Có bạn phê phán rằng tôi có vẻ vô thần và điều ấy là không tốt, con người vô thần sẽ có xu hướng làm điều xấu bởi không tin ở luật nhân quả. Nói về điều này sẽ dài dòng một chút, nhưng cũng nên nói.
Tôi tôn trọng tất cả những tôn giáo dạy con người sống có lễ nghĩa, có trước sau, theo một trật tự hợp với tính thiện của con người. Khi xã hội làm được vậy, ấy là một xã hội có đạo.
Tôi không tin ở kiếp trước, kiếp sau, đơn giản là bởi kiến thức, suy nghĩ lô-gic và trải nghiệm của tôi là vậy và điều ấy không phải là một cái tội.
Người ta sống tốt không phải vì cái suy nghĩ là mình làm điều tốt để kiếp sau mình được hưởng phúc. Ta làm điều tốt bởi điều ấy khiến cái bản thể hướng thiện của ta cảm thấy thế là đúng và do vậy mà lòng ta vui.
Làm điều tốt để mưu cầu điều tốt hay ích lợi đến với mình trong tương lai, điều ấy không sai nhưng làm thấp đi một chút tính cao thượng trong tâm người, nó có hơi hướng giống như một sự đầu tư sinh lợi, một sự tính toán kinh tế.
Nếu bản thể của ta là chân, thiện, mỹ thì khi ta làm những điều chân, thiện, mĩ, lòng ta vui, ta cảm thấy cuộc sống của ta có ý nghĩa và ta có lòng tự hào, không cần sự khen ngợi từ bên ngoài. Người đời khen hôm nay, chê ngày mai, nhưng nếu ta có được cái nhận thức tự tại, ta sẽ an bình và vững vàng, không phụ thuộc khen chê của người, điều mà giống như làn gió luôn thay đổi.
Phật là người trần mắt thịt, sở dĩ Phật được tôn kính bởi trí tuệ của người quá siêu việt, giáo lý cuả Ngài quá sâu sắc, xuyên suốt, giải thích thấu đáo mọi sự vật, hiện tượng tự nhiên, mối quan hệ xã hội và quan trọng nhất là trong tâm người. Phật không có phép thần thông biến hoá, chỉ có bọn lợi dụng Phật để kiếm lợi mới có giả vờ mình có phép thần thông biến hoá để lừa đảo.
Nhờ thiền định tu luyện mà Phật có được khai ngộ sáng láng, chính vì vậy mà ngài bảo tính phật có trong mỗi người. Tính phật chính là những gì nhân bản nhất, thiện nhất, chân nhất của con người. Không xa lạ, không cao vời mà gần gũi trong mỗi bản thể, chỉ có điều có chịu nhìn vào tâm mình để mà tu luyện, để khai mở không hay thôi.
Giờ nói về luật nhân quả.
Luật nhân quả không xa xôi. Tôi không tin ở kiếp trước, kiếp sau không có nghĩa là tôi không tin ở luật nhân quả.
Bạn nhìn thấy một con vật đang đau đớn, bạn nói một câu nói thương xót, ánh mắt từ bi, cử chỉ chăm sóc dịu dàng... những điều ấy tác động đến chính con bạn. Sự lặp lại nhiều lần sẽ khiến nó thành đứa trẻ có lòng bi, có lòng thương yêu con vật và tất nhiên là thương yêu con người. Nó lớn lên sẽ sống yêu thương và chan hoà. Ấy là bạn đã gây nhân và đạt quả tốt.
Một quan chức quen đấu đá, thấy đồng chí đối thủ của mình ngã bệnh chết, buông lời hỉ hả, đứa con sẽ học được sự ác độc.
Một kẻ giầu có bởi BOT bẩn, bởi tiền cướp được nên coi thường đồng tiền, nhìn người chỉ nhìn vào tiền, trí tuệ tăm tối, buông lời khinh mạn người nghèo. Những đứa con của kẻ ấy lớn lên trong vàng bạc lấp lánh nhưng tâm hồn ô trọc, không thể hiểu được những gì đẹp đẽ của con người.
