Một dân biểu Mỹ nói vụ xét xử William Nguyễn đáng ra không nên để lâu như vậy trong khi các nhà hoạt động dân chủ trong nước không bất ngờ về quyết định của tòa án TP HCM trục xuất sinh viên Mỹ sau hơn một tháng giam cầm.
Dân biểu Đảng Dân chủ Alan Lowenthal nói trong một tuyên bố gửi cho VOA qua email hôm 20/7 ngay sau khi phiên tòa xử William Nguyễn kết thúc rằng ông “phấn khởi và hết lo lắng khi William sẽ về nhà.”
Tuy nhiên dân biểu đại diện cho tiểu bang California nói “điều này đáng ra không nên để lâu như vậy” vì ông cho rằng “William rõ ràng là vô tội và đáng ra không bao giờ bị buộc tội.”
Ông Lowenthal là người đồng ký tên cùng nhiều dân biểu Mỹ khác vào các bức thư gửi tới Tổng thống Donald Trump và Ngoại trưởng Mike Pompeo để thúc giục chính phủ Mỹ can thiệp giúp công dân Mỹ gốc Việt được thả tự do.
William Nguyễn – còn được gọi thân mật là Will – tham gia biểu tình chống dự luật đặc khu ở TP HCM hôm 10/6 và bị bắt vì tội ‘gây rối trật tự công cộng.
Trong thời gian bị giam giữ hơn một tháng, sinh viên 32 tuổi đã xuất hiện trên truyền hình TP HCM thú nhận đã vi phạm luật phát Việt Nam và hứa không tái phạm.
Quyết định thả và trục xuất Will Nguyễn diễn ra đúng như phía Mỹ dự đoán. Ông Lowenthal hôm 19/7 bày tỏ hy vọng anh Will sẽ được trả tự do trong một phiên tòa xét xử công bằng. Trước đó nghị sỹ này cũng cảnh báo nếu Việt Nam kết án tù Will Nguyễn một cách bất công thì ‘sẽ có những hậu quả nhanh chóng và dứt khoát từ Quốc hội Hoa Kỳ.’
Việc buộc phải trả tự do cho Will Nguyễn cũng không nằm ngoài kịch bản như mọi người đã đoán có nghĩa là những âm mưu của nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam hoàn toàn cũ lắm rồi.
Kết quả của phiên tòa xử Will Nguyễn cũng không làm các nhà tranh đấu cho dân chủ và nhân quyền ở Việt Nam ngạc nhiên.
Nguyễn Tín, một người từng tham gia biểu tình ở TP HCM chống dự luật đặc khu hôm 10/6, và nhà tranh đấu từng bị giam giữ trong tù Bùi Thị Minh Hằng cho VOA biết kết quả trục xuất Will Nguyễn sau phiên tòa là “hoàn toàn không bất ngờ.”
Blogger Minh Hằng cho rằng đây là một “âm mưu của nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam nhưng họ thực hiện chính sách này quá ư là cũ rồi.”
“Việc buộc phải trả tự do cho Will Nguyễn cũng không nằm ngoài kịch bản như mọi người đã đoán có nghĩa là những âm mưu của nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam hoàn toàn cũ lắm rồi," bà Hằng nói. "Nhưng họ vẫn thi hành điều đó và càng ngày thì uy tín và nhìn nhận của quốc tế đối với nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam càng tồi tệ đi sau những vụ như bắt cóc Trịnh Xuân Thanh và nay thêm vụ Will Nguyễn. Điều đó khiến cho người dân vô cùng thất vọng.”
Trục xuất Will Nguyễn để “dằn mặt”
Theo hai nhà tranh đấu này thì chính quyền Việt Nam muốn gửi đi một thông điệp tới cộng đồng người Việt ở hải ngoại và những người đấu tranh cho dân chủ và nhân quyền trong nước với việc phiên xét xử Will Nguyễn.
“Nhà cầm quyền Việt Nam luôn xem những người xuống đường biểu tình là những thế lực thù địch nhận tiền của các tổ chức để xuống đường nhưng đó hoàn toàn không đúng sự thật," theo anh Tín, người từng bị công an giam giữ và đánh đập do tham gia biểu tình trong tháng trước. Nhà cầm quyền vì bảo vệ chế độ nên bắt buộc họ phải xử lý mạnh tay để răn đe tất cả những người dám xuống đường. Và Will Nguyễn bị trục xuất cũng là để ngăn ngừa những người Việt định cư sinh sống ở nước ngoài sau này muốn về Việt Nam biểu tình thì sẽ không dám như vậy.”
Với việc xét xử Will Nguyễn, ngoài việc “dằn mặt và ngăn chặn bà con hải ngoại về tham gia công việc trong nước” chính quyền Việt Nam còn muốn “dằn mặt ngay chính cả những người dân có sự phản kháng trong nước,” theo blogger Minh Hằng.
Tháng trước, công an và lực lượng an ninh bắt giữ hàng trăm người tham gia biểu tình hoặc bị nghi có ý định tham gia các cuộc biểu tình phản đối hai dự luật gây tranh cãi là đặc khu kinh tế và an ninh mạng.
Bà Hằng, người từng bị giam giữ ba lần hành vi "gây rối trật tự công cộng, lợi dụng tự do dân chủ chống phá nhà nước" cho biết việc đàn áp của chính quyền ngày càng “điên cuồng” và tình trạng “dân chủ nhân quyền của Việt Nam ngày càng xấu đi.”
Dân biểu Lowenthal, người thường xuyên lên tiếng về các vấn đề nhân quyền của Việt Nam, cho biết ông đã thường xuyên phản đối sự chuyên quyền của chính phủ Việt Nam ngay từ khi tham gia Quốc hội Mỹ.
“Hết lần này qua lần khác (chính quyền Việt Nam) bắt giữ, giam cầm và bỏ tù những công dân của chính họ chỉ vì họ đứng lên tranh đấu cho nhân quyền,” theo dân biểu Mỹ, người từng kêu gọi trả tự do cho Luật sư Nguyễn Văn Đài.
Hồ sơ nhân quyền của Việt Nam luôn bị cộng đồng quốc tế chỉ trích. Theo Hội Ân xá Quốc tế, cho biết vào tháng 4 năm nay, Việt Nam hiện đang có ít nhất 97 tù nhân lương tâm trong các trại giam. Tuy nhiên Bộ Ngoại giao ngay sau đó nói rằng “không có cái gọi là tù nhân lương tâm” ở Việt Nam.
“Quyết định ngày hôm nay là một phán quyết tốt cho William, gia đình anh ấy và bạn bè anh ấy,” ông Lowenthal nói. “Nhưng rõ ràng nó cho thấy rằng người dân Việt Nam còn cả một chặng đường dài để đi trước khi chính phủ tôn trọng những quyền phổ quát cho tất cả mọi người.”
