1. Tin chiến sự:
Nhìn chung nếu đọc tin chiến sự trong hai ngày qua từ cả hai bên thì chúng ta có thể nhận thấy một điều: Trái ngược với cách đưa tin dè dặt khá “bình tĩnh” của phía Ukraine, thì hôm qua và hôm nay phía Nga “rôm rả” hẳn lên với tin Wagner chiếm được Bakhmut.
Chẳng hạn, theo bản tin của Đại bản doanh các Lực lượng vũ trang Ukraine viết : “Trong ngày 2 tháng Tư, kẻ thù đã 2 lần phóng tên lửa và 30 lần không kích, hơn 40 lần tấn công MLRS vào các vị trí của quân đội Ukraine và cơ sở hạ tầng dân sự ở các khu định cư khác nhau.
Không đạt được kết quả như mong muốn trên chiến trường, kẻ thù tiếp tục tiến hành cuộc chiến tranh chống lại thường dân một cách trắng trợn. Một lần nữa, Nga đã sử dụng tên lửa đạn đạo để tiến hành các cuộc tấn công tên lửa vào các mục tiêu dân sự ở Druzhkivka và Avdiivka vùng Donetsk. Các cuộc tấn công đã giết chết và làm bị thương người dân (của chúng ta).”
Đối phương tiếp tục tập trung nỗ lực chính vào các hoạt động tấn công trên các trục Lyman, Bakhmut, Avdiivka và Marinka. Trong ngày 1 tháng Tư, các hành động phối hợp có tổ chức của Lực lượng Phòng vệ Ukraine, cũng như lòng dũng cảm cá nhân của mỗi chiến sĩ, đã đẩy lùi hơn 70 lần các cuộc tấn công của kẻ thù vào các trục này. Các trận chiến ác liệt nhất vẫn là các khu vực lân cận của các khu định cư Bakhmut, Avdiivka và Marinka.
Bakhmut: Kẻ thù không ngừng tấn công vào thành phố Bakhmut nhằm cố gắng kiểm soát hoàn toàn thành phố này và Lực lượng Phòng vệ Ukraine đã đẩy lùi hơn 25 lần các cuộc tấn công của kẻ thù.
Trục Avdiivka và Maryinka: Kẻ thù tiến hành các hoạt động tấn công ở các vùng lân cận Novokalynove, Avdiivka, Sjeverne, Vodyane, Pervomais'ke và Maryinka (vùng Donetsk).
Không một lần nào trong số đó đạt được thành công. Trong ngày 1 tháng Tư, Lực lượng Vũ trang Ukraine đã đẩy lùi hơn 20 lần các cuộc tấn công của kẻ thù chỉ riêng gần Mar'inka và Avdiivka. Đồng thời, địch nã pháo vào Stepove, Avdiivka, Orlivka, Tonen'ke, Sjeverne, Pervomais'ke, Netaylove, Krasnohorivka, Mar'inka, Heorhiivka và Prechystivka.
Bình loạn : Còn phía Nga thì đang đưa tin… chiến thắng, làm cho bọn pro-Putox xứ Tây Phi hồ hởi thấy rõ, ví dụ thằng Châu Nhuật Phát phiên bản lỗi tức dịch giả Lolita nó đưa tin tán loạn cả lên. Tin tức của Nga thì viết là Wagner đã chiếm được tòa nhà hành chính của Bakhmut Rayon (chẳng biết nên gọi là quận hay hạt nữa, nhưng là một đơn vị quản lý hành chính nhà nước to hơn thị xã Bakhmut) và “Bakhmut coi như được chiếm de jure.”
Tui đã bá cáo các bác rằng, khổ quá, cái Bakhmut này nó có là gì ghê gớm lắm đâu, nhưng đến bây giờ thì vai trò của nó đã quá lịch sử rồi. Thôi rút cũng được mà. Cơ mà tin tức mới nhất trên mạng xã hội Nga vừa mới viết:
“Ở phía nam, các đơn vị Nga bắt đầu tấn công vào các vị trí của địch trên Phố Bakhmutskaya: tại khu vực của hội đồng thành phố địa phương, địch bị bao vây từ hai phía dọc theo Phố Mira và Vasily Pershin.”
