IsraelCon dấu nhỏ khắc chữ và hình sư tử tồn tại từ thời Đồ Sắt, từng được bán ở chợ với giá rất rẻ cho một giáo sư.
Con dấu nhỏ khắc hình sư tử đang gầm có niên đại khoảng 2.700 năm. Ảnh: Dani Machlis/BGU.
Yigal Ronen, giáo sư tại Đại học Ben-Gurion Negev (BGU), mua một con dấu ở chợ Bedouin gần Beersheba với giá rất rẻ vào những năm 1980. Các phân tích cho thấy đây là con dấu cổ xưa nhất có khắc chữ được phát hiện tại Israel và nhiều khả năng là một con dấu hoàng gia, Times of Israel hôm 10/12 đưa tin.
Con dấu hình oval, dài khoảng 23,4 mm và rộng 19,3 mm. Bên trên có hình một con sư tử đứng trên 4 chân, đuôi dựng lên và đang gầm. Nó rất giống một con dấu lớn hơn nhiều được tìm thấy tại Tel Megiddo năm 1904, cũng khắc hình sư tử với dòng chữ "l'Shema eved Yerov'am", nghĩa là "thuộc về Shema, bầy tôi của Jeroboam". Jeroboam II là vua của Vương quốc Israel cổ đại, cai trị năm 788-748 trước Công nguyên.
Con dấu mua ở chợ Bedouin chỉ còn lưu lại một phần dòng chữ "l'Shema eved Yerov'am". Tuy nhiên, Yuval Goren, giáo sư tại BGU, khẳng định nó cũng từng mang dòng chữ giống hệt như con dấu Tel Megiddo. Việc con dấu hoàng gia có kích thước khác nhau là phát hiện mới và đáng lưu ý.
Ban đầu, Ronen nghĩ con dấu nhỏ khó có thể là đồ thật vì được mua ở chợ với giá rẻ. Tuy nhiên, ông vẫn quyết định đưa nó đi kiểm tra. Các nhà nghiên cứu từ BGU, Cơ quan Khảo sát Địa chất Jerusalem và Cơ quan Cổ vật Israel thực hiện nhiều phân tích trên con dấu này và xác nhận đây là con dấu cổ xưa nhất có khắc chữ từng phát hiện tại Israel.
Nhóm chuyên gia sẽ xuất bản nghiên cứu mới về con dấu cổ trên tạp chí Eretz Yisrael. Gia đình Ronen cũng đã đồng ý giao nó lại cho Cơ quan Cổ vật Israel để trưng bày tại Bảo tàng Israel.
Thu Thảo (Theo Times of Israel)
