1. Ngày thứ 600 của cuộc chiến tranh Nga - Ukraine đã bắt đầu
Avdiivka vẫn chịu áp lực tấn công mạnh của Nga. Chúng đã phát động một trong những cuộc tấn công lớn nhất trong nhiều tháng qua vào thị trấn Avdiivka phía tây thành phố Donetsk. Dù cường độ và cả tần suất của các đợt tấn công từ phía Nga chưa có dấu hiệu suy giảm, một chỉ huy hàng đầu của Ukraine báo cáo rằng cuộc tấn công của chúng dường như đang chững lại.
Tuy vậy, cuộc tấn công ở chiến trường miền Nam của Ukraine, dù đã có những nỗ lực nhằm đạt được tiến bộ ở khu vực này, vẫn đang gặp phải sự kháng cự khiến tiến trình vẫn đứng trước nhiều thách thức. Do vậy trong một số ngày vừa qua quân Ukraine ở miền nam tiến chậm, thậm chí có những ngày không tiến lên.
Về trận đánh Avdiivka, cả Mỹ và Nga đều chính thức xác định (Hoa Kỳ) và xác nhận (Nga) rằng chiến dịch quân sự gia tăng cường độ và tần suất ở Avdiivka là một chiến dịch tấn công mới của Nga. Kết quả nhìn nhận chung này có thể có ý nghĩa. Chẳng hạn khi có những động thái về ngoại giao, kết quả của nó có thể được đưa lên bàn đàm phán, và thậm chí có thể đóng một vai trò cho các phản ứng quốc tế trong tương lai.
Người đứng đầu cơ quan quản lý quân sự Ukraine, Vitaliy Barabash đã nói rằng Nga đang tích cực củng cố các đơn vị. Mátxcơva thực sự đang nỗ lực bao vây thị trấn, cho thấy chúng đang xác định đây là mục tiêu chiến lược. Đến đây tôi xin điểm sang một số khu vực khác để dành chút nữa lại quay lại với vấn đề chính.
Ít nhất 6 người thiệt mạng ở Ukraine do các cuộc tấn công của Nga trong vòng 24 giờ từ 14 đến 15/10, theo báo cáo của chính quyền địa phương hôm Chủ nhật 15/10. Đặc biệt, vùng Kherson phải gánh chịu hậu quả nặng nề của những cuộc bắn phá. Trong khoảng thời gian cuối tuần, vùng này phải hứng chịu hơn 100 quả đạn pháo, dẫn đến cái chết của hai người và ba người khác bị thương. Thống đốc địa phương Kherson, Oleksandr Prokudin, viết thông tin này trên các nền tảng truyền thông xã hội của mình, theo báo cáo của AP.
Trên mặt trận quốc tế, Nhà Trắng đang chuẩn bị tăng cường hỗ trợ. Jake Sullivan, Cố vấn An ninh Quốc gia, đã bình luận về tình hình đang diễn ra trong cuộc phỏng vấn với chương trình Face the Nation của CBS. Ông nhấn mạnh gói vũ khí sắp tới dành cho cả Israel và Ukraine được định giá trên 2 tỉ USD, thỏa thuận vũ khí được đề xuất này nhấn mạnh vai trò của Hoa Kỳ đã cam kết với khu vực. Hơn nữa, Tổng thống Joe Biden dự kiến sẽ tổ chức các cuộc thảo luận toàn diện với Quốc hội Hoa Kỳ trong tuần tới, nhấn mạnh tính cấp bách và tầm quan trọng của việc gói này được phê duyệt.
Sự leo thang trong cuộc xung đột và các phản ứng quốc tế sau đó nhấn mạnh tính chất bất ổn của tình hình Nga – Ukraine và khả năng gây ra những tác động địa chính trị rộng lớn hơn. Đó chắc chắn là nội dung chính sẽ được thảo luận, và bây giờ thì tình hình đã có thêm một chất xúc tác rất lớn là cuộc xung đột ở Israel.
