Khổ quá, cứ phải ngứa mồm chuyện này. Ta phải phân biệt bằng dổm (rởm) và bằng giả.
1. Bằng rởm : Là bằng thiệt, do một tổ chức có thật. Nhưng nó không có giá trị gì cả. Chỉ là tờ giấy.
Bằng rởm do hai loại tổ chức sau đây cấp:
- Diploma mills hay degree mills. Họ cấp bằng với đòi hỏi học hành rất thấp, thậm chí chẳng học hành chi cả, cứ đóng tiền là xong.
- Accreditation mills. Cấp các loại bằng cấp học cao hơn (higher education) như tiến sĩ, thạc sĩ. Bằng này không có sư ủy quyền của chính phủ hoặc sự công nhận của các tổ chức học thuật chính thức (mainstream academia).
Thường các nước trọng bằng cấp mà thiếu hoặc không quan tâm kiểm tra, đánh giá chất lượng sẽ đặt hàng (nôm na là mua bằng loại này).
Trong nước Mỹ cũng sẽ có người mua, chủ yếu dán lên tường nhà cho vui. Giống như mua vương miện hoa hậu mà không phải thi cử gì cả.
Nếu anh dùng bằng dởm với mục đích thu lợi ích nào đó (tiền, tạo uy tín, lòng tin...) anh sẽ mắc tội fraudulent. Đây là tội danh hình sự, luôn là đại hình, tội nặng (Fenonly).
2. Bằng giả : Là bằng làm giả y như bằng của một trường, tổ chức có accredited, recognized. Mỹ khó mà dùng bằng giả. Chỉ vài giây cho đến vài giờ là họ xác minh được thật hay giả, và họ sẽ luôn xác minh.
Một em học sinh tiểu học chuyển trường từ bang này qua bang kia, mà họ còn xác minh học bạ với trường trước đó, huống chi cái bằng cấp.
Mốt điểm nữa là rất nhiều loại bằng cấp của Mỹ đều có thời hạn. Sau một thời gian nào đó phải "renew" qua nhiều hình thức, kể cả thi kiểm tra lại.
Hồi ở nhà, quen các bố tiến sĩ "hai tuần". Gọi thế là vì không học hành gì cả, đăng ký học, đóng tiền rồi để đó cho có danh sách, đến ngày thì sang Mỹ hai tuần du lịch và nhận bằng. Tiền cơ quan trả.
THÁI VŨ 16.12.2023