Một chính trị gia mánh khoé, chuyên nịnh trên nạt dưới, hèn với giặc, ác với dân, cả đời quay cuồng trong quyền tiền không thể dạy con một câu về tình thương yêu, về sự chân thành, về cái đẹp trong văn học nghệ thuật hay cái đẹp nói chung của cuộc sống con người. Mà nếu có mở mồm dạy thì chính hắn ta cũng tự hiểu là mình đang nói dối, sẽ ngượng mồm.
Cái thằng tấn công tình dục cô gái trong thang máy là hệ quả của một sự giáo dục như vậy. 8 năm trước, nó cũng đã chỉ biết dựa vào quan hệ để giải quyết vấn đề. Sự ngu xuẩn không dễ thay đổi. Từ nhỏ nó học được bài học bẩn nên nó thành một con người bẩn. Đến cái nụ hôn, một cái đẹp mà nó cũng chỉ biết hành xử bẩn để đạt được.
Đấy là nhân xấu gây quả xấu.
Đấy chính là nhân quả, rất gần gũi dễ hiểu chứ không hề xa xôi.
Là con người, hãy tin ở tính thiện của con người. Tôn giáo có mặt tốt nhưng trong lịch sử nhân loại, chính mâu thuẫn tôn giáo đã gây ra đổ máu và bao đau khổ. Người đời theo tôn giáo này, chê tôn giáo kia, vậy là mâu thuẫn, nhỏ nhen hạn hẹp, do vậy mà không mang được lợi ích an bình cho xã hội.
Tin hay không tin ở tôn giáo không phải là vấn đề. Vấn đề đáng nói là tính chân, thiện, mĩ của con người.
Người cộng sản thời kì đầu đả phá tôn giáo, phá bỏ chùa chiền, thờ ông bà còn bị quy chụp là mê tín dị đoan. Giờ thì lại mê tín quá mức, quan chức xì xụp vái lậy, xoắn xuýt thầy bà. Đấy là do văn hoá sống nông cạn, không tin vào con người nên lúc thế này, lúc thế khác. Cả đời chỉ coi quyền lực, vị trí là quan trọng, bao thời gian chỉ lo đấu đá, lúc nào đọc sách, lúc nào suy ngẫm và thiền định đâu để hiểu sâu sắc những điều ấy.
Họ thực ra là những con người yếu kém về văn hoá, yếu đuối về tâm hồn, chính vì vậy mà họ hay sai lạc. Sai lạc nên không nhất quán, hay thay đổi, gió chiều nào che chiều nấy.
Tôi tôn trọng tôn giáo, trân trọng những giáo lý đẹp đẽ nhưng không hề tin một cách mê muội. Hơn hết là tôi tin ở con người, tôi tin ở chính tôi.
Mỗi kiếp người có một sứ mạng thiêng liêng và nếu ta tin ở điều ấy, ta sẽ làm được những điều tốt đẹp đáng kể.
*Bài đã đăng trên trang Facebook cá nhân của tác giả - nhà văn, nhà báo Đoàn Bảo Châu.
Câu hỏi này có vẻ ngây ngô ! Tại sao vậy ? Vì đa số người ta hay "cột" hai chữ Nhân-Quả vào lý thuyết tôn giáo, mà quên rằng đó đã là một quy luật bất biến của tự nhiên , đã có trước khi xuất hiện các tôn giáo.
Nghĩa đen : Nhân : hột giống, Quả : trái, kết quả.
Nghĩa bóng : Nhân :nguyên nhân , tác nhân ; Quả : kết quả, hệ quả, , ảnh hưởng, sự tác động.
Theo phản ứng vật lý thì khi hạt được gieo (dù vô tình hay có chủ ý ) thì sẽ sinh ra quả,còn tùy thuộc với những tác động phụ trợ như ánh sáng, nhiệt độ, không khí , sự chăm sóc v.v... Hoặc thí dụ : khi tung một trái banh (nhân) vào tường, lực tung mạnh thì sức bật lại của trái banh mạnh (quả) và ngược lại...