Trong khi đó, Putox vẫn tin vào những thắng lợi của quân đội mình. Trong những nhận xét gần đây, hắn thừa nhận rằng các lực lượng Nga đã cố gắng nâng cao các vị trí của chúng dọc theo gần như toàn bộ chiến tuyến ở Ukraine. Tuyên bố này, được đưa ra trong một video được nhà báo Điện Kremlin Pavel Zarubin chia sẻ trên mạng xã hội, cho thấy Putox mô tả tình hình hiện tại là “một biện pháp phòng thủ tích cực” trên suốt chiến tuyến.
Chiều đối diện, lời khen ngợi của Tổng thống Zelenskiy đối với quân đội Ukraine là tâm điểm đáng chú ý nhất. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy bày tỏ lòng kính trọng đối với quân đội triển khai ở các khu vực có xung đột cao, đặc biệt nhấn mạnh những nơi có chiến sự căng thẳng. Trong bài phát biểu gần đây, ông bày tỏ lòng biết ơn đối với các lực lượng, đặc biệt chỉ ra những nỗ lực của họ tại các địa điểm quan trọng ở khu vực Donetsk như Avdiivka và Maryinka. Zelenskiy cảm ơn quân đội đã “giữ vững vị trí và tiêu diệt quân Nga.”
Ngày thứ 599 của cuộc chiến – ngày Chủ nhật 15/10 đã kết thúc như vậy. Trên chiến trường, theo báo cáo của Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine, số lượng khí tài và nhân lực của Nga bị tiêu diệt như sau:
- Xe tăng: 4948 (+8)
- Xe chiến đấu bọc thép: 9362 (+25)
- Đại bác: 6866 (+33)
- MLRS: 813 (+2)
- Hệ thống tác chiến phòng không: 547
- Máy bay: 317
- Máy bay trực thăng: 316
- Máy bay không người lái: 5269 (+4)
- Tên lửa hành trình: 1531
- Tàu (thuyền) - 20
- Tàu ngầm - 1
- Ô tô và xe bồn: 9249 (+24)
- Thiết bị quân sự đặc biệt: 976 (+5)
- Quân lính, tính từ đầu chiến tranh là 287.770 người (+880)
2. Nhìn ngược lại trước đó một ngày
• Đánh giá của giới chức quân sự Mỹ về tiến trình chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine:
- Lực lượng Ukraine tiếp tục các hoạt động phản công ở miền đông và miền nam Ukraine vào ngày 14 tháng 10 và tiến về phía tây Thành phố Donetsk. Đoạn phim được định vị địa lý được công bố vào ngày 14 tháng 10 cho thấy lực lượng Ukraine đã tiến về phía bắc Marinka (Ngay phía tây Thành phố Donetsk). Các nguồn tin Ukraine và Nga cho rằng lực lượng Ukraine tiếp tục tấn công tấn công các vị trí của quân Nga ở sườn phía nam Bakhmut.
- Một milblogger người Nga tuyên bố rằng lực lượng Ukraine đã tiến nhẹ về phía tây Robotyne, cách Orikhiv 10 ki-lô-mét về phía nam về phía Rivne, cách Orikhiv 24 ki-lô-mét về phía tây nam ở phía tây tỉnh Zaporizhia.
• Nhận định của Viện nghiên cứu chiến tranh – ISW:
- Các quan chức Mỹ và Ukraine báo cáo vào ngày 12 và 13 tháng 10 rằng họ đã đoán trước được các hoạt động tấn công của Nga xung quanh Avdiivka và bày tỏ sự tin tưởng vào lực lượng phòng thủ của Ukraine. ISW cũng đã quan sát thấy lực lượng Nga sử dụng số lượng xe bọc thép nhiều hơn bình thường trong các hoạt động đang diễn ra.
- Không gian thông tin của Nga vẫn bị chia rẽ về triển vọng thành công của Nga gần Avdiivka và về khả năng hiện tại của Ukraine. Đoạn phim định vị địa lý được công bố vào ngày 13 tháng 10 cho thấy lực lượng Nga đã tiến nhẹ về phía bắc bãi rác phía bắc Avdiivka. Đoạn phim định vị địa lý bổ sung được công bố vào ngày 14 tháng 10 cho thấy các lực lượng Nga cũng đã tiến về phía nam Avdiivka. Một số nguồn tin của Nga tuyên bố vào ngày 13 và 14 tháng 10 rằng các công sự phòng thủ của quân Ukraine đặt ra thách thức đáng kể đối với những bước tiến của Nga xung quanh Avdiivka.
