PHẦN MỘT
1. Bản tin của Trung tâm Truyền thông Chiến lược và An ninh Thông tin Ukraine
Quý vị có thể đọc tại đây.
2. Có đúng quân Nga tiến được 7 ki-lô-mét trên một chính diện rộng 12 ki-lô-mét không?
Hôm qua có người nhắn cho tôi tin đó và tôi cũng đọc trên App Báo Mới, nhưng không kịp đọc xem nguồn của báo nào xứ phía Đông nước Lào. Ngày hôm nay thì lại con chó Tuấn Sơn tức N Bình của Dân Chí nó làm loạn cả lên như thế này: “Chiến sự Ukraine 29/1: Phòng tuyến sụp đổ, Kiev rút lui ở Kupyansk.”
Trong đó nó viết: “Chuyên gia quốc phòng Mikael Valtersson ủng hộ Kiev nhận định, quân đội Nga đã có được thành công rực rỡ ở tây bắc Svatove vào tuần trước khi họ giành được thêm 35-40 km2 lãnh thổ. Điểm đột phá của mặt trận có chiều rộng 7 – 8km và chiều sâu tới 5km. Hai khu định cư nhỏ Krokhmal'ne và Tobaevka đã bị lực lượng Moscow chiếm giữ.”
Mả mẹ cái con chó này, sao nó cứ tiếp tục Kiev Kiev thế nhỉ. Bố mẹ nó không dạy nó là phải tuân thủ pháp luật của Nhà nước, chính sách của Đảng ta à? Chúng ta vẫn đang có quan hệ ngoại giao bình thường, hữu hảo với Ukraine mà sao nó coi như lực lượng phiến loạn bất hợp pháp nào đó. Theo các bác chúng ta có nên tổ chức úp sọt mỗi người búng tai cho con chó này một cái không?
Bây giờ mời quý vị xem bản đồ số 1. Sau khi quân Nga được cho là sử dụng số lượng xe tăng lớn để tấn công vào làng Tabaiivka và ngay lập tức bọn blogger quân sự Nga cũng hoắng huýt hết cả lên là Nga đã chiếm được làng này. Nhưng cũng trên các nguồn blogger quân sự khác, mà theo tôi tính xác thực ít nhất là tương đương với các nguồn của Nga nhưng thua xa về khả năng bịa đặt, thì đến cuối ngày hôm qua, các đơn vị Ukraine ở đây đã phản công đánh bật quân Nga khỏi làng.
- Về diễn biến này, thằng Tuấn Sơn tức N Bình nó viết trong bài: “Do Tobaevka nằm ở vùng trũng nên lực lượng Nga sau khi đánh bật đối phương ra khỏi làng, để tránh bị pháo kích, họ củng cố những vị trí đóng quân ở phía ngoài và tiến về ngọn đồi cao bao quát toàn khu vực, tạo bàn đạp và phát triển tấn công vào Peschanove. Nếu Kiev không tung quân dự bị và thất bại trong việc ngăn chặn mũi xung kích này họ sẽ gặp vấn đề lớn.”
Vì không tìm thấy Peschanove ở đâu trên bản đồ Google nên giả định đó là làng Pishchane phía tây nam của làng Tabaiivka. Đọc trong đoạn trích trên đây chúng ta cũng hiểu được rằng, con chó này nó cố tình lập lờ đánh lận con đen ở rất nhiều điểm.
Thứ nhất, về thông tin Nga tiến sâu tới 5 ki-lô-mét trên chính diện rộng 7 – 8 ki-lô-mét, tôi đo trên bản đồ số của ISW theo đoạn tô vàng được chính bọn Nga này tuyên bố, thì chỗ rộng nhất chỉ là hơn 3 ki-lô-mét. Còn tiến xa được bao nhiêu? Chúng, được cho là đã chiếm được qua trục đường R-07 đến rìa làng, và từ đó tấn công vào làng, có lẽ đã chiếm được hết làng và nếu đo như vậy thì cũng chỉ khoảng 2 ki-lô-mét rưỡi mà thôi.
Thứ hai, chính cái con chó Tuấn Sơn này cũng phải lấp liếm: “Do Tobaevka nằm ở vùng trũng nên lực lượng Nga sau khi đánh bật đối phương ra khỏi làng, để tránh bị pháo kích, họ củng cố những vị trí đóng quân ở phía ngoài và tiến về ngọn đồi cao bao quát toàn khu vực…” Đúng là mả bố nó, riêng bọn Nga này làm gì có chuyện chúng nó “tiến ra ngoài về phía những ngọn đồi” – lại chẳng cố giữ bằng được ấy chứ.
