Việc hoàn tất ‘giai đoạn một’ thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung có thể kéo dài sang năm sau, các chuyên gia thương mại và những nguồn tin thân cận với Tòa Bạch Ốc cho biết, giữa lúc Trung Quốc làm áp lực để được Mỹ rút bỏ thuế quan và chính quyền ông Trump đáp trả bằng những đòi hỏi cao.
Tổng thống Donald Trump và Bộ trưởng Tài chánh Steve Mnuchin nói trong một cuộc họp báo ngày 11/10 rằng một thỏa thuận sơ khởi có thể mất 5 tuần để hoàn tất.
Nhưng hơn 5 tuần sau đó vẫn chưa đạt được một thỏa thuận và những cuộc thương thuyết có thể trở nên phức tạp hơn, các chuyên gia thương mại và những người được nghe thuyết trình về các cuộc đàm phán nói với Reuters.
Tổng thống Trump và Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer công nhận là rút lại thuế quan để có được một thỏa thuận mà không giải quyết những vấn đề cốt lõi như sở hữu trí tuệ và chuyển giao công nghệ sẽ không được xem là một thỏa thuận tốt cho nước Mỹ, một người được nghe thuyết trình về vấn đề này nói.
Các giới chức Bắc Kinh cho biết là Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Trump có thể ký thỏa thuận vào đầu tháng 12. Một số chuyên gia nói ngày kế tiếp cần phải được chú trọng là ngày 15/12, khi thuế quan đánh vào 156 tỉ đô la hàng hóa Trung Quốc có hiệu lực, trong đó có những món hàng ngày lễ như đồ dùng điện tử và vật liệu trang hoàng Giáng Sinh.
“Các cuộc thảo luận đang tiếp tục và tiến bộ đã đạt được về văn bản của thỏa thuận giai đoạn một,” phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Judd Deere nói trong một email chiều 20/11.
Việc đàn áp người biểu tình Hong Kong có thể cũng làm việc hoàn tất thỏa thuận thêm phức tạp.
Tối 19/11 Thượng viện Mỹ đã thông qua dự luật lên án việc đàn áp và hứa ủng hộ Hong Kong, việc này bị Bắc Kinh chỉ trích ngay tức thì.
Các cuộc thảo luận cũng thêm phức tạp vì những tranh chấp trong Tòa Bạch Ốc về những phương pháp tốt nhất để tiếp cận Trung Quốc và bởi sự kiện là ông Trump có thể phủ quyết bất cứ thỏa thuận nào vào phút chót.
Một số chuyên gia về thương mại được nghe thuyết trình về những cuộc thảo luận nói với Reuters là họ vẫn còn lạc quan về một thỏa thuận trong những tuần lễ tới.
Tổng thống Trump ngày 20/11 cho biết phái đoàn của Mỹ vẫn tiếp tục đàm phán với Trung Quốc.
Một cuộc hội thoại giữa ông Mnuchin, Lighthizer và Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc được Tân Hoa Xã mô tả là ‘xây dựng’.
Dù vậy, những bình luận gia của truyền thông Trung Quốc hiện cũng nói họ bi quan về chuyện đạt được một thỏa thuận.
Hu Xijin, biên tập viên của tờ Hoàn cầu Thời báo do nhà nước Trung Quốc kiểm soát, viết trên Twitter ngày 20/11: ‘Ít người Trung Quốc tin là Trung Quốc và Hoa Kỳ có thể sớm đạt được thỏa thuận.”
Ông Hu kết luận trên Twitter: “Trung Quốc muốn thỏa thuận nhưng chuẩn bị cho một kịch bản xấu là cuộc thương chiến kéo dài.”