- Hạm đội Biển Đen của Nga sẽ vẫn phải duy trì một số tàu tại căn cứ hải quân chính Sevastopol trong bối cảnh bị Ukraine tấn công các tàu Nga, vì ụ tàu chính của Hải quân Nga trên Biển Đen nằm ở Sevastopol. Do đó, Hải quân Nga phải cử một số tàu đi sửa chữa trong tầm tấn công của Ukraine.
- Các quan chức và cơ quan chiếm đóng Nga tiếp tục thiết lập các chương trình bảo trợ giữa các chủ thể liên bang Nga và các khu vực bị chiếm đóng nhằm sáp nhập các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng vào Nga.
• Putox sẽ tham dự Diễn đàn “Một Vành đai một Con đường” ở Bắc Kinh vào ngày 17 – 18/10, chuyến đi đầu tiên của hắn ra bên ngoài lãnh thổ các quốc gia Liên Xô cũ kể từ khi Tòa án Hình sự Quốc tế có trụ sở tại Hague ban hành lệnh truy nã hắn vào tháng Ba năm nay về việc trục xuất trẻ em khỏi Ukraine.
Trước sự kiện này, Putox đã có buổi trả lời phỏng vấn của Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc và Tập đoàn Truyền thông Trung Quốc – hắn ủng hộ “Một Vành đai, Một Con đường” của Tập Cận Bình.
Đối với sự lãnh đạo của Trung Quốc ngày nay dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Tập Cận Bình, đây là một đặc điểm trong việc xây dựng quan hệ với nước khác, không ai áp đặt hay ép buộc bất cứ ai bất cứ điều gì. Chỉ có cơ hội được tạo ra và tìm kiếm sự thỏa hiệp. Đây là điểm khác biệt giữa dự án Một vành đai, Một con đường do Chủ tịch Trung Quốc đề xuất với nhiều dự án khác mà các quốc gia có di sản thuộc địa nặng nề đang cố gắng thực hiện trên thế giới.”
Hắn nói tiếp về Liên minh kinh tế Á – Âu:
“Ý tưởng của chúng tôi về sự phát triển của Liên minh kinh tế Á – Âu – ví dụ việc xây dựng Đại Á – Âu hoàn toàn trùng khớp với ý tưởng của Trung Quốc trong khuôn khổ hợp tác Một vành đai, Một con đường đã được đề xuất. Nga hoan nghênh sáng kiến này do Chủ tịch nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Tập Cận Bình đề xuất. Chúng tôi đang làm việc cùng nhau, chúng tôi đã sẵn sàng và chúng tôi sẽ hợp tác với nhau hơn nữa.”
“Khái niệm này đã trở nên rất hợp thời và đang phát triển tốt. Suy cho cùng, ý tưởng này xuất phát từ mong muốn kết hợp năng lực của nhiều quốc gia để đạt được các mục tiêu phát triển chung. Đây là một sáng kiến tốt, đúng đắn và được xây dựng về mặt công nghệ. Một số quốc gia coi đây là nỗ lực của Trung Quốc nhằm “đè bẹp ai đó dưới sức mạnh của họ.” Nhưng chúng tôi không thấy điều này. Chúng tôi chỉ thấy mong muốn hợp tác.”
Bình loạn : Quân kẻ cướp lép vế này bắt đầu gắn Á – Âu của hắn với Vành đai con đường của họ Tập. Nấp dưới nách kẻ hôi nách thì ngạt thở lắm bộ xương già ạ.
3. Nhận xét, bình loạn và đoán mò
Bản tin đặc biệt của Ukraine tại đây.
Các cuộc tấn công của Nga thất bại trên cả năm hướng. Bài báo của UKRINFORM về những thất bại nặng nề của quân Nga trong tuần này: “Lực lượng phòng vệ Ukraine đã đẩy lùi các đợt tấn công của quân Nga ở các hướng Kupyansk, Bakhmut, Avdiivka, Marinka và Shakhtarske, trong khi tổng cộng 57 cuộc đụng độ đã diễn ra dọc chiến tuyến trong ngày qua.” Ukrinform đưa tin dựa trên những thông tin cập nhật của Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine, bài báo tại đây.