Các bác thử tưởng tượng, quân đội thứ hai thế giới mà bây giờ đi báo cáo đánh chiếm từng con phố một, điều đó nó nhảm đến cỡ thế nào. Đến ngày xưa tấn công Grozny quân đội Nga còn rách rưới hơn bây giờ nhiều (ý là so với từ hồi quần áo hoành tráng cải tổ quân đội 2008) mà còn chẳng đến nỗi đánh nhau như thế. Bakhmut – thị xã Bắc Ninh phiên bản Ukraine trước khi được đề bạt lên thành phố, bé ơi là bé mà cứ làm như chiếm được Berlin ấy nhỉ.
Nôm na là tòa hành chính của vùng, hay quận, hay hạt Bakhmutskyi nó nằm ở ngay vùng chiến sự và đã bị chiếm. Này thằng dịch giả Lolita, đừng có nhập nhèm.
2. Nhận xét thêm về Bakhmut và Donbas
Cuối hè năm 1943, Hồng quân Liên Xô dưới sự chỉ huy của nguyên soái A.M. Vasilevsky, dưới quyền ông có 2 tư lệnh Phương diện quân là R. Ya. Malinovsky và I. Tolbukhin đã tổ chức chiến dịch Donbas để giải phóng vùng mỏ và công nghiệp này, như một phần phát triển thắng lợi của chiến dịch Kursk. Thời gian diễn ra của nó từ 13 tháng Tám năm 1943 — 30 tháng Chín năm 1943, với sự tham gia về lực lượng của hai bên như sau: Liên Xô: 1.053.000 người, 1.257 xe tăng và pháo tự hành, 21.300 pháo và súng cối, 1.400 máy bay. Đối diện với họ, lực lượng Đức bảo vệ Donbas có 540.000 người, 900 xe tăng và pháo tự hành, 5.400 pháo và súng cối, 1.100 máy bay.
Trong một tháng rưỡi, Hồng quân Liên Xô đã chiếm được toàn bộ Donbas với các thành phố quan trọng: Stalino (thành phố lớn nhất vùng Donbas, nay là thành phố Donetsk), Lysychansk, Kramatorsk, Slovyansk… Sau khi đánh những đòn vu hồi lớn, Hồng quân đã vây quân Đức vào trong một đến vài “cái túi” và đến ngày 1 tháng Chín năm 1943, quân đội Đức đã bắt đầu rút lui trên toàn bộ mặt trận ở Donbas. Vào ngày 5 tháng Chín, quân đội Liên Xô giải phóng Horlivka và Artemivsk (nay là Bakhmut), và vào ngày 8 tháng Chín, thành phố lớn nhất Donbas, Stalino (nay là Donetsk) được giải phóng.
Như vậy năm 1943, Bakhmut được giải phóng trong quá trình rút chạy của quân Đức, và nó không thu hút được sự chú ý nhiều của… mạng xã hội năm 1943 bằng thời năm 2023, tức là sau 80 năm – như bây giờ. Hồi đó, cho mỗi trận tấn công Hồng quân đã chuẩn bị mật độ pháo và súng cối đạt 200 khẩu trên 1 ki-lô-mét chính diện mặt trận, riêng đột phá khẩu có thể đạt mức cao hơn. Chẳng hạn phòng tuyến sông Mius của nguyên soái Tolbukhin dài khoảng 250 ki-lô-mét đã chuẩn bị được số lượng pháo và súng cối là 5000 khẩu.
Trong sự so sánh này, chúng ta thấy quân đội Nga của 2023 yếu toàn tập so với Hồng quân năm 1943. Đến đây chúng ta cần đi sâu so sánh thêm chút nữa. Chẳng hạn, như bài trước, tui có bá cáo các bác một số con số liên quan đến thiết bị của Nga bị tiêu diệt và CHỦ YẾU LÀ dùng để tấn công ở Bakhmut và Vuhledar, nôm na là chủ yếu ở Donbas. Về nhân lực, tổng số quân Nga bị biến thành “kiện hàng 200” hôm qua 02/04 là 174.550, ngày 01/03 là 149.890 (bác nào tính ra “kỷ lục” mới khi tiễn hơn 24.000 cháu về thế giới bên kia) còn ngày 01/01 thì con số đó là 106.720. Trong 90 ngày đánh nhau ở Donbas, số lượng kiện hàng 200 của Nga là 67.835 (hu hu).
Người ta bảo: Lượng quân Nga chết ở Bakhmut (và cũng là ở Donbas nói chung) trong thời gian vừa qua, từ đầu năm 2023 đến nay chiếm 85% số quân được tung vào trận chiến. Như vậy chỉ riêng ở khu vực này trong 3 tháng người Nga đã đưa vào để đánh nhau, khoảng 80 đến 90.000 lính cầm súng. Để phục vụ cho họ, ắt hẳn phải có ít nhất là một con số tương đương, nghĩa là Nga dùng khoảng 200.000 quân.
