Giữa một cuộc họp bàn về chính sách khí hậu, Quốc hội tiểu bang California thông qua dự luật khuyến khích “lối sống không có xe hơi riêng”.
Đột phá với đạo luật SB 457
Người Mỹ yêu thích xe hơi riêng, thậm chí xem xe hơi là nhà, nay California áp dụng một chiến lược cấp tiến nhằm thay đổi suy nghĩ đó bằng cách thông qua dự luật “mang tính cách mạng” SB 457 vào ngày Thứ Tư 31 Tháng Chín, trong đó thưởng cho những cư dân thu nhập thấp không có xe hơi cá nhân.
Trong bối cảnh hàng loạt các biện pháp được thông qua để cắt giảm lượng khí thải carbon càng nhanh càng tốt, cơ quan lập pháp California thông qua khoản tín dụng thuế được hoàn lại trị giá $1,000 cho những người California nghèo, không có phương tiện giao thông riêng nào.
Dự luật sau khi đến bàn của Thống đốc Gavin Newsom (Dân chủ) để ký thành luật sẽ “thưởng” khoản tiền trên cho những người đơn thân không sở hữu xe hơi riêng với điều kiện thu nhập không quá $40,000 và những người đóng thuế chung có thu nhập không quá $60,000. Vì khoản tín dụng thuế sẽ được hoàn lại, nên cư dân Golden State có thể lấy toàn bộ số tiền $1,000 này ngay cả khi số tiền đóng thuế của họ là số 0. Động thái này diễn ra hơn một tuần sau khi California quyết định cấm bán các loại xe mới chạy xăng dầu, thể hiện nỗ lực mới nhất của chính quyền tiểu bang nhằm dẫn đầu Hoa Kỳ trong chiến lược khí hậu đầy tham vọng.
Không chỉ có SB 457
Trong một phiên họp lập pháp marathon, California cũng thông qua luật buộc phải có “vùng đệm” (buffer zone) an toàn dài 3,200 foot giữa các giếng dầu và các tòa nhà như trường học hoặc trung tâm chăm sóc ban ngày; thông qua kế hoạch tiếp tục duy trì hoạt động của nhà máy điện hạt nhân Diablo Canyon và cuối cùng là chấp nhận bản lộ trình tiến đến mục tiêu 90% điện năng của tiểu bang lấy từ các nguồn năng lượng sạch vào năm 2035 và cắt giảm 85% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2045.
David Weiskopf, cố vấn chính sách cấp cao của NextGen Policy, nhận xét: “Chưa bao giờ tình hình khí hậu tệ như năm nay nên tôi rất tự hào về những gì tiểu bang của chúng ta đã đạt được”. Khoản thưởng $1,000 nhằm mục đích kéo giảm căn bệnh tắc nghẽn giao thông kinh niên của California và cung cấp thêm kinh phí cho các hộ gia đình có thu nhập thấp để họ sử dụng phương tiện giao thông công cộng.
SB 457 là một nỗ lực rất ấn tượng để khắc phục khó khăn mà người không có xe hơi đang gặp. Marc Vukcevich, một nhà vận động chính sách tại tổ chức phi lợi nhuận Streets For All nói – SB 457 khuyến khích không mua xe hơi và bù đắp tiền cho các hình thức vận chuyển thay thế khác. Ví dụ, ở Los Angeles, $1,000 tiền mặt gần như trang trải đủ chi phí đi lại hàng tháng bằng mạng lưới tàu điện ngầm.
Hình mẫu cho các tiểu bang khác
Trong khi quá trình chuyển đổi sang xe điện đang được xúc tiến, nhiều nhà hoạch định chính sách bắt đầu tính đến việc giảm phát thải khí CO2 bằng cách cắt giảm số xe lưu thông trên đường.
Hoa Kỳ khó có thể đạt được các mục tiêu khí hậu đề ra nếu không kéo giảm được đáng kể số xe hơi cá nhân. Từ khi quy hoạch đô thị lấy xe hơi làm trung tâm và mở rộng đường xá ở các vùng ngoại ô, hàng năm người Mỹ lái xe tổng cộng ba ngàn tỷ dặm! Một con số cực lớn.
Theo tổ chức tư vấn năng lượng RMI, nếu muốn giữ mức tăng nhiệt độ không quá 2.7 độ F (1.5 độ C), Mỹ phải cắt giảm 20% số km di chuyển bằng xe hơi vào năm 2030, ngay cả khi các kịch bản phát triển xe điện (EV) tiến hành suôn sẻ. Thoạt đầu, California định cung cấp ưu đãi cho nhiều người không có xe hơi hơn với khoản tín dụng lên đến $2,500 cho tất cả người đóng thuế không có xe hơi, và cho các hộ có ít xe hơi hơn số thành viên trong gia đình.
Nhưng ngay cả ở dạng thu hẹp xuống chỉ còn $1,000 với số người được thụ hưởng ít hơn, luật mới vẫn có thể làm gương cho các chính quyền địa phương và tiểu bang khác về “chiến thuật” giảm thiểu xe hơi cá nhân và tăng sử dụng phương tiện đi lại công cộng.
Anthony J. Portantino (Dân chủ), Thượng nghị sĩ Thượng viện tiểu bang, tác giả của dự luật, cho biết: “Khi các tác động của biến đổi khí hậu được cảm nhận rõ rệt trên toàn tiểu bang, đã đến lúc chúng ta cần cam kết mạnh mẽ hơn trong việc thực hiện các phương thức giao thông bền vững. SB 457 là một bước quan trọng để hướng tới mục tiêu đó”.
(theo Washington Post)