Để đưa ra bình luận tổng thể về những diễn biến hiện nay, cho phép tôi điểm qua một số ý chính.
3.1. Vẫn lão Henry QV, dù đã có những cố gắng nâng cao chất lượng những post của mình vẫn tỏ ra nguy hiểm. Vừa qua lão ta có một post về tình hình Avdiivka có một nhận định như sau:
“Người Nga đã mắc phải nhiều sai lầm nghiêm trọng, nhưng tôi muốn bắt đầu từ những điều họ đã làm đúng. Đầu tiên rõ ràng là để che giấu sự tích tụ của họ trong lĩnh vực này. Công bằng mà nói thì cường độ tấn công của Nga trong khu vực này đã khiến hàng thủ Ukraine bất ngờ. Quân đội Nga đã triển khai thành công một lực lượng tấn công bao có quy mô tương đương vài chục ngàn quân. Việc che giấu một lực lượng tấn công lớn như vậy tự nó đã là một kỳ công. Chiến công thứ hai là tập hợp một hậu cần cho một cuộc tấn công như vậy, mà Ukraine không biết là rất giỏi. Hết! Và họ bắt đầu làm sai.”
Để trả lời người bạn đã gửi cho tôi đoạn độc thoại trên, tôi viết lại như thế này.
- Thứ nhất, Nga không cần phải ém quân, vì Avdiivka là thị trấn ngay sát nách thành phố Donetsk, vốn dĩ đã có rất nhiều quân Nga.
- Thứ hai, Nga không cần phải che giấu tích tụ hậu cần, vì trong thành phố có rất nhiều nhà xây thời Xô-viết, với tầng hầm hết sức kiên cố. Hàng trăm nhà như thế là hàng trăm cái kho, đó là những mục tiêu ngoài khả năng tấn công của HIMARS của Ukraine. Quá trình tích lũy lương thảo này của Nga đã diễn ra trong một thời gian dài, vì chiến sự ở khu vực này cả năm qua tương đối “nguội” trừ trận đánh ở Vulehdar hồi đầu năm nay mà Nga bị diệt mấy chục cái xe tăng, sau đó không tiếp tục có những diễn biến đáng kể.
- Thứ ba, cho rằng Nga đánh ngay với cường độ mạnh – tức là tổ chức những đòn đánh mạnh ở cả hai mũi phía bắc và phía nam là không chính xác. Thực chất do nhiều yếu tố, ví dụ như yếu tố địa lý khi từ thành phố Donetsk đến các vị trí tập kết để xuất phát, đường sá có hạn khiến quân Nga không triển khai được lực lượng lớn, nhưng cũng chính yếu tố đó làm cho họ có khả năng tấn công dai dẳng. Khả năng chặn đánh từ xa bằng pháo binh của Ukraine chũng đóng góp một phần vào việc giảm cường độ tấn công của Nga.
- Thứ tư. Nhận định của ISW trên đây cho thấy, người Ukraine đã biết trước được kế hoạch chiến dịch này của Nga và đã chủ động phòng ngự tích cực. Điều này thể hiện ra trên hiệu quả tiến hành hoạt động phòng ngự: tổn thất của quân Nga là rất cao. Đồng thời nó củng cố niềm tin sắt đá của chúng ta rằng tổn thất của phía Ukraine ở mức thấp hơn nhiều, chứ không nên căn cứ trên những báo cáo “chiến sự diễn ra ác liệt” để cho rằng tổn thất của hai bên cao gần gần như nhau.
3.2. Tại sao lại nổ ra chiến dịch Avdiivka mùa thu 2023?
Chiến dịch Avdiivka diễn ra lần này trong bối cảnh chính trường nước Mỹ có một số diễn biến không thuận lợi cho Ukraine. Vì thế Nga của Putox đang khao khát tạo nên một tiếng vang bằng một chiến thắng đống thời cho phương Tây thấy chúng có thể duy trì cuộc chiến một cách lâu dài, trong khi với Ukraine thì cứ “rút ống thở” lúc nào thì chết lúc ấy. Vì vậy đầu tiên, chúng muốn hướng tới cử tri và các nhà lập pháp phương Tây, gây ảnh hưởng cho nhóm người quan trọng này.
