Pháp ngày 16/9 tố cáo Tổng thống Mỹ Joe Biden đâm sau lưng nước Pháp và hành động như người tiền nhiệm Donald Trump sau khi Paris bị đẩy ra khỏi một thỏa thuận quốc phòng béo bở đã ký với Úc về tàu ngầm.

Mỹ, Anh và Úc tuyên bố sẽ lập đối tác an ninh cho khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương mà qua đó sẽ giúp Úc tậu được các tàu ngầm hạt nhân của Mỹ và hủy thỏa thuận mua tàu ngầm do Pháp thiết kế trị giá 40 tỉ đô la.

“Quyết định trắng trợn, đơn phương và không thể lường trước này khiến tôi nhớ lại nhiều điều ông Trump từng làm,” Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian nói với đài phát thanh Franceinfo. “Tôi tức giận và cay đắng. Đây là chuyện không nên làm giữa các đồng minh.”

Năm 2016, Úc đã chọn công ty đóng tàu Pháp Naval Group để đặt đóng một đội tàu ngầm mới trị giá 40 tỉ đô la thay thế loại tàu ngầm Collins đã trên 20 năm.

Cách đây hai tuần, hai bộ trưởng Quốc phòng và Ngoại giao của Úc đã tái xác nhận với Pháp thỏa thuận này, và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ca ngợi hợp tác trong tương lai khi tiếp Thủ tướng Úc Scott Morrison vào tháng 6.

“Đây là hành động ‘đâm sau lưng.’ Chúng tôi đã tạo dựng một quan hệ tin cậy với Úc và sự tin cậy đó đã bị phá vỡ,” ông Le Drian nói.

Quan hệ giữa ông Trump và ông Macron không tốt đẹp trong nhiệm kỳ Tổng thống của ông Trump, và các nhà ngoại giao nói gần đây có những quan ngại rằng Biden không thẳng thắn với các đồng minh châu Âu.

Hành động của Washington tại Úc có thể làm tăng thêm căng thẳng trong các quan hệ xuyên Đại Tây Dương.

Ông Bruno Tertrais, Phó Giám đốc cơ quan nghiên cứu Sáng hội Nghiên cứu Chiến lược có trụ sở tại Paris, cho rằng chuyện này sẽ “làm phức tạp sự hợp tác xuyên Đại Tây Dương trong khu vực và về khu vực. Bắc Kinh sẽ hưởng lợi.”

Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 15/9 khẳng định Pháp vẫn là “một đối tác quan trọng trong vùng Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.”

Thủ tướng Úc Scott Morrison nói Úc mong muốn tiếp tục làm việc “chặt chẽ và tích cực” với Pháp và rằng “Pháp là người bạn và đối tác quan trọng của Úc và Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương