MexicoNgười Maya cổ đại dùng nồi đun nước mặn trên bếp lửa để sản xuất muối thành những khối giống nhau theo tiêu chuẩn.
Bức tranh 2.500 năm tuổi mô tả hoạt động mua bán muối của người Maya. Ảnh: Rogelio Valencia/Proyecto Arqueológico Calakmul.
Cảnh tượng mua bán muối ở một khu chợ cổ đại của người Maya được miêu tả trong bức bích họa 2.500 năm tuổi phát hiện ở Calakmul, bán đảo Yucatan, Mexico, Phys hôm 22/3 đưa tin. Nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Anthropological Archaeology.
Trong bức tranh mô tả cuộc sống thường nhật, người bán hàng đang đưa một tảng muối gói trong lá cho người đối diện. Người này đặt một chiếc giỏ phía trước, có thể dùng để đựng muối hạt rời, tay cầm một chiếc thìa lớn.
Đây là bức tranh cổ xưa nhất về hoạt động bán muối ở chợ Maya. Muối là mặt hàng cơ bản, thiết yếu và cũng hữu ích khi cần bảo quản thức ăn. Muối có giá trị lớn tại Maya vì nguồn phân phối hạn chế.
Các tảng muối có thể được vận chuyển bằng thuyền dọc theo bờ biển và sông ở miền nam Belize, theo nhà khảo cổ Heather McKillop tại Đại học Bang Louisiana (LSU). Năm 2004, bà phát hiện những tàn tích đầu tiên của bếp làm muối Maya ở một khu rừng ngập mặn tại Belize. Chúng gồm các cột và mái che chìm trong nước biển.
Từ đó đến nay, McKillop cùng nhóm nghiên cứu tại LSU đã lập bản đồ 70 địa điểm gồm những công trình mà người xưa dùng để sản xuất muối tại di chỉ Paynes Creek Salt Works. "Nó giống như bản đồ khắc họa những gì diễn ra trong quá khứ. Họ dùng nồi đun nước mặn trên bếp lửa để tạo ra muối", bà nói.
Tại di chỉ Paynes Creek Salt Works, nhóm nghiên cứu của McKillop phát hiện 4.042 cọc gỗ chìm, một chiếc thuyền, mái chèo, công cụ bằng ngọc chất lượng cao, công cụ đá dùng để ướp muối cá, thịt và hàng trăm mảnh đồ gốm.
"Tôi nghĩ những người Maya cổ đại làm việc ở đây vừa sản xuất vừa bán hàng. Họ dùng thuyền để chở muối trên sông. Họ sản xuất lượng muối rất lớn, vượt quá nhu cầu của gia đình. Bán muối là cách họ kiếm sống", McKillop nhận định.
Bà cùng các cộng sự nghiên cứu hàng trăm mảnh đồ gốm dùng để sản xuất muối và nhận thấy, những chiếc nồi đun nước mặn được tiêu chuẩn hóa về thể tích. Điều này chỉ ra rằng người xưa sản xuất những tảng muối tiêu chuẩn hóa. "Muối được làm thành những khối đồng nhất nên có thể từng đóng vai trò như một loại tiền để trao đổi", McKillop nói.