Nhưng tiếc rằng, kết quả là tệ hại khi những nỗ lực tấn công trong tuần qua đã kết hợp với hành động độc ác tàn bạo của HAMAS chống lại dân thường và các cuộc tấn công bằng tên lửa liên tục vào Israel đã góp phần làm thất bại các mục tiêu của Nga.
Tiếp theo, như trong các bài trước tôi đã trình bày, Putox muốn kết thúc chiến tranh sớm, để bắt đầu chiến dịch bầu cử một cách “bình thường” và khi Nga tổ chức bầu cử, thì nó cũng trùng với việc chiến dịch tranh cử của Hoa Kỳ bắt đầu. Tính toán giỏi như thần! Tất cả nằm trong tính toán của Putox cả rồi.
3.3. Mục tiêu quân sự và tính toán cụ thể của Nga ở Avdiivka là gì?
Để có được một kết quả đáng kể, hay có thể công bố được đó là một chiến thắng, theo truyền thống của Nga chúng phải chiếm được thêm một làng, hừm, ý là một khu dân cư nào đó có thể gọi đó là “thành phố” được và Avdiivka là một mục tiêu không thể tốt hơn: Ngay gần thành phố Donetsk, quá thuận lợi về hậu cần và tăng cường quân tiếp viện. Các căn cứ của quân Nga ở trong thành phố lẫn với dân chúng làm khó khăn cho quân Ukraine trong việc pháo kích tiêu diệt quân Nga Ngay từ trong doanh trại…
Nhìn trên bản đồ của Chuck Pfarrer tôi gửi kèm theo bài này, quý vị có thể nhìn thấy rất rõ ngoài hai mũi tấn công mà bài trước tôi đã báo cáo ở phía bắc và phía nam, tức là ở hai gốc chỗ lồi: Krasnohorivka và Vodyane.
Thì quân Nga tranh thủ điểm gần nhất từ thành phố Donetsk tấn công vỗ mặt vào phòng tuyến của quân Ukraine, với mục đích phân tán bớt lực lượng của Ukraine không cho ứng cứu các mặt khác. Mục đích cụ thể của Bộ chỉ huy Nga là khép gọng kìm bằng hai mũi tấn công từ bắc xuống nam và từ nam lên bắc, nhốt vài chục nghìn quân Ukraine trong lòng chảo.
Tính toán của Bộ chỉ huy Nga được cho là, sẽ cố gắng hoàn thành nó trước khi mùa bùn lầy đến. Lúc đó là thời gian để củng cố phòng tuyến và giam hãm quân Ukraine trong vòng vây khoảng vài tuần đến một tháng, chờ tuyết rơi đất cứng sẽ tổ chức tấn công tiếp. Ít nhất là 2 mũi để chia cắt và cô lập quân Ukraine bị vây trong lòng chảo, từ đó tạo ra một trận Stalingrad mới của Nga sau 80 năm lịch sử lặp lại. Thật là đẹp như trong tranh. Chiến thắng này là huy hoàng cho Putox để tiếp tục tranh cử, dù là chiến dịch tranh cử “Cuội.”
Tôi cũng không nghi ngờ rằng nếu kế hoạch này thành công, thì sẽ có những đòn phối hợp rất mạnh ở Lyman, Tokmak thậm chí Kupyansk. Khi quân Ukraine tan rã và bị tiêu diệt phần lớn trong lòng chảo, quân Nga cũng sẽ phản công ở Bakhmut. Hiện nay hướng Mariupol cũng là hướng được Nga chú ý tăng cường, đường sắt Taganrog – Mariupol đã bắt đầu được khởi công xây dựng – theo tin của Ukraine. Đó là các tính toán lý thuyết.
