Vụ tấn công ban ngày nhắm vào nhà khoa học hạt nhân hàng đầu Iran Mohsen Fakhrizadeh hôm 27-11 đang khiến Tehran không khỏi mất mặt.
Theo truyền thông Mỹ, vụ tấn công được phối hợp chặt chẽ, đòi hỏi nhiều thông tin tình báo nhằm theo dõi mục tiêu cùng với khả năng tác chiến tiên tiến.
Vụ ám sát xảy ra trong khi ông Fakhrizadeh, vợ và các nhân viên an ninh tháp tùng đang đi trên đường cao tốc về phía Absard - thị trấn nghỉ mát ở phía Đông thủ đô Tehran - vào khoảng 14 giờ 30 phút chiều 27-11 (giờ địa phương).
Một số bản tin từ Iran cho hay một chiếc xe đi gần xe của đoàn Fakhrizadeh phát ra tiếng giống như tiếng súng, buộc nhà khoa học này phải dừng lại để xem chuyện gì xảy ra. Các tay súng sau đó xuất hiện từ một chiếc SUV, hạ gục nhóm vệ sĩ của Fakhrizadeh và khiến ông ta bị thương nặng rồi chạy khỏi hiện trường.
Hãng thông tấn ISNA đưa tin xe của ông Fakhrizadeh bị trúng đạn, sau đó là một vụ nổ và nhiều tiếng súng hơn. Còn IRIB, đài truyền hình nhà nước Iran, cho biết vụ nổ xảy ra đầu tiên, sau đó là tiếng súng từ những kẻ tấn công.
Tuy nhiên, theo hãng thông tấn Fars, toàn bộ cuộc đột kích được thực hiện bằng súng máy điều khiển từ xa. Theo đó, ông Fakhrizadeh đã rời khỏi xe sau khi chiếc xe bị nhắm mục tiêu. Tiếp đến, khẩu súng máy điều khiển từ xa bắn ông và các vệ sĩ. Chiếc xe chở khẩu súng sau đó phát nổ, có lẽ để bằng chứng không rơi vào tay chính quyền Tehran.
Ông Fakhrizadeh được đưa lên máy bay tới một bệnh viện gần đó trong tình trạng nguy kịch và thiệt mạng. Vợ của ông cũng thiệt mạng trong vụ ám sát.
Kiểu giết người công khai này khiến Iran không khỏi mất mặt bởi nó chứng tỏ với cả trong nước lẫn quốc tế rằng họ không thể đảm bảo an ninh đầy đủ cho một quan chức cấp cao phụ trách chương trình vũ khí hạt nhân.
Người đứng đầu Hội đồng Chiến lược về Quan hệ Đối ngoại của Iran Seyed Kamal Kharraz, so sánh vụ ám sát ông Fakhrizadeh với vụ ám sát tướng Qasem Soleimani. Ông Soleimani, tư lệnh Lực lượng Quds của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran, bị giết trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Mỹ tại Iraq hồi đầu năm nay.
"Không còn nghi ngờ gì nữa, Cộng hòa Hồi giáo Iran sẽ đưa ra câu trả lời có tính toán và dứt khoát đối với những kẻ đã giết chết Fakhrizadeh" - ông Kharrazi nói.
Một quan chức an ninh hàng đầu của Iran ngày 30-11 cáo buộc Israel sử dụng "thiết bị điện tử" để giết ông Fakhrizadeh từ xa. Ông Ali Shamkhani, thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran, đưa ra cáo buộc trên tại lễ tang của ông Fakhrizadeh.
Israel, bị tình nghi ám sát nhà khoa học Iran, từ chối bình luận về cuộc đột kích.
Đài Press TV trước đó nói rằng một vũ khí được thu hồi từ hiện trường có "biểu tượng và thông số kỹ thuật của ngành quân sự Israel". Kênh Al-Alam tuyên bố các vũ khí được "điều khiển bởi vệ tinh", tương tự tuyên bố do hãng thông tấn Fars đưa ra ngày 29-11.
Ông Shamkhani cũng đổ lỗi cho nhóm lưu vong Iran Mujahedeen-e-Khalq "đóng vai trò trong vụ ám sát này" mà không nói rõ thêm.
