Nguồn: Truman records impressions of Stalin, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1945, Tổng thống Harry S. Truman đã ghi lại những ấn tượng đầu tiên của ông về Stalin trong nhật ký.
Truman mô tả buổi họp đầu tiên của ông với nhà lãnh đạo đáng sợ người Liên Xô là rất ấm cúng. “Vài phút trước mười hai giờ” Tổng thống viết, “Tôi ngước nhìn lên khỏi bàn và thấy Stalin đứng ở ngưỡng cửa. Tôi đứng dậy và tiến đến gặp ông ta. Ông đã đưa tay ra và mỉm cười. Tôi cũng làm như vậy, chúng tôi bắt tay và sau đó thì ngồi xuống.” Sau màn chào hỏi vui vẻ, hai người ngồi xuống để thảo luận về chính sách ở châu Âu sau Thế chiến II. Mỹ vẫn đang tham gia vào cuộc chiến tranh ở Thái Bình Dương chống lại Nhật Bản, và Truman muốn biết về kế hoạch của Stalin cho các vùng lãnh thổ mà ông hiện đang kiểm soát ở châu Âu.
Truman nói với Stalin rằng phong cách ngoại giao của mình là thẳng thắn và rõ ràng. Một sự thừa nhận, mà theo Truman quan sát, đã làm Stalin cảm thấy hài lòng. Truman hy vọng đưa Liên Xô tham gia vào cuộc chiến tranh chống lại Nhật Bản của Mỹ. Đổi lại, Stalin muốn Liên Xô có quyền kiểm soát đối với một số khu vực nhất định mà Nhật Bản và Đức đã sáp nhập vào đầu chiến tranh. Truman ám chỉ rằng mặc dù ý đồ của Stalin là mang t ính hiếu chiến , Mỹ hiện đã có đạn dược để chống lại nhà lãnh đạo cộng sản. Truman đã kiềm chế không tiết lộ cho nhà lãnh đạo Liên Xô về Dự án Manhattan, vốn vừa thử thành công quả bom nguyên tử đầu tiên của thế giới, nhưng biết rằng vũ khí mới đã tăng cường sức mạnh trong tay ông. Truman đã đề cập đến bí mật này trong nhật ký của mình như là “một loại thuốc nổ mà lúc này tôi chưa cho phát nổ.”
Sau cuộc gặp, Truman, Stalin và các cố vấn “đã cùng ăn trưa, nói chuyện phiếm, và có một thời gian vui vẻ thực sự, uống rượu chúc mừng tất cả mọi người” và còn chụp ảnh. Truman đã kết thúc nhật ký ngày hôm đó rất tự tin. “Tôi có thể đối phó với Stalin,” ông viết. “Ông ấy là người trung thực, nhưng cũng cực kỳ thông minh.”