Nếu so sánh tương quan kiểu thô sơ mà quân Nga của 2023 chiếm 20% so với Hồng quân dự chiến dịch Donbas năm 1943, thì phía Ukraine ắt hẳn cũng là 20% so với quân Đức hồi đó – nghĩa là khoảng hơn 100.000 quân, và lính chiến đấu khoảng 40.000 người chỉ để bảo vệ Donbas nói chung và riêng Bakhmut có từ 25 – 30.000 người? Sai!
Điều đó chỉ đúng nếu Nga chuẩn bị được một lượng kỹ thuật tương ứng với số người họ có, nghĩa là 250 xe tăng và pháo tự hành, 4.500 pháo và súng cối, 300 máy bay chiến đấu. Nhưng trong 90 ngày qua, người Nga chỉ đạt được con số xe tăng – nếu như họ bị đốt mất gần 600 chiếc thì đó là một con số đáng kể, ngoài ra số pháo bị mất cỡ 650 cho thấy dù tỉ lệ này là 1/4 con số đang có, thì họ cũng không thể đạt được tiêu chuẩn của chính mình.
Còn câu chuyện của Bakhmut thì chúng ta đã biết: họ phải bù đắp sự thua kém về pháo binh bằng xác lính của chính mình. Ngược lại, trang thiết bị của phía Ukraine ngày một tốt hơn của Nga, từ xuất phát điểm tương đương nhau hoặc Nga trội hơn hồi đầu chiến tranh. Vì vậy con số lính Ukraine chỉ để bảo vệ Bakhmut (tính cả các làng xung quanh) vào khoảng 10 – 15.000 là con số hợp lý. Nó bằng 1/3 đến một nửa con số thằng Lolita nó hào hứng công bố cho rằng có đến 30.000 lính Ukraine nằm trong nồi hầm. Mà điều này thì nó công bố từ cách đây đến tháng rưỡi rồi, Hồng quân kiêm phát-xít Putox thân yêu của nó vẫn chưa lập được nồi hầm.
Ngược lại, chính chúng nó lại chui vào cái nồi hầm. Ngày hôm qua, đến báo chí Tây Phi còn đưa tin: “Tên lửa Ukrainesan phẳng cứ điểm của Nga tại ‘pháo đài dưới lòng đất’”.
3. Có vẻ như Ukraine không cần loại HIMARS gì đó có tầm bắn 150 đến 300 ki-lô-mét.
Trong tin trên đây, bài báo viết “Theo nhà báo Ukraine Andrii Tsaplienko, vụ tập kích trên được tiến hành bằng tên lửa đạn đạo Tochka-U. Những hình ảnh thu được cho thấy cứ điểm của Nga đã bị san phẳng. Ông Tsaplienko cho biết một số binh sĩ cùng trang thiết bị quân sự của Nga đã bị loại khỏi vòng chiến đấu sau vụ tập kích này.”
Điều này đúng không? – Có thể đúng, nhưng cũng có thể không phải Tochka-U. Trước đó mấy ngày, hôm 30/03 Bộ Quốc phòng Nga công bố “đã bắn hạ được một tên lửa Grom-2 của Ukraine.”
“Grom-2” hay tên Ukraine là “Hrim-2” đang được phát triển dở cho Arab Saudi trước chiến tranh với tầm bắn 280 ki-lô-mét (bản trong nước có thể đạt tầm bắn 500 ki-lô-mét với đầu đạn nhỏ hơn và bộ phận tăng tầm). Hôm qua sau khi chat với một người bạn Nga đang lưu vong ở nước ngoài, anh ta nói rằng trong một năm chiến tranh, tình báo Nga đã cố gắng theo sát chương trình này của Ukraine và nắm được rằng người Ukraine đã sản xuất được một số kha khá Hrim-2.
Điều quan trọng là người Nga cũng biết rằng, cơ chế cũ của Hrim-2 là dẫn đường quán tính có hỗ trợ GPS. Nay sẽ trở nên cực kỳ đáng sợ nếu nó nhận được sự chia sẻ thông tin tình báo và tìn hiệu GPS quân sự, thì nó không khác gì HIMARS phiên bản 300 ki-lô-mét.
