến tác dụng của những viện trợ đó.

Đăng ngày: 06/11/2023 - 11:59

2 phút

Trước những lời chỉ trích của Tổ Chức Y Tế Thế Giới và Liên Hiệp Quốc rằng quân đội Israel oanh kích vào khu vực gần các bệnh viện ở Gaza, Nhà nước Do Thái khẳng định chỉ nhắm vào các vị trí quân sự của tổ chức Hamas đặt gần các cơ sở y tế ở Gaza.

Từ Jerusalem, thông tín viên Sami Boukhelifa cho biết chi tiết :

« Theo quân đội Israel, các hình ảnh là bằng chứng cho thấy điều đó. Họ đưa ra một loạt tài liệu gồm ảnh và video cho thấy các thành viên tổ chức Hamas oanh kích từ một bệnh viện ở Gaza và nhắm mục tiêu vào các đội quân của Israel, thậm chí có cả một bãi phóng tên lửa đặt dưới chân bệnh viện.

Các hình ảnh mà quân đội Israel công bố liên quan đến hai bệnh viện ở dải Gaza : bệnh viện Qatar và bệnh viện Indonesia, do Qatar và Indonesia tài trợ xây dựng.

Quân đội Israel khẳng định: « Hamas sử dụng bệnh viện một cách vô đạo đức ». Chính quyền Hamas ở dải Gaza đáp trả : « Sai. Tất cả những cáo buộc này đều dối trá. Đó chỉ là một cái cớ để nhắm bắn vào các bệnh viện ».

Tổ chức Hamas cho biết sẵn sàng đón tiếp một ủy ban điều tra quốc tế. Các bệnh viện có thể được thanh tra. Hamas khẳng định các đường hầm mà quân đội Israel nói đến « trên thực tế chỉ là một bồn trữ nhiên liệu và một căn hầm chứa máy phát điện ».

Một trong những mục tiêu của chiến dịch tấn công trên bộ của quân đội Israel ở dải Gaza là bệnh viện Al-Shifa, bệnh viện lớn nhất ở Gaza. Theo quân đội Israel, đây là nơi đặt một trung tâm chỉ huy dưới lòng đất của Hamas ».

Ở phía bắc Israel, tại khu vực biên giới với Liban, theo AFP, đợt oanh kích của quân đội Israel hôm qua đã khiến 4 người thiệt mạng, trong đó có 3 trẻ em. Các nạn nhân là những người trong gia đình một nhà báo Liban.

Tối hôm qua, phát ngôn viên quân đội Israel thông báo là quân đội đã oanh kích vào các mục tiêu Hezbollah để đáp trả vụ lực lượng Hezbollah tại Liban phóng tên lửa chống tăng giết hại một thường dân Israel.

(AFP) - Thủ tướng Úc tuyên bố sẽ ‘‘làm việc trên tinh thần xây dựng’’ với Trung Quốc. Ông Anthony Albanese đã cho biết như trên vào hôm nay, 05/11/2023 trong phát biểu tại lễ khai mạc Hội Chợ Triển Lãm Nhập Khẩu Quốc Tế Trung Quốc (CIIE) tại Thượng Hải. Ông Albanese đồng thời ca ngợi mối “quan hệ trưởng thành” giữa Canberra và Bắc Kinh, đối tác thương mại hàng đầu của Úc. Về phần Trung Quốc, bộ Ngoại Giao nước này cho biết, thủ tướng Úc sẽ gặp các nhà lãnh đạo Trung Quốc và hai bên sẽ “trao đổi quan điểm sâu sắc về các vấn đề song phương cũng như các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm”. Bầu không khí thân thiện giữa Úc và Trung Quốc hiên nay đối lập hoàn toàn với tình trạng băng giá trong quan hệ Bắc Kinh-Canberra trong 3 năm gần đây.

(AFP) – Bắc Triều Tiên lập ngày nghỉ lễ mới để kỷ niệm một năm vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa thành công. Theo hãng tin Nhà nước Bắc Triều Tiên hôm nay, ngày nghỉ lễ mới nhắm vinh danh vụ thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) Hwasong-17, 18/11/2022. Theo KCNA, với vụ phóng này, Bắc Triều Tiên ‘‘đã cho thế giới thấy sức mạnh của một cường quốc hạt nhân đẳng cấp thế giới và là quốc gia sở hữu tên lửa đạn đạo xuyên lục địa mạnh nhất’’. Bình Nhưỡng tăng cường thử tên lửa bất chấp nhiều lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Quốc. Vào tháng 9, chế độ Bình Nhưỡng đưa vị thế cường quốc hạt nhân vào Hiến Pháp.

(Reuters) - Nga bắn thử tên lửa liên lục địa Bulava từ tàu ngầm hạt nhân mới. Bộ Quốc Phòng Nga, ngày 05/11/2023, cho biết đã phóng thành công tên lửa liên lục địa Bulava, từ tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân Hoàng Đế Alexander III. Vốn được thiết kế để mang đầu đạn hạt nhân, tên lửa Bulava dài 12m, có tầm bắn ước tính 8.000km và có thể mang tới 6 đầu đạn. Bộ Quốc Phòng Nga tuy nhiên đã không tiết lộ thời điểm diễn ra cuộc thử nghiệm.

