(AFP 01/02/2022, bản tin 21h35 Paris) Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ, Nancy Pelosi, hôm nay 01/08/2022 bắt đầu vòng công du châu Á tại Singapore, « có quyền thăm Đài Loan ». Nhà Trắng khẳng định như trên và cho rằng Trung Quốc « dường như quyết tâm » biểu dương sức mạnh quân sự xung quanh hòn đảo.
Bà Pelosi vẫn mơ hồ về chuyến quá cảnh Đài Loan vốn sẽ làm căng thẳng thêm quan hệ giữa Bắc Kinh và Washington, nhưng nhiều phương tiện truyền thông Đài Bắc và ngoại quốc hôm nay xác nhận chuyến đi, dẫn ra các nguồn giấu tên. Tờ Financial Times còn viết rằng bà sẽ gặp gỡ tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn tại Đài Bắc ngày thứ Tư 03/08.
Ông John Kirby, phát ngôn viên Nhà Trắng hôm nay nhấn mạnh bà Pelosi « có quyền thăm Đài Loan ». « Không có lý gì mà Bắc Kinh coi chuyến thăm, vốn không lệch khỏi chủ thuyết của Mỹ xưa nay, là một dạng khủng hoảng ». Ông nói thêm : « Trung Quốc dường như quyết tâm dấn thêm một bước trong những ngày tới, kể cả những khiêu khích quân sự như bắn hỏa tiễn sang eo biển Đài Loan hay xung quanh Đài Loan. Hoặc « những vụ xâm nhập ồ ạt trên không » vào vùng nhận diện phòng không của đảo quốc.
Trước đó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên (Zhao Lijian) đe dọa : « Nếu chủ tịch Hạ viện đến Đài Loan, Trung Quốc chắc chắn sẽ có biện pháp cứng rắn và kiên quyết để bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ ». Quân đội Trung Quốc sẽ « không ngồi yên nhìn ».
Hôm nay để nhấn mạnh thông điệp trên, quân đội Trung Quốc cho phổ biến trên internet một video hừng hực khí thế, với những binh sĩ hô to sẵn sàng chiến đấu, những phi cơ tiêm kích đang cất cánh, những lính dù nhảy khỏi máy bay, một trận mưa hỏa tiễn tấn công vào nhiều mục tiêu khác nhau. Kèm theo là dòng chữ « Tất cả kẻ thù nào dám xâm lược sẽ chôn xác nơi đây », nhưng không nhắc đến bà Pelosi lẫn Đài Loan.
Trong bối cảnh đó, tại Singapore, thủ tướng Lý Hiển Long kêu gọi bà Pelosi giữ quan hệ « ổn định » với Bắc Kinh. Hôm Chủ nhật bà đã loa báo dẫn đầu « một đoàn đại biểu Hạ viện đến Ấn Độ-Thái Bình Dương để tái khẳng định cam kết không thể lay chuyển của nước Mỹ đối với các đồng minh và bạn bè trong khu vực ». Bà nói : « Tại Singapore, Malaysia, Hàn Quốc và Nhật Bản, chúng tôi sẽ có những cuộc họp cấp cao để thảo luận về phương cách xúc tiến những giá trị và lợi ích chung », tuy nhiên không nói đến Đài Loan.
Tuần trước trong cuộc điện đàm với tổng thống Joe Biden, Tập Cận Bình kêu gọi Hoa Kỳ « không đùa với lửa ». Hôm nay 4.000 quân nhân Mỹ và Indonesia bắt đầu cuộc tập trận lớn, nhưng Washington khẳng định không nhắm vào một quốc gia nào.
Về phía quân đội Đài Loan tuần trước đã tiến hành cuộc tập trận thường niên trong đó giả định việc ngăn chận sự tấn công của Trung Quốc. Thứ Bảy 30/07 như để trả đũa, Trung Quốc tổ chức tập trận « bắn đạn thật » tại eo biển Đài Loan. Tại Đài Bắc có nhiều ý kiến khác nhau về khả năng bà Pelosi đến thăm, nhưng các nhân vật trong đảng cầm quyền và đối lập đều tuyên bố Đài Loan không thể nhường bước trước áp lực Trung Quốc.
