Tòa án Quân sự khu vực I Quân khu 5 hôm 27/6 tuyên năm bị cáo với tổng cộng 41 năm tù giam vì "cố ý gây thương tích" dẫn đến cái chết cho quân nhân Nguyễn Văn Thiên tại Trung đoàn Bộ binh 991 hồi tháng 11 năm ngoái. 

Binh nhất Nguyễn Văn Thiên, sinh năm 1998, ở thôn 2, xã Nghĩa An, huyện K’Bang, tỉnh Gia Lai, nhập ngũ theo diện nghĩa vụ hồi tháng 2 năm 2020, nhưng bị đánh chết ở nhà tắm của đơn vị khi chỉ còn một tháng nữa là ra quân. 

Tuy nhiên, ngay sau đó, đại diện Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai lại khẳng định, các vết bầm trên thi thể là do quân nhân Thiên tự té ngã và do mổ khám nghiệm tử thi gây nên chứ không phải là xô xát, đánh nhau.  

Ông Nguyễn Văn Lâm, cha của bị hại nói với phóng viên Đài Á Châu Tự Do qua điện thoại cho rằng, gia đình cảm thấy không thỏa mãn về phiên tòa này. Ông nói: 

"Tuyên ra 5 người đây, bản án thì... nghĩ là nó đưa ra không hợp lệ vì những hung khí này nọ, vì những cái xô nhựa nhẹ vậy thì cũng không thể đánh chết người được. 

Còn những bị cáo nói tư thế đánh cũng không đúng, theo các luật sư diễn tả thì không thể dùng xô nhựa mà đánh chết được do đó cái chết này mình cũng chưa rõ nguyên nhân là ai đánh chết."

Báo chí nhà nước cho đến ngày 1/7/2022 vẫn không đưa tin tức gì về phiên tòa. 

Theo cáo trạng của Viện trưởng Viện kiểm sát quân sự khu vực 52 ban hành ngày 25/4/2022 thì ba quân nhân Nguyễn Văn Thiên, Huỳnh Văn Trung và Nguyễn Văn Hưng rủ nhau bỏ đơn vị ra ngoài chơi và uống rượu vào 15 giờ ngày 29/11/2021. 

Chỉ huy đơn vị sau đó kiểm tra quân số và phát hiện sự vắng mặt của những quân nhân này nên tổ chức đi tìm và đến khoảng 19 giờ cùng ngày khi cùng xem tivi thì bị cáo Nguyễn Đình Tâm nói chuyện với các quân nhân khác bàn về hình thức cả đơn vị bị kỷ luật và cần đánh ba quân nhân trên để trả thù. 

Hai quân nhân trong đó có Nguyễn Văn Thiên được đơn vị phát hiện và đưa về doanh trại, đến 21 giờ thì Thiên lên giường nằm và bị gọi ra nhà tắm, tại đây bị hại Thiên bị năm bị cáo đánh đập đến bất tỉnh. 

Sau đó các bị cáo làm mọi cách để nạn nhân tỉnh lại nhưng không được nên đưa về giường nằm vì tưởng bị hại đang ngủ vì say rượu.

Một lúc sau một quân nhân đi ngang và thấy Thiên nằm sủi bọt mép nên đã gọi đơn vị đi cấp cứu nhưng tử vong khi đang trên đường cấp cứu. 

Luật sư Lê Xuân Anh Phú, người bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp cho phía bị hại cho RFA biết, nội dung cáo trạng thì mô tả Trần Văn Mạo là người cầm xô nhựa đánh phần cạnh đáy xô vào đầu của bị hại rồi trượt ngã, tuy nhiên ở phiên tòa thì bị cáo nói là trượt ngã rồi cái xô mới đập vào đầu của nạn nhân. 

Việc khác nhau của hai tư thế đánh cùng với việc nhận định cái xô nhựa 5 lít không thể là nguyên nhân gây ra chấn thương sọ não cho quân nhân Nguyễn Văn Thiên nên các luật sư yêu cầu trả hồ sơ để điều tra lại nhưng không được chấp nhận. Luật sư Phú nói:

"Họ không thực nghiệm điều tra, họ chỉ dựng lại hiện trường và viện kiểm sát tranh luận cho rằng việc đánh đó xảy ra trước nhiều nhân chứng, và các bị cáo cũng khai như vậy cho nên là đủ căn cứ để kết luận bị cáo đánh. 

Còn mình bảo là nếu vậy phải thực nghiệm điều tra cho nó thuyết phục chứ, phải cho các bị cáo tâm phục khẩu phục và cũng cho gia đình bị hại thấy thoải mái nếu như là nếu có thực nghiệm sáng tỏ hơn thì họ sẽ thấy thoải mái hơn về tư tưởng."

Luật sư Phú cũng cho biết, chiếc xô nhựa 5 lít làm bằng chứng trước tòa chỉ là vật đồng dạng, không phải là hung khí gây án do không tìm thấy trong quá trình điều tra. 

Đại diện Chỉ huy quân sự tỉnh Gia Lai trong phiên tòa cho biết, liên quan đến vụ án thì đã xử lý kỷ luật hơn 20 cán bộ, nhưng không tiết lộ gì thêm. 

Riêng luật sư Lê Xuân Anh Phú cho rằng, quy chế quản lý quân nhân bằng cách cho cả tiểu đội bị phạt khi có một quân nhân trong đơn vị vi phạm kỷ luật là nguyên nhân gián tiếp gây ra cái chết cho bị hại Nguyễn Văn Thiên, cho nên cần xem xét lại quy chế kỷ luật này. 

Cha của quân nhân Thiên cũng cho biết sẽ có yêu cầu để làm sáng tỏ nguyên nhân khách quan của vụ án và sự thật ai đã gây nên cái chết của con trai ông.