(AFP) – Pháp : Bão Domingos tràn vào Pháp, hàng chục nghìn nhà mất điện. Hai ngày sau Ciaran, cơn bão mới Domingos đã tràn vào Pháp vào hôm qua, 04/11, 12 tỉnh trên toàn quốc tiếp tục được đặt trong tình trạng báo động báo màu da cam. Mất điện diễn ra tại nhiều nơi tại Nouvelle-Aquitaine và Gironde. Tuy nhiên, vào sáng hôm nay, cơ quan khí tượng Pháp Météo-France đã ngừng cảnh báo màu da cam cuối cùng về “gió” và “mưa-lũ”. Bão Domingos được coi là ít nghiêm trọng hơn bão Ciaran.

(AFP) – Tỷ phú Musk công bố một số thông tin về mô hình trí tuệ nhân tạo ‘‘Grok’’, được quảng bá sẽ đánh bại ChatGPT. Hôm qua, Elon Musk cho biết chương trình này, do xAI chế tạo, sẽ có quyền truy cập theo thời gian thực vào tất cả thông tin có sẵn trên mạng xã hội X, tức Twitter cũ. Với Grok, Elon Musk hy vọng sẽ truất ngôi các mô hình trí tuệ nhân tạo khác, tiêu biểu là Chat GPT. Tên ‘‘Grok’’, có nghĩa là hiểu biết toàn bộ về một chủ đề nhất định, lấy cảm hứng từ một cuốn tiểu thuyết khoa học-viễn tưởng về sao Hỏa, thập niên 1960.

Đăng ngày: 05/11/2023 - 12:55

3 phút

Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu đặc biệt ca ngợi việc Ukraina đã tiến hành các cải cảch như trên ngay trong hoàn cảnh chiến tranh ‘‘tàn khốc’’. Các nỗ lực của Ukraina cho thấy ‘‘sức mạnh của nền dân chủ’’, ‘‘sức mạnh của sự khéo léo’’ và ‘‘sức mạnh của các giá trị châu Âu’’. Lãnh đạo Ủy Ban Châu Âu nhấn mạnh là châu Âu ‘‘đang học được rất nhiều từ Ukraina’’ và ‘‘toàn thể châu Âu biết ơn sâu sắc về tất cả những gì mà Ukraina đã làm kể từ đầu cuộc chiến tàn khốc này’’. Ukraina ‘‘đang chiến đấu không chỉ vì tự do, dân chủ và tương lai của mình’’ mà còn ‘‘cho cả châu Âu’’.

Thông tín viên Emmanuelle Chaze từ Kiev cho biết thêm:

‘‘Phát biểu trước Quốc Hội Ukraina là một sự kiện chính trong chuyến công du bất ngờ của chủ tịch Ủy Ban Châu Âu. Trước Quốc Hội Ukraina, bà Ursula von der Leyen đã hoan nghênh các nhà lập pháp Ukraina về những cải cách đã được tiến hành để đáp ứng các quy định cần thực hiện để được chính thức công nhận là ứng viên gia nhập Liên Âu.

Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu tỏ ra rất lạc quan về tiến độ của việc kết nạp Ukraina : ‘‘Tôi tin tưởng là các vị có thể đạt được mục tiêu, và quyết định lịch sử chính thức bắt đầu các đàm phán kết nạp sẽ được đưa ra ngay trong năm nay’’. 

Chủ tịch Ursula von der Leyen cũng nhân bài phát biểu này để nhận lỗi trước công luận về hàng thập niên sai lầm của Liên Âu trong thái độ với Matxcơva. Bà nói: ‘‘Trong một thời gian quá dài, nhiều người tại châu Âu đã từng tin tưởng rằng có thể giao thương bình thường với nước Nga, và Nga có thể hội nhập vào hệ thống an ninh của châu Âu, nhưng điều này đã không xảy ra. Chúng ta sẽ không lặp lại những sai lầm của năm 2014’’.

Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu cũng xác nhận là loạt trừng phạt thứ 12 nhắm vào Nga sẽ được Bruxelles hoàn tất trong tuần này. Về phần mình, tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky vui mừng về chặng đường đã vượt qua với những cải cách ‘‘khổng lồ’’.’’

Ukraina chính thức yêu cầu gia nhập Liên Âu ít ngày sau khi Nga mở màn cuộc xâm lăng, ngày 24/02/2022. Yêu cầu của Ukraina được khối 27 nước chấp thuận sau đó ít tháng. Ngày 08/11 tới, Ủy Ban Châu Âu phải đệ trình báo cáo về các tiến bộ trong tiến trình gia nhập Liên Âu của Ukraina, để chuẩn bị cho quyết định về việc chính thức mở đàm phán kết nạp hay không, tại phiên họp thượng đỉnh châu Âu giữa tháng 12.