Nhiều người cho rằng Singapore trục xuất Vũ “nhôm” về lại Việt Nam là đúng, là phù hợp với thông luật quốc tế, vì ông Vũ xuất phát từ Việt Nam và mang quốc tịch Việt Nam.
Lập luận này chỉ đúng trong trường hợp ông Vũ không có khả năng nhập cảnh hợp pháp vào một nước khác ngoài Việt Nam, hoặc không còn một nước nào chấp nhận cho ông Vũ nhập cảnh.
Theo luật quốc tế quy định về “trục xuất”, khi một người nước ngoài bị trục xuất, mà người đó còn có khả năng nhập cảnh hợp pháp vào nhiều quốc gia khác nhau, thì trước tiên người đó được “quyền lựa chọn” nơi đến theo ý nguyện của mình.
Tuy nhiên, Singapore đã phớt lờ quy định này trong việc trục xuất ông Vũ khi tiến hành cưỡng bức ông ta buộc phải trở về Việt Nam, trong khi ông ấy có quyền đến quốc gia “Antigua & Barbuda”- là nơi ông Vũ có hộ chiếu và quốc tịch thứ hai.
Cụ thể, căn cứ vào Đoạn 8, trong Bình Luận Chung số 27 của Ủy ban Nhân quyền, bảo vệ cho quyền tự do đi lại theo Công ước ICCPR đối với người nước ngoài bị trục xuất, nêu rõ: “[…] MỘT NGƯỜI NƯỚC NGOÀI BỊ TRỤC XUẤT MỘT CÁCH HỢP PHÁP CÓ QUYỀN ĐƯỢC LỰA CHỌN NƯỚC ĐẾN, TÙY THUỘC VÀO SỰ ĐỒNG Ý CỦA QUỐC GIA ĐÓ”. (*)
Như vậy, với việc sở hữu hợp pháp Hộ chiếu của quốc gia Antigua & Barbuda, thì đương nhiên ông Vũ hoàn toàn có quyền hợp pháp để đi đến quốc gia Antigua & Barbuda khi bị trục xuất. Nhưng đáng hổ thẹn, chính quyền Singapore đã tước đi quyền “được lựa chọn” nước “trở về” của ông, khi tiến hành trục xuất cưỡng bức ông ấy về lại Việt Nam.
Rõ ràng Singapore đã vi phạm nghiêm trọng quyền tự do đi lại của ông Vũ được bảo vệ theo Công ước ICCPR- dù rằng, Singapore tới giờ vẫn chưa ký Công ước nhân quyền quốc tế quan trọng bật nhất này, cho thấy họ đã có hành động đi ngược lại các chuẩn mực nhân quyền đã được luật quốc tế công nhận.
Ngoài ra, lệnh trục xuất của ông Vũ được tiến hành bằng một biện pháp hành chính (quyết định của Cục trưởng), chứ không phải được tiến hành hay xem xét bằng một phiên tòa xét xử theo thủ tục tố tụng, làm ông Vũ mất đi cơ hội tự bào chữa, tranh luận về lệnh trục xuất này. Đây là những dấu hiệu cho thấy ông đã bị trục xuất tùy tiện ra khỏi Singapore.
____
(*) Xem Đoạn 8, Bình Luận Chung số 27 của Ủy ban Nhân quyền, bảo vệ cho quyền tự do đi lại, trở về của người bị trục xuất theo công ước ICCPR:
http://www.refworld.org/docid/45139c394.html
