Bộ phim Mặt trận phía Tây vẫn yên tĩnh (All Quiet on the Western Front - có trên Netflix) ra mắt năm 2022, dựa trên cuốn tiểu thuyết cùng tên xuất bản năm 1929 của nhà văn Đức Erich Maria Remarque.
Nội dung phim mượn hình ảnh cuộc chiến tranh thứ nhất do vua Đức - Kaiser Wilhelm II phát động. Kể về thân phận của anh lính trẻ Paul Bäumer và những người cùng thời: Háo hức chiến đấu và tiêu diệt kẻ thù theo lời kêu gọi của người cầm quyền, rồi giáp mặt với thực tế, chợt nhận ra những số phận như mình bị thao túng ra sao.
Bộ phim dựa trung thành và chi tiết theo văn bản của Erich Maria Remarque, dù chỉ là tác phẩm văn học chứ không phải là văn bản lịch sử chính thống. Nhưng các nhà phê bình ghi nhận, những tình tiết của thời đại chiến tranh thế giới thứ nhất được diễn tả lại trong phim cẩn trọng đến mức thú vị.
Một trong những chi tiết được nhắc tới đó là cảnh vua Đức - Kaiser Wilhelm II xuất hiện gắn huy chương cho các quân nhân đang chiến đấu. Phân cảnh này ngắn, và thoáng qua so với tất cả chi tiết trong phim. Nhưng hình ảnh được tổ chức của đạo diễn, làm người xem bất ngờ, và trở thành bài học lịch sử được ghi nhớ.
Vua Đức - Kaiser Wilhelm II được mô tả gắn huân chương bằng một tay. Hình ảnh trong phim rất mờ nhạt, nhưng đây là sự thật ngoài đời. Vì theo tiểu sử, Kaiser Wilhelm II ra đời trong một ca sinh khó, ở thời buổi y khoa còn thiếu phương tiện và kiến thức, dẫn đến một tay như bị liệt. Trong tất cả các hình ảnh lưu lại, người ta thường thấy Kaiser Wilhelm II được chụp ảnh với cánh tay yếu đặt trên đốc kiếm hoặc giấu sau bình hoa.
Chính vì chi tiết yếu ớt thể chất này của Kaiser Wilhelm II khiến việc lên ngôi của ông cũng trở thành chuyện căng thẳng bàn cãi trong nội bộ của hoàng gia. Quan niệm lúc đó cho rằng là người đại diện cho quốc gia không thể là một người thể chất yếu ớt.
Và có thể vì vậy, Kaiser Wilhelm II chủ trương cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất, được cho là do mặc cảm tiềm ẩn, để chứng minh ông không phải là một người yếu đuối - theo bình luận của các sử gia.
Chi tiết Kaiser Wilhelm II gắn huân chương bằng một tay, được tìm thấy và khen ngợi vì sự chuẩn mực, và giá trị tri thức tôn trọng lịch sử của những người làm phim, dù chỉ mô phỏng tiểu thuyết.
TUẤN KHANH 15.10.2023
