Lý do bất ngờ đoàn Trung Quốc đột ngột rời Mỹ sớm: Bị Washington yêu cầu hủy chuyến thăm trang trại

Trước đó, thứ trưởng Bộ nông nghiệp và nông thôn Trung Quốc, phó chủ nhiệm Tiểu tổ lãnh đạo trung ương Trung Quốc về vấn đề nông thôn, ông Han Jun cho biết chuyến thăm trang trại kể trên đã được thảo luận giữa hai bên nhưng chưa được chốt lại, và Mỹ sẽ gửi lời mời trong một dịp khác.

Ông Han nói rằng "việc thay đổi kế hoạch không có liên quan gì đến đàm phán thương mại, bởi chuyến thăm [trang trại Mỹ] là một lịch trình riêng biệt".

"Chúng tôi đã thảo luận với phía Mỹ về những sắp xếp liên quan, song lịch trình chưa bao giờ được chốt lại, và bởi nhiều cân nhắc khác nhau nên đến nay chúng tôi chưa lên lịch cho chuyến thăm đến các trang trại Mỹ," ông Han nói.

Từ tuần trước, những kỳ vọng về Trung Quốc thực thi việc thu mua nông sản Mỹ được kỳ vọng đã tới gần khi có thông tin về chuyến thăm của ông Han, dự kiến diễn ra trong tuần này.

Tuy nhiên, các báo cáo vào cuối tuần nói rằng việc đoàn đàm phán Trung Quốc do thứ trưởng Bộ tài chính Liao Min dẫn đầu đã đột ngột cắt ngắn lịch trình đã khiến thị trường chứng khoán Mỹ giảm điểm do, cũng như triển vọng thỏa thuận thương mại tiếp tục mơ hồ.

Giám đốc phụ trách các vấn đề quốc gia của Cục Nông trại Montana, bà Nicole Rolf ngày 20/9 nói đoàn Trung Quốc bất ngờ thay đổi kế hoạch và về nước sớm hơn vài tiếng đồng hồ so với dự định.

Lo ngại đàm phán vấp phải rào cản mới tiếp tục gia tăng khi tổng thống Donald Trump ngày 20/9 gọi Trung Quốc là "mối đe dọa đối với thế giới" và bác bỏ khả năng tiến đến "thỏa thuận một phần" với Bắc Kinh. Thái độ của ông chủ Nhà Trắng đã làm suy giảm hơn nữa niềm tin đối với vòng đàm phán cấp cao dự kiến vào tháng 10, khi phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc dẫn đoàn đại biểu tới Washington.

Dù vậy, ông Han Jun trấn an dư luận rằng các nội dung đàm phán về nông nghiệp là "rất tốt", và Mỹ-Trung đã có "trao đổi đầy đủ và thẳng thắn".

Theo tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP), vai trò của ông Han trong đàm phán thương mại - như một người ra quyết định về chính sách nông nghiệp của Trung Quốc - là trọng yếu, bởi bất kỳ thỏa thuận nào giữa Mỹ-Trung nhiều khả năng sẽ liên quan đến việc Trung Quốc thu mua số lượng lớn nông sản Mỹ, bao gồm thịt lợn và đậu tương. Ông Han cũng từng cảnh báo nông dân Mỹ sẽ đánh mất thị trường Trung Quốc vĩnh viễn nếu như thương chiến kéo dài.

Hôm thứ Bảy, 21/9, Bộ thương mại Trung Quốc thông báo đoàn đàm phán Mỹ-Trung đã tiến hành "các cuộc thảo luận mang tính xây dựng" và bàn bạc nghiêm túc về những lịch trình cụ thể cho vòng đối thoại cấp cao vào tháng 10.

Văn phòng Đại diện thương mại Mỹ cũng ra thông cáo nói cuộc đối thoại tuần trước là "có hiệu quả" và Mỹ "hoan nghênh đoàn đại biểu từ Trung Quốc đến dự các cuộc gặp cấp cao trong tháng 10".

Chưa nước nào công bố thêm chi tiết về vòng đàm phán tháng tới, cũng như chưa có tiến triển trong lĩnh vực cụ thể nào được thông báo.

*************
Thứ trưởng Nông nghiệp Trung Quốc nói phái đoàn nước này không thăm nông trại Mỹ do điều chỉnh lịch trình, không liên quan tới đàm phán thương mại.

"Chuyến thăm nông trại Mỹ là kế hoạch riêng lẻ và việc thay đổi không liên quan tới tiến trình đàm phán thương mại", Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Các vấn đề Nông thôn Trung Quốc Hàn Tuấn hôm nay cho hay.

Tuyên bố được ông Hàn đưa ra sau khi phái đoàn do ông dẫn đầu tuần trước cắt ngắn chuyến đi Mỹ, trở về Trung Quốc sớm hơn dự kiến sau khi hủy thăm các nông trại ở hai bang Montana và Nebraska. Quyết định hủy này đã làm dấy lên những đồn đoán về thất bại trong quá trình đàm phán thương mại giữa hai nước.

Ông cho biết đã thảo luận với phía Mỹ về các chuyến thăm nông trại nhưng hai bên chưa đi đến thống nhất vì nhiều lý do. Thứ trưởng Trung Quốc cho hay kế hoạch tới thăm nông trại Mỹ ở Montana và Nebraska sẽ được tái sắp xếp vào dịp khác, tùy thuộc vào lời mời từ phía Mỹ.

Trước đó, nhiều người đã kỳ vọng rằng việc phái đoàn Trung Quốc tới thăm các nông trại là dấu hiệu cho thấy Trung Quốc sắp mua nông sản Mỹ.

Từ trái qua phải: Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin, Phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc và Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer đàm phán tại Thượng Hải cuối tháng 7. Ảnh: Reuters.

Những lo ngại về đàm phán rơi vào bế tắc càng tăng lên sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gọi Trung Quốc là "mối đe dọa đối với thế giới" và loại bỏ khả năng đạt thỏa thuận thương mại tạm thời với Trung Quốc. Điều này cũng làm giảm bớt hy vọng rằng phái đoàn cấp cao Trung Quốc do Phó thủ tướng Lưu Hạc dẫn đầu tới Washington vào tháng 10 sẽ chỉ đạt thỏa thuận đình chiến thương mại.

Tuy nhiên, ông Hàn nói rằng phần nông nghiệp trong đàm phán "rất tốt" và hai bên "trao đổi thẳng thắn, đầy đủ".

Vai trò của ông Hàn trong các cuộc đàm phán sơ bộ, với tư cách là người ra quyết định chính trong chính sách nông nghiệp của Trung Quốc, là rất quan trọng. Giới quan sát cho rằng sự xuất hiện của ông cho thấy bất kỳ thỏa thuận nào cũng có thể liên quan đến việc Trung Quốc mua phần lớn nông sản Mỹ, bao gồm thịt lợn và đậu nành. Ông Hàn trước đó cảnh báo nông dân Mỹ có thể đánh mất thị trường Trung Quốc vĩnh viễn nếu chiến tranh thương mại tiếp tục.

Bộ Thương mại Trung Quốc hôm 21/9 cho biết hai bên đã tiến hành các cuộc "thảo luận mang tính xây dựng" và trước đó đã thảo luận nghiêm túc các thỏa thuận cụ thể cho đàm phán cấp cao vào tháng 10. Tuy nhiên, hai bên không tiết lộ chi tiết đàm phán tháng 10 cũng như các tiến bộ đạt được trong đàm phán sơ bộ.

Huyền Lê (Theo SCMP)