Như vậy từ chính cái trò lấp liếm của “con chó,” chúng ta đã nhận thấy đây là một tin giả, hoặc có thật nhưng bị giấu đoạn sau đi, và nó để nguyên cái bài của nó để độc giả, chủ yếu là bọn dư luận viên và những người kém hiểu biết vẫn còn mê muội với Nga Putox, tin rằng cái bọn xâm lược này vẫn có thể thắng được và cứ “để chờ cửa đấy” nhỡ ngày mai quân Ukraine ở đây thua thật, rút thật thì sao.
• Sự thật là, theo báo cáo của Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine đến 18 giờ chiều qua (gần nửa đêm theo giờ Hà Nội) thì “Trục Kupyans'k: quân phòng thủ Ukraine đã đẩy lùi một đợt tấn công ở phía đông Pishchane (tỉnh Kharkiv). Trong khu vực đó, lực lượng chiếm đóng đã thực hiện những nỗ lực thất bại trong việc xuyên thủng hàng phòng thủ của Ukraine.” Tổng cộng, Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine cho biết lực lượng Ukraine đã phải đối mặt với 13 cuộc tấn công gần Krokhmalne, Tabaiivka ở phía tây bắc ngôi làng và Stelmakhivka ở phía nam.
Báo cáo thì rất đơn giản, nhưng nó nói lên cực nhiều điều. Và đến sáng nay thì đã có rất nhiều hình ảnh từ UAV được chính những người lính Ukraine chụp. Tôi đính kèm theo bài ảnh đánh số 2, đó là hình ảnh của “lực lượng Nga” của con chó Tuấn Sơn đã “tiến về những ngọn đồi” – chính xác là chúng bỏ lại rất nhiều xác xe tăng, xe bọc thép. Và hiện nay thì… chưa đếm được ở cái làng Tabaiivka đó có bao nhiêu xe tăng và xe bọc thép Nga bị diệt, nhưng theo báo cáo của Ukraine thì đến cuối ngày hôm qua số xe tăng bị diệt là 10 chiếc, xe bọc thép là 25 chiếc và số “kiện hàng 200” là 1.070 mạng. Các con số thể hiện đúng là có nỗ lực tấn công mạnh từ phía Nga thật, nhưng lại tiếp tục nướng quân như mọi khi chứ chẳng có gì thay đổi.
Nhưng, thú thật với quý vị, nghe cái giọng đốn mạt “phòng tuyến sụp đổ” tôi chỉ muốn cho con chó này răng rụng lộp độp xuống sàn. Nói thế thôi chứ bây giờ có mà nó cho mình gãy răng thì đúng. Nhân tiện nói thêm, nói về cái đoạn “phòng tuyến sụp đổ” này, câu hỏi đặt ra là khả năng của hai bên đến đâu?
Bình loạn : Mời quý vị đến với bản đồ tôi đánh số 3, từ nguồn ISW. Sở dĩ tại sao báo chí xứ Phía Đông nước Lào vẫn hì hục tung tin rằng, cái bọn Nga “đỉa” của Putox này lại “tấn công trên toàn tuyến mặt trận” là vì, mỗi chỗ chúng tấn công một ít với số lượng đại đội và quân Ukraine thì cố gắng giữ phòng tuyến với lực lượng nhỏ hơn nhiều. Riêng hướng đông bắc này, nếu đo từ Dvorichna tới Bakhmut, đường quạ bay là 140 ki-lô-mét và theo đường chiến tuyến thì khoảng trên dưới 160 ki-lô-mét đến 170 ki-lô-mét. Lại thêm một minh chứng nữa cho những cái mồm giống cái bô để ị của bọn báo chí pro-Nga xứ phía Đông nước Lào.
Theo chúng nó thì cái gọi là “tấn công trên toàn bộ chiến tuyến” nghe như Hồng quân Liên Xô ngày xưa tiến ào ạt trên một chính diện 150 – 200 ki-lô-mét với chiều sâu hàng chục ki-lô-mét một ngày. Thời Chiến tranh Vệ quốc, Hồng quân Liên Xô đúng là có những ngày tiến như vậy thật – kỷ lục có ngày tiến tới 150 ki-lô-mét chiều sâu, với chiều rộng mặt trận đúng như trên đây tôi đã dẫn. Tuy nhiên lần này trên một chính diện 160 – 170 ki-lô-mét quân Nga của Shoigu đang “gặm nhấm” vài chục đến 100 MÉT một ngày, và ngày nào cũng nướng 800, 900, 1000 mạng lính (xin xem bản đồ tôi đánh số 4)
Quay lại với bản đồ số 3 – trên hướng Kupyansk tôi đánh hai mũi tên A và B, là hai mũi tấn công chính của Nga về hướng thành phố Kupyansk, mà hướng Lyman Pershyi và Synkivka được đánh giá là hướng nguy hiểm hơn nhiều và hồi đầu, bọn Nga đã nỗ lực tấn công từ hướng này. Tại sao vậy?