Tuy nhiên như trong các phần trên đây tôi đã viết, những đợt tấn công trong tuần qua của Nga, không chỉ ở Avdiivka và đặc biệt là ở Avdiivka, đã gây ra tổn thất nặng nề cho quân Nga. Đã có những đánh giá của các nhà quan sát, phân tích quân sự trên thế giới cho răng, có thể thiệt hại của Nga ở xung quanh Avdiivka còn tệ hơn đỉnh điểm của cái cối xay thịt mà người Nga cũng là tác giả ở Bakhmut hồi xuân – hè vừa qua.
3.4. Trên các hướng khác thì sao?
• “Tuần qua, các lực lượng phòng thủ Ukraine tiếp tục các hoạt động tấn công theo hướng Melitopol và các nỗ lực tấn công theo hướng Bakhmut, gây tổn thất về nhân lực và trang thiết bị của đối phương, làm cho đối phương kiệt sức dọc toàn bộ chiến tuyến”, tuyên bố của Đại bản doanh các lực lượng vũ trang Ukraine viết.
- Trong ngày qua (14/10), Không quân Ukraine đã thực hiện 15 cuộc tấn công vào các cụm nhân lực và thiết bị của đối phương, cũng như một cuộc tấn công nhằm vào hệ thống tên lửa phòng không của Nga. Lực lượng tên lửa đã tấn công cụm tập trung quân và vũ khí của Nga, một radar và 4 hệ thống pháo binh.
- Cũng trong ngày kẻ thù đã tiến hành 7 cuộc tấn công tên lửa và 54 cuộc không kích, cũng như 22 cuộc tấn công sử dụng hệ thống MLRS vào các vị trí của quân đội Ukraine và các khu vực đông dân cư. Hậu quả của các cuộc tấn công khủng bố của Nga, chúng tôi đã có báo cáo về thương vong dân sự cũng như thiệt hại cho các tòa nhà dân cư và cơ sở hạ tầng dân sự.
• Theo Bộ Tổng tham mưu, tình hình tác chiến ở miền đông và nam Ukraine vẫn còn nhiều khó khăn.
- Trên trục Volyn và Polissia, tình hình không thay đổi đáng kể do không phát hiện thấy dấu hiệu nào cho thấy các nhóm tấn công của địch đang được hình thành.
- Ở hướng Sivershchyna và Slobozhanshchyna, kẻ thù duy trì sự hiện diện ở khu vực biên giới, pháo kích vào các khu dân cư từ lãnh thổ Nga. Hơn 15 khu định cư, bao gồm Popivka và Shalyhine ở vùng Sumy, cũng bị pháo và súng cối tấn công, Udy, Vovchanski Khutory, Hatyshche và Budarky cũng vậy.
- Trên hướng Kupyansk, binh sĩ Ukraine đã đẩy lùi hơn 15 đợt tấn công của địch ở các quận Sinkivka và Ivanivka, vùng Kharkiv. Ngoài ra, các cuộc không kích của Nga còn nhằm vào các khu vực gần Pischane ở vùng Kharkiv và Nadiia ở vùng Luhansk. Khoảng 10 khu định cư, đặc biệt là Kamianka, Synkivka, Kucherivka và Ivanivka ở vùng Kharkiv đã bị pháo kích và súng cối bắn phá.
Bình loạn : Việc quân Ukraine giảm tốc độ tấn công, thậm chí dừng lại cũng không nằm ngoài dự đoán của chúng ta. Hiện nay có một luồng dư luận cho rằng, “phương Tây đã nhận ra chính quyền Zelenskyi cực kỳ tham nhũng, số tiền viện trợ cho nước này bị biển thủ đến 70% nên viện trợ sẽ bị dừng lại.” Tất nhiên đây là tin đồn do Nga tung ra theo những chiến dịch tuyên truyền kiểu bôi nhọ.
Chúng ta thì biết thừa rằng – như viện trợ của Hoa Kỳ cho Việt Nam Cộng Hòa ngày xưa để người Việt trong chính quyền tham nhũng được hoàn toàn không dễ - tất nhiên với mưu ma chước quỷ thì không gì không làm được, nhưng không bao giờ là DỄ. Từng đồng tiền thuế của dân chúng Hoa Kỳ, yêu cầu kiểm soát và giải trình cứ là liên miên, chứ không phải nói nhảm mà được.
