Tổ trứng khủng long, gồm 7 quả, được khai quật tại Nam Phi. Ảnh: CNN.
Sử dụng công nghệ 3D, các nhà cổ sinh vật học từ Đại học Witwatersrand, Nam Phi đã tái tạo thành công hộp sọ từ một phôi trứng khủng long với mức độ chi tiết "chưa từng có". Mẫu vật, được khai quật tại Công viên quốc gia Golden Gate vào năm 1976, là một phần của tổ trứng hóa thạch 200 triệu năm tuổi, thuộc loài khủng long chân thằn lằn Massospondylus carinatus.
Những nghiên cứu về phôi khủng long đến nay vẫn còn rất hạn chế vì chúng khó quan sát và rất dễ vỡ. Nhưng với phương pháp quét không phá hủy bằng tia X công suất cao, nhóm nghiên cứu cho biết có thể dựng hình ảnh kỹ thuật số của hóa thạch với độ phân giải chi tiết đến từng tế bào xương.
Hình ảnh tái tạo cho thấy phôi khủng long M. carinatus có hộp sọ dài chưa tới 2 cm, bao gồm hai bộ răng rộng từ 0,4 đến 0,7 mm. Một bộ có răng cưa tương tự con trưởng thành, trong khi bộ còn lại chỉ gồm các răng hình nón đơn giản. "Chúng tôi chưa từng thấy điều đó trước đây", Tiến sĩ Kimi Chapelle từ Đại học Witwatersrand nhấn mạnh.
Hình ảnh tái tạo hộp sọ từ phôi khủng long. Ảnh: CNN.
Nhóm nghiên cứu cũng thu thập dữ liệu từ phôi rùa, gà, thằn lằn và cá sấu sông Nile để so sánh và rút ra kết luận rằng mô hình phát triển phôi trứng dường như không thay đổi trong gần 200 triệu năm qua. Sự phát triển của hộp sọ khủng long bên trong trứng tương tự các loài họ hàng của chúng hiện nay.
"Các loài có thời gian ấp trứng khác nhau, nhưng trình tự cũng như thời gian hình thành mô xương và hộp sọ là tương đối giống nhau", nhóm nghiên cứu giải thích.
Michael Benton, Giáo sư cổ sinh vật học về động vật có xương sống tại Đại học Bristol của Anh, người không tham gia nghiên cứu, đánh giá rất cao công trình của Chapelle cùng các đồng nghiệp. Giáo sư nhấn mạnh nghiên cứu này là một khám phá tuyệt vời, cho thấy công nghệ hiện đại có thể tiết lộ những chi tiết đáng kinh ngạc của hóa thạch, ngay cả với phôi khủng long.
Chi tiết nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí Scientific Reports.
Đoàn Dương (Theo CNN/Guardian)
