Từ lâu, chúng ta đã cho rằng, chuyển động xoáy trong các đám mây bão là dấu hiệu đầu tiên cho thấy một cơn lốc xoáy đang được hình thành, nhưng nghiên cứu mới đây đã phát hiện ra rằng, thực sự đó chỉ là dấu hiệu cuối cùng của một cơn lốc xoáy.
Vòi rồng (hay còn gọi là lốc xoáy) là một trong những hiện tượng thời tiết có sức hủy diệt nhất trên hành tinh, vì vậy hiểu được cách chúng hình thành là rất quan trọng trong việc thiết lập các hệ thống cảnh báo sớm giúp con người có thêm thời gian để tìm đến nơi an toàn.
Trong một lần theo dõi một cơn bão lớn tạo ra lốc xoáy ở trung tâm Oklahoma, nhà khí tượng học Jana Houser thuộc Đại học Ohio (Mỹ) đã thu thập các dữ liệu bằng cách sử dụng radar Doppler để đo tốc độ gió hai lần/phút.
Cơn lốc xoáy đã xé toạc mặt đất trước khi người ta phát hiện ra nó qua dấu hiệu xoáy vòng của đám mây.
Những dữ liệu thu được sau đó đã vẽ nên một bức tranh chi tiết về thời điểm chính xác khi những đám mây bắt đầu xoay tròn, và rồi Houser và các cộng sự của cô đã phát hiện sự bất thường.
Sau khi so sánh dòng thời gian của các chi tiết mà Doppler đã ghi lại với các quan sát của các nhân chứng, các nhà nghiên cứu nhận thấy cơn lốc xoáy đã xé toạc mặt đất trước khi người ta phát hiện ra nó qua dấu hiệu xoáy vòng của đám mây.
Vòng xoáy, dường như, bắt đầu gần mặt đất trước khi cuốn tung lên trời một đám mây bão. Điều đó trái ngược với cách mà người ta vẫn thường nghĩ về việc hình thành lốc xoáy, đồng thời đặt ra một số câu hỏi nghiêm túc về cách dự báo lốc xoáy chính xácnhất.
Trong bài phát biểu của mình, Houser cho biết: ”Chúng ta cần phải xem xét lại các dạng thức hình thành nên lốc xoáy mà từ trước tới nay chúng ta vẫn tưởng là đúng, và đặc biệt cần thiết phải truyền đạt điều này đến những nhà dự báo về lốc xoáy.
Chúng ta sẽ chẳng bao giờ có được những bằng chứng đủ thuyết phục về việc một cơn lốc xoáy xuất phát từ trên cao và đi xuống thấp, vì vậy chúng ta cần chấm dứt khái niệm ưu tiên đó trong các chiến lược dự báo của mình".
Tại một cuộc họp gần đây của Hiệp hội Địa vật lý Mỹ, Houser trình bày những phát hiện của mình và cho biết, nếu xoáy lốc được hình thành từ dưới mặt đất và được phát hiện sớm, điều này có thể giúp cải thiện hệ thống cảnh báo và thậm chí cứu được sinh mạng con người.
