Năm năm sau khi giành được giải Cành Cọ Vàng qua bộ phim gia đình Shoplifters (Kẻ trộm siêu thị), đạo diễn Nhật Hirokazu Kore-Eda trở lại Liên hoan điện ảnh Cannes với bộ phim Monster (Quỷ dữ) hôm qua 17/05/2023. Vẫn với phong cách nhẹ nhàng và tinh tế nhưng đậm tính nhân văn, Kore-Eda lột tả một cách chân thực nhất những vấn đề đời thường nhưng đầy bất cập, đáng lo ngại trong xã hội hiện đại Nhật Bản.
Từ Cannes, đặc phái viên RFI Chi Phương cho biết thêm về Monster, bộ phim chính thức mở màn cuộc đua tranh giải Cành Cọ Vàng 2023:
Gia đình, bạo lực học đường, hệ thống giáo dục khuôn mẫu, đồng tính,… tất cả là những mảnh ghép khác khau tạo lên bức tranh cuộc sống muôn hình vạn trạng, được vẽ lại trong bộ phim mới nhất của đạo diễn gạo cội xứ hoa anh đào. Với những cảnh tĩnh, máy quay ít di chuyển, Kore-Eda từ từ đưa người xem bước vào câu chuyện của Minato, một cậu bé tuổi niên thiếu, mới mất cha, được mẹ bao bọc quan tâm ‘dường như quá mức’.
Bầu không khí lo lắng mở đầu phim với vô số những điều không được lý giải, kích thích trí tò mò của khán giả, với câu hỏi : Ai là quỷ dữ ? Ai là người khiến Minato bị thương, quần áo nhem nhuốc, tâm lý bất ổn ? Câu trả lời dần được hé lộ trong câu chuyện của mỗi người. Một người mẹ đơn thân, tin rằng con trai là nạn nhân của bạo lực học đường, phẫn nộ trước sự giả tạo, thờ ơ của nhà trường.
Một thầy giáo nhiệt huyết, quan tâm đến học trò, nhưng thanh danh bị hủy hoại, mất việc, bị cộng đồng tẩy chay, bị dán nhãn “bạo lực học sinh” bởi chính những lời đồn, nhận, xét, cáo buộc từ những đứa trẻ đó. Những lời nói dối vô tư của trẻ thơ thật đáng sợ, đến mức mà người thầy đó leo lên mái của trường học, dường như có ý định tự tử.
Nhưng có lẽ Kore-Eda quá nhân văn nên không để cảnh đó xảy ra, mà thay vào đó, tiếp tục trao cơ hội cho nhân vật tìm ra lời giải đáp để tháo gỡ khúc mắc.
Khi những trò chơi của lũ trẻ trở thành những điều kinh dị dưới con mắt của người lớn. Khi thế giới của trẻ thơ, tươi sáng hồn nhiên, chan hòa dưới ánh nắng bao nhiêu, thì thế giới của người lớn lại tối tăm và đầy bão táp bấy nhiêu.
Những hành động kỳ lạ gây khó hiểu của Minato ở đầu phim thực ra đến từ những rung động đầu đời với một cậu bé khác cùng lớp. Khi sống trong một xã hội không có đối thoại giữa các thế hệ và tình yêu đồng giới bị coi như một căn bệnh cần chữa trị, nhân vật chính dường như bị nhốt trong một căn phòng không có lối thoát. Mong ước đơn thuần của người mẹ, muốn con trai lấy vợ sinh con, lại trở thành ác mộng đối với đứa trẻ. Những thay đổi trong diễn biến tâm lý của nhân vật, từ việc tự coi mình là quỷ dữ đến khi chấp nhận mở lòng, chấp nhận theo đuổi hạnh phúc, khiến người xem không khỏi trầm ngâm suy tư, sâu chuỗi lại tất cả các câu chuyện đó, chần chừ, nán lại, không muốn bước ra khỏi phòng chiếu phim tại Cung liên hoan Cannes.
