Trân Văn
9-2-2022
Công ty Bình Minh – doanh nghiệp giành được quyền sử dụng một trong bốn lô đất mà thiên hạ ví von như… vàng ở Khu Đô thị mới Thủ Thiêm, tại cuộc đấu giá do chính quyền TP.HCM tổ chức hồi trung tuần tháng 12 năm ngoái (1), vừa thông báo… bỏ cọc chứ không trả thêm tiền để nhận quyền sử dụng lô đất họ từng giành nữa (2).
Nói cách khác, ngoài Công ty Ngôi Sao Việt thuộc tập đoàn Tân Hoàng Minh, thêm một nhà đầu tư giành phần thắng trong cuộc đấu giá từng làm rúng động dư luận (giá chấp nhận trả cao hơn giá khởi điểm từ bốn lần đến tám lần) bỏ cuộc. Tuy hai nhà đầu tư còn lại (Công ty Dream Republic và Công ty Sheen Mega) chưa tuyên bố… bỏ cọc nhưng đến nay, cả hai nhà đầu tư chưa nộp thêm đồng nào cho đủ 50% số tiền họ từng cam kết sẽ trả dù đã quá hạn ấn định (6/2/2022) ba ngày!
Khoảng 37.346 tỉ đồng mà chính quyền TP.HCM dự trù thu được từ việc tổ chức đấu giá bốn lô đất đã kể giờ hụt đi khoảng 29.500 tỉ vì mất 24.500 tỉ dự thu từ Công ty Ngôi sao và 5.026 tỉ dự thu từ Công ty Bình Minh. Đó là chưa kể dấu hiệu cho thấy 7.820 tỉ còn lại dường như cũng thuộc dạng tiền… khó thu!
Trước mắt, so khoản thất thu với 734 tỉ tiền cọc mà Ngôi Sao Việt và Bình Minh… cúng dường do đơn phương hủy hợp đồng, rõ ràng là chẳng thấm vào đâu, đặc biệt là những thiệt hại khó có thể lượng định từ việc trả giá rất cao rồi bỏ đối với kinh tế – xã hội cũng như lần tổ chức đấu giá sắp tới!
Nếu sau đấu giá, hệ thống công quyền không yêu cầu một số ngân hàng giải trình về quan hệ với các doanh nghiệp tham gia đấu giá (đã cho vay hoặc hứa cho vay bao nhiêu, mục đích các khoản vay là gì, có phân loại chi tiết về nợ gốc, nợ lãi, kèm phân tích kế hoạch – khả năng trả nợ, phía hỏi vay có nợ xấu – nợ khó trả hay không,...) (3)…
rồi một số viên chức hữu trách không đồng loạt cảnh báo về tình trạng một số doanh nghiệp vay mượn tứ tung, từ ngân hàng đến phát hành giấy mượn nợ (trái phiếu doanh nghiệp), nợ cao gấp nhiều lần vốn thực có, cho nên yêu cầu tổ chức kiểm tra những doanh nghiệp có liên quan trên thị trường chứng khoán…
… thì chắc chắn đã không có chuyện thi nhau đơn phương hủy hợp đồng. Nhà đầu tư bỏ cọc khiến ngân sách mất vài chục ngàn tỉ nhưng không biết sợ, không yêu cầu, cảnh báo và hành động như vừa đề cập, bong bóng sẽ nổ, hậu quả đối với kinh tế – xã hội – dân sinh chắc chắn sẽ trầm trọng hơn nhiều.
Tiền hung hậu cũng… hung đối với cuộc đấu giá bốn lô đất ở Khu Đô thị mới Thủ Thiêm nhắc thêm, gần như toàn bộ nguồn lực của quốc gia, cả công lẫn tư vẫn chỉ có một chỗ để dốc vô và trông vào là bất động sản. Sự nghiệp bạo phát không nhờ trí lực hay tâm lực mà phụ thuộc vào việc có liều và có giỏi mượn đầu heo nấu cháo hay không!
***
Theo báo chí Việt Nam, báo cáo tài chính năm 2021 của Vingroup cho thấy, năm vừa qua, tập đoàn này lỗ khoảng 7.500 tỉ đồng. Vingroup là một doanh nghiệp đa ngành nhưng trừ bất động sản, các lĩnh vực khác đều lỗ. Nguồn thu chính của Vingroup vẫn là bất động sản, thu được 78.800 tỉ, tương đương 63% tổng doanh thu (5).
Vingroup đã tuyên bố từ bỏ việc sản xuất xe hơi chạy xăng – một trong những quyết định đầu tư từng khiến cả chính quyền lẫn nhiều người Việt… phấn chấn, tự hào vì cuối cùng, dường như cũng đã có doanh nghiệp Việt Nam chọn công nghệ như một hướng phát triển sự nghiệp.
Ngoài Vinfast (thương hiệu xe hơi của Vingroup), doanh nghiệp này còn tuyên bố sẽ sản xuất nhiều thứ có dáng dấp hiện đại như điện thoại thông minh, TV thông minh,… và các con đường được hỗ trợ khai phá để trở thành đại lộ đó đều sớm là… đường cụt. Năm 2021, hoạt động sản xuất của Vingroup tạo ra khoản lỗ là 23.948 tỉ – hơn một tỉ Mỹ kim.
Nếu không nhờ bất động sản, Vingroup không thể trở thành doanh nghiệp nổi đình, nổi đám và đến giờ, nếu không có bất động sản để dựa vào, khó mà biết được Vingroup sẽ đi đâu, về đâu. Việt Nam có nhiều doanh nghiệp nhờ đất đai, bất động sản mà bạo phát như Vingroup nhưng có quốc gia nào chỉ phát triển, vững bền nhờ đất đai và bất động sản (?).
***
Cách nay khoảng bốn năm (5/2018), Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp lớn thuộc Tổng cục Thuế thời điểm đó là ông Nguyễn Văn Phụng, cảnh báo: Chúng ta đang sống bằng đất. Bán đất để ăn. Ăn hết phần của con cháu trong tương lai (6). Bao nhiêu trong tỉ lệ tăng trưởng hàng năm – nền móng của tự hào là từ đất và bao lâu nữa thì… xong?