Vì vậy chúng ta khó có thể tìm thấy được những lời lên án chính thức của các cá nhân trong chính trường Mỹ để quy kết nhau theo hướng này. Nếu có thì sẽ là một cơ hội vàng cho đảng Cộng hòa tấn công chính quyền Biden, thành viên của đảng Dân chủ. Nếu có các chứng cứ của tham nhũng trong Chính phủ Zelenskyi, thì scandal đã nổ ra rồi. Những mắc mớ hiện nay trong quá trình xét duyệt các gói viện trợ mới gần như sẽ được cởi bỏ nhờ… cuộc tấn công của HAMAS.
Tuy vậy điều đáng thuyết phục nhất trong giải thích về chính sách hỗ trợ cho Ukraine của Hoa Kỳ chính là, hiệu quả sử dụng viện trợ của Ukraine, thể hiện qua những kết quả trên chiến trường. Vì vậy mới đây nhất, giới chức quân sự cấp cao Hoa Kỳ đã khẳng định tính hiệu quả này trong chỉ huy tác chiến và hành động trên chiến trường của người Ukraine và cũng tuyên bố triệt để tôn trọng các quyết định của họ.
3.5. Nhận xét và đoán mò
Từ những thông tin trên đây, cho phép chúng ta đưa ra một số nhận xét về tình hình:
Chắc chắn Nga của Putox muốn kết thúc chiến tranh với tình trạng có lợi nhất, mà ở bài trước tôi đã thống kê: các thành phố Bakhmut, Avdiivka và có thể là Kupyansk, Lyman (chiếm lại) sẽ là kết quả của năm nay, duy trì được hành lang trên bộ nối Donbas với Crimea và dừng lại ở đó. Cùng với những biến động của chính trường Hoa Kỳ, Nga hi vọng phương Tây sẽ ép Ukraine ngồi vào bàn đàm phán.
Vậy các variant, à các phương án có thể có từ tính toán này của Putox là gì?
• Thứ nhất, nếu đúng như vậy thì phương Tây sẽ ép Zelenskyi ngồi vào bàn đàm phán chấp nhận tình trạng hiện nay của chiến trường, tức là các giới tuyến sẽ đạt được vào khoảng đầu mùa đông, cỡ tháng 12 năm nay. Nếu diễn biến này xảy ra, chiến tranh sẽ kết thúc vào đầu năm sau và được coi là thất bại của chính quyền Zelenskyi. Hậu quả của nó sẽ là: dù đầu chiến tranh anh có giữ được chính quyền, anh lãnh đạo được kháng chiến nhưng anh vẫn để mất một diện tích đất lớn, do đó anh vẫn sẽ phải ra đi, và khi đó Putox sẽ tính toán để thao túng chính trường Kyiv một lần nữa.
Điều này sẽ diễn ra nếu tất cả các chiến dịch quân sự của Nga thuận lợi: thành công ở Avdiivka là cái đinh của các sự kiện, sau đó tình hình sẽ có thể và nhiều khả năng diễn biến thuận lợi ở Bakhmut, Lyman, Kupyansk và cả hướng nam, tỉnh Zaporizhia. Thành phố Kherson sẽ chấp nhận không chiếm lại được. Ukraine sẽ bị chia cắt lâu dài, là một nước gần như không có biển. Crimea sẽ mất vĩnh viễn.
• Thứ hai. Điểm thứ nhất trên đây còn một điều kiện nữa – là lực lượng vũ trang Ukraine phải đúng như dự đoán của Bộ chỉ huy Nga, đã bị tiêu diệt gần hết sức mạnh sau chiến dịch tấn công mùa hè không thành công. Điều này thì chúng ta là những người ở xa, chỉ hóng tin tức chắc chắn là những người kém hiểu biết nhất.
Đây cũng là lý do khiến tôi tránh không phân tích chiến sự kiểu “tham mưu con” (từ lóng của bộ đội gọi trẻ chăn trâu bàn chiến sự) cứ thích phân tích sư nọ, lữ kia tấn chỗ này thoái chỗ khác, người trong cuộc người ta đọc người ta cười cho. Vậy nếu điều kiện này không có, hoặc chỉ đúng một phần và người Ukraine vẫn không chịu, thì chắc chắn họ sẽ phải phá bằng được kế hoạch của Putox chứ không để yên. Như vậy trong cái trường hợp hai này, chúng ta sẽ có những dự báo nhỏ hơn như sau.
