Hình minh hoạ. Đám tang cố Chủ tịch nước
Trần Đại Quang ở Hà Nội hôm 27/9/2018 AFP
Cứ ngồi tứ trụ là được quốc tang!Theo luật của chính quyền cộng sản Việt Nam tại Nghị định 105/2012/NĐ-CP, cứ vào hàng tứ trụ chết, cả nước phải làm quốc tang. Cũng theo nghị định này, Bộ Chính trị có quyền quyết định việc tổ chức lễ Quốc tang đối với cán bộ cấp cao khác có quá trình đóng góp và công lao to lớn đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, Nhà nước và nhân dân, có uy tín lớn trong nước và quốc tế.{1} Theo quy định này thì trung bình xoàn soạt trong 5 năm cả nước có tối thiểu 4 cái quốc tang. Thực tế riêng năm 2018 đã có ba cái tang liên tiếp.
Trong hai ngày tang công sở phải treo cờ rủ, mọi hoạt động vui chơi giải trí biểu diễn văn hóa nghệ thuật phải đình hoãn. Rồi lễ nghi phúng viếng đưa đón rườm ra tốn kém gây khốn khó cho người dân đã quá nhiều khốn khó.
Đặc biệt phản cảm và khó chịu với người dân trong quốc tang là phải chịu tang những người không xứng đáng, thậm chí là những kẻ từng gây tội ác hay những quyết định sai lầm làm tổn hại tinh thần, tiền của người dân.
Nhà báo tự do Chu Vĩnh Hải đã viết trên Facebook Quốc tang, giống và khác nhau chỗ nào? đặt vấn đề về sự dư thừa quốc tang ở Việt Nam. Bài báo dẫn tài liệu cho thấy tại nước Anh, nơi sinh ra nghi lễ quốc tang suốt hai trăm năm của thế kỷ 19 - 20 chỉ có 9 quốc tang mà không có ai nằm trong hoàng tộc. Không phải cứ vua là được quốc tang, quốc tang chỉ dành cho người công trạng lớn với đất nước. Ở Mỹ, Đức cũng tương tự như vậy {2}
Dân có quốc tang riêng, không cần lệnh!
Truyền thống yêu nước nhân nghĩa của người Việt không bao giờ hẹp hòi, ngược lại, rất trân trọng thậm chí chấp nhận dấn thân đối đầu với bạo lực để thể hiện lòng yêu thương, quý trọng, tưởng nhớ những anh hùng, người có công lao với đất nước. Lễ tang người tù bị lưu đày cấm cố Phan Chu Trinh năm 1926 là minh chứng hùng hồn. Hàng chục vạn người dự tang và đưa tang tại Sài Gòn và lan ra cả nước. Học sinh bãi khóa, biếu tình hưởng ứng lễ tang. Hàng ngàn học sinh bi đuổi học.
Với những nghệ sĩ tài năng được nhiều người mến mộ từ nghệ sĩ Thanh Nga, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn… không cần có quy định, sự cưỡng chế pháp luật nào, vẫn có hàng vạn người tham dự đưa tiễn với lòng thương yêu, kính trọng.
Đó là những quốc tang tự nguyện, tư phát của lòng dân.
Nói cho công bằng, ngay với những cán bộ cao cấp của chính quyền cộng sản cũng có vài đám tang được người dân ngưỡng mộ, phúng viếng, đưa tiễn, không phải do uy quyền nhà nước như đại tướng Võ Nguyên Giáp, Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh, Thủ tướng Võ Văn Kiệt.
Một lý do thật đơn giản là người chết đã làm được, nói được những điều lay động cuộc sống vật chất, tinh thần của người dân, bất chấp chức phận của họ là gì. Người tù Phan Chu Trinh đã chỉ ra được con đường đi lên của dân tộc là Hưng dân trí, chấn dân khí, hậu dân sinh.
Đám tang nhạc sĩ Trịnh Công Sơn ở Sài Gòn hôm 4/4/2001 AFP
Nghệ sĩ Thanh Nga, Trịnh Công Sơn đã nói thay cho bao người về những u uất, buồn vui của họ từ cô Diệu, cô The, cô Sơn nữ Phà Ca hay Cô gái da vàng, Diễm xưa…Với Võ Nguyên Giáp người ta thấy ngay chiến thắng Điện Biên và vai trò phụ trách Dân số và Kế hoạch hóa gia đình. Với Nguyễn Văn Linh, lúc đó người dân đơn giản xem ông là người trả ruộng cho dân, chưa biết về cái mật ước Thành Đô. Với Võ Văn Kiệt là người xông xáo đổi mới, tự chủ kinh doanh, xóa ngăn sống cấm chợ. …
Trọng bệnh, Anh chết, ai chủ xị quốc tang?
Lần này, cái chết già không đúng quy trình của Lê Đức Anh càng gây thắc mắc, lúng túng. Với người dân, buộc họ phải chịu quốc tang kẻ bán nước sẽ gây phẫn nộ. Làn sóng comment nguyền rủa buộc con trai Lê Đức Anh là Lê Mạnh Hà phải xóa dòng trạng thái báo tang cho thấy phần nào sự phẫn uất của người dân.
