Bản quyền hình ảnh ANTHONY WALLACE/Getty Images

Phe ủng hộ dân chủ ở Hong Kong bắt đầu chính thức có kế hoạch đề xuất với cơ quan lập pháp để loại bỏ lãnh đạo Carrie Lam khỏi vị trí Đặc khu trưởng.

South China Morning Post cho hay hôm 5/12 rằng phe ủng hộ dân chủ buộc tội bà Lam đã thực hiện nhiều "quyết định trái hiến pháp" khi thúc đẩy dự luật dẫn độ gây tranh cãi cũng như trong việc giải quyết bất ổn đã kéo dài nhiều tháng qua.

Động thái này được thực hiện theo Điều 79 của Luật Cơ bản, hiến pháp của Hong Kong, được lãnh đạo đảng Dân sự Alvin Yeung đưa ra với sự ủng hộ của 24 nhà làm luật ủng hộ dân chủ trong một cuộc họp hội đồng.

Đề xuất này nói bà Lam đã "vi phạm luật pháp nghiêm trọng" hoặc đã "xao nhãng nhiệm vụ" trong cả cách bà giải quyết dự luật dẫn độ nay đã bị loại bỏ và bất ổn xã hội do luật này gây ra.

Cuộc họp hội đồng sẽ tiếp tục tới thứ Năm 5/12.

"Đặc khu trưởng, người đã mang thảm họa này tới cho Hong Kong, cần lập tức từ chức," ông Yeung nói.

Trong bài phát biểu, ông Yeung nói người Hong Kong đã lên tiếng về sự chán ngán của họ với bà Lam và chính quyền của bà qua kết quả của cuộc bỏ phiếu hội đồng quận vừa qua.

Phe thân Bắc Kinh đã thảm bại trong cuộc bầu cử nói trên hôm 24/11, chỉ giành được 60 trong 452 ghế hội đồng quận. Phe ủng hộ dân chủ kiểm soát 17 trong 18 ghế hội đồng thành phố.

Đề xuất này, vốn đòi hỏi phải có sự ủng hộ cả về địa lý và chức năng từ các khu vực bầu cử của Hội đồng Lập pháp Hong Kong, không thể được thông qua nếu không có sự ủng hộ từ phe thân Bắc Kinh vốn đang kiểm soát cả hai khu vực nói trên.

Các nhà lập pháp ủng hộ chính phủ đã tìm cách ngăn chặn đề xuất này được đưa ra trước các cuộc bầu cử ngày 24/11, để tránh phải bỏ phiếu loại đề xuất này - một việc có thể khiến họ phải trả giá mất đi sự ủng hộ của cử tri trung lập.

Đề xuất này cũng cho rằng bà Lam đã cho sử dụng vũ lực quá mức để dập tắt các cuộc biểu tình ôn hòa, đe dọa người biểu tình với những tội hình sự không phù hợp, gây ra "sự rạn nứt" trong xã hội, và vi phạm quyền tự do ngôn luận, tự do nhóm họp đã được nêu ra trong Luật Cơ bản.

Các nhà làm luật ủng hộ dân chủ cũng lưu ý rằng nhiều người biểu tình đã bị thương nặng trong các cuộc đụng độ với cảnh sát, trong đó có người bị mù.

Nếu đề xuất này được thông qua, Bộ trưởng Tư pháp Hong Kong sẽ thành lập và chủ trì một ủy ban điều tra độc lập để xem xét các cáo buộc đối với bà Lam.

Trong trường hợp ủy ban này tìm thấy đầy đủ bằng chứng để chứng minh các cáo buộc, các nhà lập pháp sẽ bỏ phiếu một lần nữa.

Nếu hai phần ba trong 69 ghế lập pháp trong hội đồng bỏ phiếu loại bà Lam, Luật Cơ bản quy định rằng kết quả này sẽ phải được gửi tới chính quyền trung ương Bắc Kinh để "quyết định".