- Một. Nỗ lực mạnh nhất. Đánh sập cầu Kerch đến mức không thể khôi phục ngay được mà phải cần khoảng vài tháng đến nửa năm, thậm chí lâu hơn. Đổ quân chiếm một số vị trí trên bán đảo Crimea. Tấn công mạnh theo hướng Tokmak tiếp cận Mariupol. Tấn công mạnh theo hướng Mariupol và phối hợp với Berdyansk. Ngoài ra đổ bộ chiếm nhà máy điện Enerhodar. Đẹp hơn nữa là tấn công bao vây thành phố Donetsk, tách rời nó khỏi hậu phương và phối hợp với Bakhmut, Lysychansk, Sievierodonetsk.
Rủi ro cao là tổn thất lớn, sẽ không còn nhiều vốn liếng cho xây dựng quân đội sau chiến tranh. Kết quả của nó là khó dự đoán, nhưng nếu có vũ khí tầm xa chính xác thì cũng chưa biết thế nào. Khả năng thành công 50/50 (dự đoán khiêm tốn). Nếu thành công thì quân Nga sẽ phải chạy như vịt bằng phà qua biển Azov về, một bộ phận qua lối Mariupol về Taganrog, một bộ phận chạy về Donbas.
- Hai. Nỗ lực trung bình. Phản công ở Avdiivka và Bakhmut, tiến tới bao vây Tokmak để gây khó khăn cho Melitopol, đồng thời trên hai hướng Mariupol và Berdyansk cũng tấn công mức độ đủ để khống chế được bờ biển Azov bằng pháo tầm xa. Ổn định tình hình Kupyansk và có thể chiếm lại Bakhmut. Từ đó có thể nỗ lực chiếm lại Lysychansk và Sievierodonetsk theo kiểu bao vây bức rút. Mục tiêu là giới tuyến trước 24/02. Khả năng thành công 70/30.
- Ba. Nỗ lực thấp. Duy trì giới tuyến hiện nay, tăng cường pháo kích bằng vũ khí chính xác tầm xa để bào mòn quân Nga, làm suy yếu sức chiến đấu của chúng thêm nữa trước khi tan vỡ. Cách này đòi hỏi nhiều thời gian và cả nguồn lực, tỉ lệ thành công 90/10 nhưng không phù hợp với tiến trình bầu cử của Hoa Kỳ, nếu như muốn chiến tranh kết thúc trước tháng Tư sang năm thì phương án này tỏ ra rủi ro.
Trong cả ba phương án trên, thì hành động tấn công vào một số mục tiêu lưỡng dụng trong đất Nga ngoài phục vụ dân sinh còn đang phục vụ cả hoạt động quân sự: hạ tầng điện, sưởi ấm… đều có thể diễn ra trong cả 3 phương án, và với phương án 3 là dễ xảy ra nhất. Hành động này sẽ diễn ra vào tầm Putox muốn tuyên bố chiến thắng và bắt đầu chiến dịch bầu cử.
Tôi sẽ không nghiêng về phương án nào, nhưng những diễn biến chiến trường trong thời gian qua cho thấy người Ukraine cố gắng không sử dụng quá nhiều lực lượng bộ binh và cả thiết giáp, thứ được sử dụng nhiều nhất là pháo binh. Cách đây khoảng 2 tuần Tổng thống Zelenskyi đã có phát biểu về quá trình tăng cường sản xuất đạn pháo cho Ukraine và Ukraine tự sản xuất cho mình.
Dù tình hình diễn biến có như thế nào thì năm 2024 sẽ là khó dự đoán cho những hỗ trợ tới Ukraine, vì vậy gói viện trợ 100 tỉ được quyết định trong khoảng 3 tuần tới sẽ cực kỳ quan trọng. Có nó thì sau đó mọi thứ mới có thể hanh thông được.
PHÚC LAI 16.10.2023