Bản thân pháo phản lực phóng loạt (MLRS) nào thì cũng là MLRS, kể cả HIMARS nhưng chúng hơn nhau ở khả năng dẫn đường chính xác, và MLRS của Nga cũng có những mẫu như BM-30 “Smerch”, tầm bắn từ 120 đến 200 còn hơn HIMARS… Như vậy câu chuyện của nó còn nằm ở rất nhiều chỗ khác nữa.
Còn bản tin của Nga thì viết: “Ngày 01/04 đối phương đã bắn vào kho dầu và đoạn đầu máy xe lửa ở Melitopol bằng HIMARS và… Vilkha… nhiều vùng trong thành phố bị cắt khí đốt.”
Bình loạn : A hay nhé. Bây giờ thì ngoài Hrim-2 thì còn có cả “Vilkha” nữa – loại này chính là thứ tương đương với BM-30 “Smerch” của Nga trên đây. Trên Wikipedia viết: “Vilkha đã được sử dụng trong Lực lượng Lục quân Ukraine trong cuộc xâm lược Ukraine năm 2022 của Nga. Ivan Vinnyk, phó chủ tịch thứ nhất của Hiệp hội Công nghiệp Quốc phòng Ukraine đã xác nhận vào ngày 1 tháng Ba năm 2023 rằng “Có, Vilkha đã được sử dụng trong chiến đấu.” Lần đầu tiên được sử dụng vào tháng Năm năm 2022, chỉ sau một tháng Lực lượng Vũ trang Ukraine đã thực hiện khoảng 50 cuộc tấn công chính xác bằng tên lửa R624 Vilkha và phá hủy hàng trăm phương tiện của kẻ địch.
4. Đoán mò:
Theo bản tin sớm ngày 02/04 thì quân đội Ukraine đã tấn công 3 điểm tập trung quân và vũ khí khí tài, 2 kho đạn lớn, 1 giàn MLRS cỡ lớn (có thể là BM-30 “Smerch” ) ; thì đến cuối ngày con số đó có thay đổi: số điểm tập trung quân và khí tài lên đến 11.
Nhìn lại tuần qua, ngày 25/03 nhằm Chủ nhật, tui viết một câu vu vơ “liệu giờ này tuần tới chúng ta có cái gì để bàn không nhỉ” với ý là những ngày cuối tuần qua, có thể có nhiều diễn biến. Vì chưa hiểu ý, một số bác cho rằng CHƯA do còn lầy lội, nhưng tui thì giải thích thêm: các diễn biến sẽ chưa phải là tấn công mặt đất. Vài ngày sau đã thấy những dấu hiệu mà căn cứ vào đó có thể cho rằng chúng ta đã suy đoán đúng.
Tui cố viết thêm: Họ sẽ bắn sâu vào hậu phương quân Nga, lặp lại chu trình bắn phá kho tàng, với những loại vũ khí khác của mình có thể bắn xa hơn tầm 70 ki-lô-mét của HIMARS. Những tin tức trên đây, nhất là tin của Nga đã đưa là rất đáng tin cậy nếu chúng ta biết cách phân tích theo một cách cũng đặc thù một chút. Những tin tức đó cho thấy là người Ukraine đã đánh thật, và dùng những vũ khí đó thật, còn hiệu quả đến đâu thì chúng ta còn phải chờ xem.
Tuy nhiên, với năng lực phòng không Nga trong thời gian vừa qua (từ vụ hai trực thăng tấn công sâu vào kho dầu ở Belgorod năm ngoái) thì tui không cho rằng việc bắn hạ MLRS của Ukraine dễ dàng như thế.
Quá trình này có thể diễn ra trong một thời gian đủ dài, và như tiêm chủng bao giờ cũng có những mũi nhắc lại. Ngoài ra cũng sẽ có một số trận tấn công dạng “trinh sát chiến đấu” – không có mục tiêu giành thắng lợi bằng mọi giá nhưng nếu phát triển thuận lợi thì… chiếm luôn, song song với quá trình tiêm nhắc lại. Giai đoạn này là giai đoạn của những con ong vò vẽ đi lẻ, nhưng đốt sâu và đốt hiểm. Chỉ khi nào quân Nga đủ đuối đến rệu rã: không còn phục hồi các cơ sở hậu cần được nữa, ngoài mặt trận đói run rẩy chân tay… lúc đó mới là việc của cả đàn ong. Trông thế thôi chứ cú “cả đàn ong” này cũng chỉ đến cùng lắm cuối tháng Tư này chứ mấy. Để lâu nhỡ cơ hội mất.
