Một số nguồn tin (ẩn danh) thân cận với cuộc đàm phán tiết lộ, tổng thống Trump đã thông qua bản thỏa thuận "Giai đoạn 1" được các cố vấn thương mại đệ trình ngày 12/12. Theo đó, các điều khoản đã được Mỹ và Trung Quốc đồng thuận, song văn bản pháp lý cuối cùng vẫn chưa được chốt lại.
Myron Brilliant từ Phòng thương mại Hoa Kỳ dẫn một số nguồn tin nắm được kế hoạch thỏa thuận, cho biết Mỹ sẽ không chỉ hoãn lại việc áp đặt thuế quan mới lên 160 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc (theo dự kiến sẽ có hiệu lực từ ngày Chủ nhật, 15/12), mà còn cắt giảm một số loại thuế đã được áp đặt trong thời gian qua.
Một số nguồn tin của Politico cho hay, các nhà đàm phán Trung Quốc đã đề xuất cam kết mua 200 tỉ USD hàng hóa và dịch vụ Mỹ trong vòng 2 năm. Đổi lại, Mỹ sẽ hủy lịch tăng thuế ngày 15 và giảm các loại thuế đã áp đối với 250 tỉ USD hàng Trung Quốc.
Cả Nhà Trắng lẫn Văn phòng Đại diện thương mại Mỹ đều chưa bình luận về tình trạng của thỏa thuận.
Trung Quốc cũng chưa xác nhận về kế hoạch xúc tiến hay trì hoãn lộ trình tăng thuế 5-10% đối với hàng hóa Mỹ, theo kế hoạch cũng có hiệu lực từ ngày 15/12. Trong suốt quá trình đối thoại với Mỹ, Bắc Kinh giữ quan điểm rằng việc đình chỉ các thuế quan trong tương lai và rút lại các thuế quan sẵn có cần phải được đưa vào bất kỳ thỏa thuận nào.
Thuế quan mới của Mỹ - nếu có hiệu lực - sẽ ảnh hưởng đến những mặt hàng còn lại của Trung Quốc vẫn chưa bị áp thuế, bao gồm sản phẩm tiêu dùng như smartphone và laptop. Mỹ cũng mong muốn tránh hành động làm ảnh hưởng đến thị trường và giá tiêu dùng, cũng như nền kinh tế, bởi ông Trump đang đẩy mạnh chiến dịch tái tranh cử tổng thống năm 2020.
Ngoài ra, tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP) bình luận, chính quyền Trump quan ngại việc áp thuế quan mới sẽ ép Bắc Kinh đáp trả bằng "danh sách thực thể không đáng tin cậy" nhằm trừng phạt các công ty Mỹ ở Trung Quốc.
Trong khi đó, thuế quan mới được cho là sẽ làm tổn hại hơn nữa lĩnh vực xuất khẩu của Trung Quốc và làm giảm sâu giá sản xuất, khiến nền kinh tế Trung Quốc gia tăng đà giảm tốc.
Cho đến thứ Ba (10/12) vừa qua, triển vọng về thỏa thuận thương mại sơ bộ vẫn chưa rõ ràng khi cố vấn Nhà Trắng Peter Navarro nói rằng quyết định phụ thuộc vào ông Trump. Tuy nhiên vào sáng 12/12 (giờ địa phương), tổng thống Mỹ thông báo trên Twitter rằng nước này "đang đến rất gần một thỏa thuận lớn với Trung Quốc".
Hiện nay, Mỹ đang áp thuế lên khoảng 375 tỉ USD giá trị hàng Trung Quốc, còn Bắc Kinh trả đũa với thuế quan lên 110 tỉ USD hàng Mỹ.
John Sitilides, nhà chiến lược địa chính trị tại Trilogy Advisors ở Washington, cảnh báo rằng thỏa thuận "Giai đoạn 1" không đại diện cho sự phục hồi quan hệ Mỹ-Trung. Theo ông, đối đầu thương mại Mỹ-Trung là một điều tự nhiên về mặt chiến lược, và sẽ tiếp diễn trong các giai đoạn liên tục nhiều năm, thậm chí nhiều thập kỷ nữa.