Theo lý thuyết thì từ đây theo đường thẳng đến rìa phía bắc thành phố Kupyansk chỉ có 8 ki-lô-mét. Nhưng đáng tiếc ở đây con sông Oskil cùng một số nhánh phụ lưu của nó tạo thành một vòng cung và quân Ukraine dựa vào đó để lập phòng tuyến (bản đồ số 5) – trên đó tôi đánh dấu sau cái “vòng cung sông” bằng đường gạch rời màu xanh.
Đó là lý do tại sao bọn Shoigu xua quân tấn công theo hướng Kalynove rồi chạm sông, phải dừng tấn công và cả cái vệt song song với đường quốc lộ R-07 từ Synkivka đến Stepova Novoselivka chúng cũng dàn hàng ngang tiến và có thể, gặm nhấm được một ít đất. Tuy vậy từ Synkivka đến Kupyansk, nói “tiến đến cung sông” còn khó, chưa thể nói tiếp được đến chuyện cho quân vượt sông ở đây, vì vậy tôi cho rằng hướng A này của Nga trên bản đồ số 3, là vô vọng. Vì vậy chúng phải nỗ lực thêm ở hướng B.
Đến đây, tôi lại xin lưu ý tính phi lý của quân sự Nga trong cuộc chiến tranh này. Những thể hiện trên đây là đúng về lý thuyết trong học thuyết quân sự của chúng: muốn đánh chiếm một mục tiêu cần phải tổ chức ít nhất hai mũi tấn công ở hai hướng, chứ kiểu tấn công vỗ mặt trực diện như ở Bakhmut thì nướng quân kinh lắm mà không đúng theo lý thuyết.
Theo tôi, hướng B của bọn Sói-gù cũng có hy vọng cho chúng, vì nếu chiếm được Pischane thì từ đó đến trung tâm Kurylivka chỉ còn 6 ki-lô-mét theo đường quạ bay. Mà Kurylivka với phần phía đông của thị xã Kupyansk tức Kupyansk-Vuzlovyi là một, hai địa danh này nối liền với nhau. Đồng thời từ Pischane chúng có thể tiến đến cặp làng Kivsharivka và Novoosynove – khoảng cách theo đường chim bay cũng chỉ già 7 ki-lô-mét.
Tất cả đều chỉ là lý thuyết. Trong những ngày qua mặc dù thời tiết thuận lợi – với ý nghĩa là cho sử dụng lực lượng cơ giới lớn để tấn công, mà còn chẳng tiến được bao nhiêu thì có một logic rất rõ: chúng không đủ lực để làm tất cả những việc đó.
Thêm một điều nữa cần bình luận, là vì không đủ lực nhưng vẫn phải thực hiện tấn công theo đúng lý thuyết nhưng lại vì không đủ lực, nên tính chất của tấn công dàn hàng ngang kiểu này, mang tính chất cầu may, hy vọng rằng có lúc nào đó quân Ukraine đuối sức mà bỏ cuộc. Nếu bọn Shoigu cho dồn sức tấn công thật mạnh ở một mũi duy nhất nào đó, thì thực sự sẽ là nguy hiểm (như ở Bakhmut) nhưng cũng đem lại thiệt hại rất lớn cho chúng. Cứ hễ chia quân ra đánh, như ở Avdiivka chẳng hạn, có hai mũi chính từ bắc và nam, thì đều là không đủ lực.
Mâu thuẫn là ở chỗ đó, và Nga thì không thể đủ lực lượng để làm tất cả các việc.
3. Lại bình luận tiếp về những thông tin xung quanh sự cố rơi IL-76 và những cáo buộc liên quan của Nga
Đầu tiên, tôi xin quý vị không nên hoang mang trước tuyên truyền của Nga. Trong phần này, tôi sẽ cố gắng cùng quý vị làm rõ một số điều trong cái gọi là “Sự thật về nước Nga.”