Theo phản ứng hóa học thì các đơn chất (nhân) hợp lại với nhau thì tạo ra các hợp chất (quả) nào đó. Như nước H2O là sự kết hợp của Hydro và Oxy....
Con người hơn con vật ở lý trí, cho nên con người đặt để ra Luân Lý để hướng dẫn nhau sống cho đúng đắn có nề nếp- quy cũ theo quy luật Nhân Quả tự nhiên đó ,như "trồng dưa, được dưa; trồng đậu ,được đậu", " gieo một , gặt mười; gieo gió gặt bão", "tích thiện ,phùng thiện; tích ác ,phùng ác" v.v...
Có lẽ Luân Lý chưa đủ "đô" cho nhân loại nên các bậc thánh nhân mới tạo ra tôn giáo và trưng dẫn luật Nhân Quả để răn đe nhiều hơn : Phật Giáo dạy về quy luật Nhân Quả, Duyên, Nghiệp. Thánh Kinh Cơ Đốc cũng có dạy về nhân quả : " Kẻ nào sống vì gươm giáo sẽ chết vì gươm giáo" ...
Chủ trương của bọn CS là ngu dân (ngu để trị, ngu dễ trị), đường lối của chúng là mị dân : Chúng chỉ tuyên truyền những gì có lợi và có thể tạo ra tác động "vô hại" cho chúng, mà không dựa trên nên tảng luân lý , nhân bản nào cả ! " Vô gia đình, vô tôn giáo, vô tổ quốc " đã là tiền đề , những bài học vở lòng đã được áp đặt vào các nước cs trên thế giới. Cái nhân vô luân và mụ mị tạo ra một kết quả : xã hội vô luân mụ mị. Chính bọn đãu não VC đã gọi là "cuộc chiến thắng thần thánh!" khi có cơ hội cưỡng chiếm VNCH. Thật là mâu thuẩn khi kẻ vô thần tuyên dương thần thánh, và có cả ...thành thật một cách ngu ngơ. Vì chỉ trước đó 3 năm thôi và ngược thời gian về trước nữa ! Chiếm được miền Nam vẫn chỉ còn là một giấc mơ không tưởng qua bao trận thảm bại nhục nhã. Còn có một sự thật mà chúng không bao giờ dám thành thật : "không bao giờ chiếm được lòng dân !"
Tâm lý quần chúng ngày nay cũng là một hệ lụy trong một xã hội bát nháo không có luân lý (đúng đắn, thứ bậc) về mọi mặt : giáo dục, y tế, hành pháp, tư pháp, môi trường sống (thực phẩm, giao thông, không khí). Niềm tin vào một đời sống thật đang hấp hối, con người trong xã hội đó, hoặc lả tìm cách vượt thoát , hoặc là cầu xin vào các thế lực vô hình che chở cho những cái may mắn "trên trời rớt xuống" và cúng bái mua chuộc "ơn trên" cho "phép lạ bổng lộc".... Hiện tượng này (nhân) theo cái gọi là "thuyết âm mưu" có tác dụng kép (quả) có lợi cho bọn VC : -Một là : các sự kiện xã hội đó vô hại cho sự tồn tại của đcs. , hai là các sự kiện đó có tác động mạnh đánh lạc hướng tâm lý và dư luận quần chúng ra khỏi những việc làm đầy thủ đoạn độc ác , tham lam , gian xảo, ngu độn của bọn cầm quyền vc : bán nước, tăng giá (điện, nhiên liệu),mở BOT bán đường đi, tự cử- tự bầu, bao che, đàn áp, cưỡng chế ... Tóm lại là vì "gióng trống thổi kèn" om xòm quá (!)và "tưởng mọi người đều ngu" là NHÂN , "Bị Lộ" ôm mặt cứt cả đám là QUẢ !
Còn VÔ THẦN hay HỮU THẦN lại nằm ở một phạm trù khác , cũng không kém phức tạp tùy theo cách hiểu về :
- Thần : - thần linh, thần thánh (ngọai thần, tha lực)
- linh hồn , thần thức (nội thần, tự lực)
- Hữu Thần, Vô Thần và Siêu Thần ???