Một nhóm hơn mười viên chức của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã có một bước hành động bất thường, là chính thức buộc tội Ngoại trưởng Rex Tillerson vi phạm luật liên bang có mục đích ngăn chặn các quân đội nước ngoài tuyển mộ trẻ em làm lính, theo các thông tư nội bộ của chính phủ Mỹ mà hãng tin Reuters có trong tay.

Bản ghi nhớ mật của “thành phần bất đồng” trong Bộ Ngoại giao nói rằng ông Tillerson đã vi phạm Đạo luật Hoa Kỳ về Phòng chống tuyển mộ lính trẻ em, khi ông quyết định đưa Iraq, Myanmar và Afghanistan ra khỏi danh sách những nước vi phạm luật cấm tuyển mộ trẻ em. Trong khi Bộ Ngoại giao công khai thừa nhận là những quốc gia vừa nêu tên có bắt trẻ em cầm súng.

Đưa các nước ra khỏi danh sách đó, Hoa Kỳ mới có thể trợ giúp quân sự dễ dàng hơn.

Các tài liệu mà Reuters tiếp cận được cũng cho thấy quyết định của ông Tillerson đi ngược lại với ý kiến chung của các quan chức đứng đầu các văn phòng khu vực của Bộ Ngoại giao, giám sát các đại sứ quán ở Trung Đông và Châu Á, Đặc sứ của Hoa Kỳ tại Afghanistan và Pakistan, Văn phòng nhân quyền của Bộ Ngoại giao và các luật sư của Bộ.

Thông tư nội bộ ngày 28/7 có đoạn:

"Ngoài vi phạm luật Hoa Kỳ, quyết định này còn có nguy cơ phương hại tới sự đáng tin cậy của các phúc trình và phân tích của Bộ Ngoại giao, và làm suy yếu một công cụ ngoại giao chủ yếu của chính phủ Hoa Kỳ nhằm ngăn chặn các lực lượng vũ trang của các chính quyền hay các nhóm vũ trang được chính quyền hỗ trợ tuyển mộ trẻ em, bắt các em cầm súng chiến đấu hay hỗ trợ trong các cuộc chiến trên khắp thế giới."

Reuters vào tháng 6 đưa tin rằng ông Tillerson đã gạt sang một bên đề xuất nội bộ liên quan tới Iraq, Myanmar và Afghanistan.

Các tài liệu này phơi bày mức độ chống đối bên trong Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đối với cấp lãnh đạo, kể cả sử dụng "kênh bất đồng", điều hiếm khi xảy ra, như một phương tiện cho phép các giới chức ngoại giao phản đối chính sách của chính phủ Mỹ mà không sợ bị trả thù.

Được thông qua vào năm 2008, Luật liên bang chống tuyển mộ trẻ em vào lính nêu rõ rằng chính phủ Hoa Kỳ chỉ có thể rút tên một quốc gia ra khỏi danh sách, một khi nước đó không còn tuyển mộ, bắt lính, hoặc buộc trẻ em dưới 18 tuổi cầm súng chiến đấu."

Danh sách hiện tại của Hoa Kỳ ghi tên các nước sau đây: Cộng hòa Dân chủ Congo, Nigeria, Somalia, Nam Sudan, Mali, Sudan, Syria và Yemen.