Đầu tiên, như tôi đã viết trong bài nào đó trước đây, trò khỉ này là sự chuyển hướng khỏi cuộc biểu tình chống Putin đang tràn ngập ở Nga – nơi hàng chục nghìn người Nga đã xếp hàng hàng giờ trong cái lạnh cóng để ký tên cho ứng cử viên tổng thống phản chiến Boris Nadezhdin. Sự chuyển hướng chú ý của người Nga “khỏi sự nổi tiếng ngày càng tăng của ứng cử viên tổng thống Boris Nadezhdin, người được đánh giá là đang gây xôn xao mạng xã hội Nga trong những ngày qua” – theo giới chuyên gia chính trị thế giới cho rằng, rất sống còn với Putox.
Nhưng chưa hết, bộ máy tâm lý chiến của Nga Putox đang sử dụng sự cố IL-76 để gieo rắc hai tâm lý: bất mãn ở Ukraine và nghi ngờ ở phương Tây về việc tiếp tục hỗ trợ quân sự cho Ukraine.
Đối với phương Tây, có thể nói vụ việc đang nhắm vào nguồn cung cấp vũ khí phòng không cho Ukraine. Cụ thể là phó chủ tịch Duma quốc gia Andrey Kartapolov đã nhanh chóng be be cái mồm đổ ngay cho… Patriot và IRIS-T. Chiêu trò của Nga rõ ràng là nhắm vào mục tiêu này vì cái đuôi của Andrey Kartapolov lòi ra ngay lập tức, nhưng cũng đang rõ ràng là phương Tây đang phớt lờ, chẳng thèm quan tâm.
Mới nhất, Nga tung một đoạn video và cho biết đây là cảnh quay lại các tù binh chiến tranh Ukraine được đưa lên chiếc II-76 bị bắn rơi, được quay bằng camera giám sát (ảnh). Và đây là nhận xét của các thành viên mạng xã hội, tôi sưu tầm lại chọn từ những người có vẻ như là chuyên gia quân sự đã về hưu.
(1) Không có mark đánh dấu ngày giờ của video – vì vậy đây có thể dễ dàng nhận ra một “tác phẩm” được dàn dựng.
(2) Chất lượng hình ảnh có từ thời đồ đá. Không thể xác định được số lượng người, người nào vào người nào bước vào máy bay.
(3) Nếu Nga phải sử dụng 5 xe chở thóc (chứ không phải vài xe buýt), một xe hộ tống và đông đảo binh sĩ để chở 65 binh sĩ Ukraine lên máy bay – sao Nga lại nói chỉ có 3 quân nhân khác và 6 thành viên phi hành đoàn có mặt máy bay?
(4) Quân đội Ukraine từng cho biết, trước đây Nga đã từng di chuyển tù binh Ukraine bằng máy bay nên đây có thể là sự kiện từ một năm trước, hoặc hơn.
(5) Nếu là thật, sự kiện này có thể hoàn toàn không liên quan đến Ukraine và thực sự có thể là việc di chuyển tù nhân quân sự Nga từ chỗ này sang chỗ khác.
Theo một người lính Ukraine giấu tên, người được giải cứu khỏi trại tù binh Nga, anh nhận xét rằng việc chỉ có 2 nhân viên bảo vệ cho 60 – 70 tù binh là rất vô lý. Người Nga rất hoang tưởng khi canh gác tù binh của Ukraine và thường có 20 nhân viên bảo vệ được trang bị vũ khí đầy đủ chỉ để canh khoảng 50 tù binh. Ngoài ra, máy bay vận tải rất hiếm khi được sử dụng để vận chuyển tù binh chiến tranh mà thay vào đó chúng sử dụng xe buýt.
Máy bay đã phát nổ giữa không trung, kèm theo ánh sáng lóe lên cho thấy có thêm chất nổ bên trong chiếc IL-76, phù hợp với báo cáo của tình báo Ukraine rằng nó đang chở đạn dược cho các đơn vị S-300 của Nga, được Nga sử dụng làm vũ khí tấn công chống lại thường dân Ukraine. Trong các báo cáo về vụ pháo kích gần đây ở Kharkiv thì tên lửa S-300 đã được sử dụng để bắn trúng tòa nhà chung cư, giết chết nhiều người. Vì vậy với Ukraine, chiếc IL-76 này là mục tiêu quân sự hợp lệ.