Với đảng, chính quyền, buộc Tổng Tịch đang đau yếu vì thời tiết ra đứng phò tang thì bất tiện hoặc sẽ lộ ra điều gì mà người ta đang muốn giấu. Kịch bản đối phó phần 1 đã diễn ra sau nhiều ngày chờ đợi là gia đình xin đơn giản quốc tang rút gọn trong một ngày và chuyển thi hài từ Hà Nội vào an táng ở nghĩa trang liệt sĩ TP. HCM. {3}
Đại tướng Lê Đức Anh. Hình chụp hôm 1/4/1982 AFP
Cách này có thể phần nào vuốt ve dư luận và mở ra cơ hội giải thích cho sự vắng mặt của Nguyên Phú Trọng trong lệ tang nhưng cũng chưa ổn lắm vì người dân vẫn còn phải mang chữ quốc tang và còn hàng loạt những cái quốc tang mà lòng dân không phục khác đang chờ đợi. Những người trong tứ trụ đã bị nhân dân điểm mặt biếm danh bằng những cái tên biếm nhẽ như Mạnh mượt, Sanh Hường, Ba X, Tư Sâu.
Làm sao giải phóng cho người dân khỏi tai ách quốc tang?
Xin hiến cho đảng, nhà nước một kế nhỏ đắc sách lưỡng toàn, đảng vui, dân khỏe, các vị tứ trụ cũng yên lòng về với thế giới Mác, Lê theo lễ nghi long trọng đó là làm đảng tang thay vì quốc tang.
Cán bộ của đảng, làm đảng tang là hợp lẽ!
Về lý lẽ đảng lãnh đạo, toàn diện, đứng trên luật pháp, ngay trong nghị định về quốc tang cũng ghi nhận Bộ chính trị có quyền quyết định lễ tang cho người ngoài tứ trụ thì cái tên và nghi lễ đảng tang đắc sách hơn quốc tang gấp vạn lần. Cán bô từ cấp dân quân tự vệ, trụ trì chùa cho đến tứ trụ thảy đều do đảng bổ nhiệm, đảng cử ra thì làm lễ đảng tang càng hết sức chính danh.
Lễ đảng tang không liên quan đến người dân nên quý vị muốn làm cho ai tới cấp nào cũng được, mấy ngày cũng chẳng sao. Đương nhiên cái đảng của quý vị không làm ra được đồng xu nào, lễ lạt đều tốn tiền thuế của dân, tài nguyên đất nước nhưng dân đã quen rồi, so với hao tốn của Vinashin hay Petroline, thêm một vụ nữa của không sao miễn là người dân không bị làm phiền.
Riêng với đảng tang Lê Đức Anh thì cũng cần làm cho khéo vì e rằng với Trung ương cục cõi âm thì các ông Phạm Văn Xô, Nguyễn Văn Thi, Đồng Văn Cống …. đang cầm đơn tố cáo ngồi chờ để xóa đảng tịch. Ở Quân Ủy trung ương cõi âm thì Tướng Võ Nguyên Giáp, Nguyễn Nam Khánh, Đặng Vũ Hiệp, và thậm chí có cả Hoàng Văn Thái, Lê Trong Tấn đang họp thường vụ để xét xử những tội lỗi ở Tổng Cục II. 64 liệt sĩ Gạc Ma và hàng chục ngàn hồn oan liệt sĩ khác đang chờ hỏi vì sao họ hy sinh mà biên giới, hải đảo và chủ quyền quốc gia vẫn mất.
Quốc tang nên dành cho liệt sĩ
Một thông lệ khác mà các nước thường áp dụng nhưng Việt Nam thì chỉ ghi nhận nhưng chính phủ chưa quy định cụ thể đó là quốc tang để kỷ niệm những sự kiện bi thương, những mất mát thiệt hại đau đớn của đất nước. Nghi lễ này không phải vì hình thức mà nhằm khơi gợi tinh thần dân tộc, tình đoàn kết cộng đồng của quốc gia, tạo sức mạnh đưa đất nước tiến lên. Thí dụ, Campuchia tổ chức lễ quốc tang để tưởng niệm những người bị thiệt mạng trong vụ hỗn loạn vào đêm 22/11/2010.
Thay vì quốc tang cho tứ trụ, Việt Nam nên dành quốc tang kỷ niệm những liệt sĩ chống Trung Quốc ở Gạc Ma, Lão Sơn, Vị Xuyên. Đó là những cá nhân hy sinh mạng sống, là những sự kiện đẫm máu cả dân tộc đời đời phải khắc ghi để dành lại, để bảo vệ từng tấc đất biên giới, hải đảo.
Tài liệu:
1.https://laodong.vn/thoi-su/quy-dinh-ve-nghi-thuc-to-chuc-quoc-tang-cua-viet-nam-632131.ldo
2.https://www.facebook.com/hai.chuvinh.73/posts/152239875814029
3.https://thanhnien.vn/thoi-su/nguyen-vong-cua-gia-dinh-to-chuc-quoc-tang-cho-dai-tuong-le-duc-anh-gian-di-1075580.html
