Cá mập miệng bản lề trong phòng thí nghiệm của Aaron LeBeau. Ảnh: Bryce Richter
Theo nghiên cứu mới công bố hôm 16/12 trên tạp chí Nature Communications, VNAR chưa có sẵn để điều trị cho bệnh nhân, nhưng có thể giúp chuẩn bị cho các đợt bùng phát virus corona trong tương lai. VNAR ở cá mập vô hiệu hóa WIV1-CoV, virus corona có thể lây nhiễm tế bào con người nhưng hiện nay chỉ tuần hoàn ở loài dơi. Việc phát triển trước phương pháp điều trị đối với những virus có nguồn gốc động vật như vậy có thể hữu ích nếu virus truyền sang người.
"Vấn đề lớn là nhiều virus corona có xu hướng xuất hiện ở con người", Aaron LeBeau, giáo sư bệnh học ở Đại học Wisconsin-Madison, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết. "Những gì chúng tôi đang làm là chuẩn bị sẵn phương pháp điều trị dựa trên VNAR cá mập, có thể dùng cho dịch bệnh bùng phát trong tương lai".
LeBeau và phòng thí nghiệm của ông ở Trường Y dược và Y tế công cộng cùng với với nhóm nghiên cứu ở Đại học Minnesota và Elasmogen, một công ty y sinh ở Scotland, để phát triển VNAR phục vụ điều trị. VNAR kháng nCoV được tách từ thư viện VNAR tổng hợp lớn của Elasmogen. Chỉ nhỏ bằng 1/10 kháng thể của con người, VNAR của cá mập có thể liên kết với protein lây bệnh. Theo LeBeau, những protein nhỏ giống kháng thể này có thể len lỏi vào các ngóc ngách mà kháng thể người không thể tiếp cận. Chúng có thể hình thành hình dạng độc đáo, cho phép nhận biết cấu trúc protein mà kháng thể người không làm được.Các nhà nghiên cứu thử nghiệm VNAR cá mập với nCoV lây bệnh và virus giả không thể nhân lên trong tế bào. Họ xác định 3 loại VNAR tiềm năng từ hàng tỷ loại, giúp ngăn chặn virus xâm nhập vào tế bào con người hiệu quả. Ba loại VNAR cá mập này cũng có tác dụng đối với virus SARS-CoV-1 gây dịch SARS năm 2003.