Theo nhà phân tích R. W. Carmichael – “Sự an toàn của tù binh chiến tranh hoàn toàn là trách nhiệm của quốc gia giam giữ họ. Có một văn phòng ở Ukraine và một văn phòng ở Nga có nhiệm vụ điều phối vị trí của các tù nhân để họ không vô tình bị giết. Nga đã không cảnh báo Ukraine rằng có tù binh trên tàu bay, đó là sự vi phạm Công ước Geneva và bản thân nó là một tội ác chiến tranh. Nhưng rõ ràng, chiếc máy bay CŨNG mang theo tên lửa S-300. Đây cũng là hành vi vi phạm Công ước Geneva và là tội ác chiến tranh.
Có vẻ như Nga đã vận chuyển cả IL-76 hoặc tù binh đã chết và người Nga muốn có vật tế thần. Sẽ chẳng nghĩa lý gì nếu sử dụng một chiếc máy bay chở hàng khổng lồ để chở một số ít tù nhân.”
Những tù binh được đề cập – nếu có – Nga có thể đã sát hại họ và ngay lúc này có thể đưa ra xác chết của họ để làm bằng chứng. Nghe những cáo buộc chống lại phương Tây liên quan đến MH-17, đây là một động thái rất có thể xảy ra từ phía họ. Tiền lệ đã có vụ thảm sát Olenivka, khi người Nga cho nổ tung doanh trại giam giữ tù binh, nhưng lại cáo buộc Ukraine phá hủy doanh trại bằng HIMARS. Nhưng các chuyên gia đã chứng minh rằng sự tàn phá như vậy xảy ra khi một tòa nhà được nổ mìn từ bên trong chứ không phải bị trúng đạn nổ từ bên ngoài.
Có một câu tục ngữ của người Ukraine: “Hễ người Nga mở miệng thì là họ nói dối!”
4. Vụ cháy ở Ust-Luga và năng lực Chiến tranh điện tử Nga
Lại thêm một tuần nữa đã qua. Tuần vừa rồi ngoài sự kiện cách đây đúng 1 tuần, ngày 22/01 tổ hợp sang chiết xuất khẩu dầu khí của Novatek ở Ust-Luga bốc cháy đùng đùng. Gần hết tuần thì đến sự kiện cái máy bay IL-76 ,và bây giờ những cái mồm “ống nhổ” của giới chức Nga đang xoen xoét như những con đĩ dài đĩ rạc, ra tận Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.
Bình luận về sự kiện cháy to ở Ust-Luga, từ hôm đó đến nay chưa có thêm đám nào. Một lý do khiến máy bay không người lái của Ukraine không thường xuyên tấn công sâu vào lãnh thổ Nga hơn là vì Nga liên tục gây nhiễu tín hiệu GPS xung quanh Mátxcơva, Sankt Peterburg và các thành phố lớn khác. Tuy nhiên, người Ukraine vẫn tìm cách tấn công được như sự kiện Ust-Luga này, chứng tỏ vẫn có kẽ hở.
Thực tế, các cơ sở sản xuất thiết bị cho chiến tranh điện tử của Nga tập trung vào các hệ thống lớn, vì các hợp đồng lớn với những khoản lại quả khủng cho các quan chức Nga đặt hàng quá béo bở và giờ đây thì hóa ra… chúng không đủ. Một số chuyên gia về EW thế giới cho rằng, chất lượng của các hệ thống lớn này cũng có vấn đề, do vậy chúng không đạt hiệu quả như quảng cáo thành ra đất nước to lớn này có quá nhiều “điểm mù” của EW, dẫn đến nhu cầu thực tiễn của thời điểm cuối 2023 đầu 2024, là phải tập trung vào phát triển các hệ thống EW nhỏ hơn, đại loại những loại có thể nhét vừa trong ba lô của người lính.
Một quá trình tương tự đã diễn ra ở Ukraine – phong trào “người người lắp UAV, nhà nhà lắp UAV” chẳng hạn. Tôi không nghi ngờ rằng phong trào này cũng sẽ diễn ra trong lĩnh vực chiến tranh điện tử, như ở Việt Nam ta có thời phong trào nhà nhà sản xuất “survolteur” và sau đó là “bảo vệ tủ lạnh” lên rất cao. Cơ chế này khó có thể có được ở Nga, một đất nước có hệ thống mệnh lệnh phục tùng quan liêu tập trung hóa cao độ.
Xin lưu ý rằng, Nga vẫn có lợi thế so với Ukraine nhờ có kho dự trữ cho chiến tranh khổng lồ và bí quyết kỹ thuật vô tuyến điện, chứ không phải tay vừa. Nếu cho họ có thời gian, họ sẽ xoay sở được.
HẾT PHẦN 1.
PHÚC LAI 29.01.2024