Về hướng, Melitopol vẫn dễ nhất vì đầy du kích xung quanh, sau đó là Berdyansk cũng nằm trong vùng du kích. Như tui chém hú họa rằng nếu bẻ gãy cầu Kerch một lần nữa, bắn một số căn cứ Nga ở Crimea bằng MLRS tầm trung (Hrim-2 chẳng hạn) đồng thời với Melitopol – Berdyansk thì đảm bảo Crimea sẽ loạn, kéo theo Donbas cũng loạn, lúc đó có mà chạy như vịt. Tuy nhiên hôm trước có bác nào hỏi đánh đâu sẽ giải tỏa được Bakhmut – thì phải nói là các hướng này: từ Lyman đến Kreminna, hai trục Bilohorivka – Lysychansk & Verkhnokamyanka – Lysychansk; và cuối cùng là chính thành phố Donetsk.
Bản thân khu vực lân cận Donetsk tình thế cũng khá thuận lợi rồi: Như tui đã viết ở đây quân Ukraine có khả năng tấn công thành phố theo 3 hướng. Thậm chí hoàn toàn có thể mở được 1 mũi trực diện và 2 mũi vu hồi thành phố, tức là đánh vào Makiivka qua các lối Avdiivka ở phía bắc và Ilovaisk ở phía Nam.
Khu vực này trước đây là lực lượng của Cộng hòa Nhân dân Donetsk (tự xưng) chống giữ, vừa qua do tình hình quá khó cho họ (quân Ukraine chiếm cả sân bay thành phố Donetsk, ngay sát nách thành phố về phía tây) nên quân Nga đã bổ sung thêm một số đơn vị thiện chiến đến để cải thiện tình hình. Có thể kể đến là Lữ đoàn thủy quân lục chiến 155 đã mang đến đây trận đánh nổi tiếng bị đốt đến mấy chục xe tăng và không biết bao nhiêu quân lính ở Vuhledar – một làng cách trung tâm thành phố 45 ki-lô-mét đường chim bay. Trong những ngày qua, mà ngay cả ngày hôm qua quân Nga vẫn cố tấn công Avdiivka và Maryinka là những thị trấn ngay sát nách thành phố Donetsk mà không có kết quả.
Thành phố Donetsk – như trên đây tui đã viết, là thành phố lớn nhất Donbas và có lẽ sẽ là một mục tiêu chiến lược mà người Ukraine nhắm đến, vì nếu chiếm lại được nó thì cả phòng tuyến của Nga ở vùng Donbas sẽ vỡ. Thậm chí cặp Serevodonetsk – Lysychansk không đánh cũng chiếm lại được vì Nga đã mất thành phố Donetsk thì cũng sẽ kéo theo Horlivka, còn hai thành phố kia thì sẽ lung lay theo nếu Kreminna bị tấn công và chiếm lại. Khi đó thì Bakhmut tự nhiên cũng sẽ được giải tỏa.
5. Anh bạn Nga còn bảo: Không ai cố sửa xe tăng T-55 một cách phức tạp như thế (thay tháp pháo và pháo tự động bé hơn, dù đó là một ý tưởng hay) – mà hiện nay vì đạn T-55 không còn được bao nhiêu mà chưa chắc đã dùng được, trong khi đạn nòng trơn 100 mm cho MT-12 (pháo chống tăng, hôm trước thấy Nga chở ra khỏi kho lũ lượt trên tàu hỏa) thì lại còn nhiều. Đạn của nó khá tốt với tầm bắn tối đa: 3 km với đạn xuyên có cánh đuôi dưới cỡ nòng (bắn thẳng) và 5,95 km với đạn lõm chống tăng dùng thuốc nổ mạnh, 8,2 km với đạn trái phá (chắc là bắn cầu vồng). Tuy nhiên việc thay pháo 115 mm nòng trơn của T-62 mm lên T-55 là không khả thi vì nó đòi hỏi phải thay cả tháp pháo như dự án của Việt Nam. Như vậy vẫn có khả năng nhìn thấy T-55 ra tham chiến ở chiến trường Ukraine nhưng với những nỗ lực tối thiểu và khả thi nhất của người Nga.
Ngược lại thì đã có tin xe tăng phương Tây sẵn sàng tham chiến ở Ukraine rồi.
Ảnh: Hrim-2, R624 “Vilkha” và bản đồ Bakhmut cập nhật đến 18 giờ giờ Hà Nội ngày 01/04 (thứ Bảy), cung cấp bởi Đại bản doanh các Lực lượng vũ trang Ukraine.
PHÚC LAI 03.04.2023
