Tinh thể băng hình lưỡi liềm trên cửa sổ Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) với đường cong Trái Đất bên dưới. Ảnh: Sergey Korsakov/Roscosmos
Phi hành gia Sergey Korsakov chụp lại hình ảnh ấn tượng về tinh thể băng trên cửa sổ của Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS), IFL Science hôm 11/6 đưa tin. Đây có khả năng là bức ảnh đầu tiên về tinh thể băng hình thành trên cửa sổ của một tàu vũ trụ. Nó trông giống Mặt Trăng băng giá hình lưỡi liềm, nổi bật phía trên đường cong của Trái Đất.
Bức ảnh được Korsakov chia sẻ trên Twitter và Telegram cuối tháng 5. Phi hành gia cho biết, các tinh thể băng tồn tại rất lâu, khoảng 24 giờ, và kể cả sau khi chúng tan chảy, mẫu hình ngưng tụ vẫn còn lưu lại. Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn chưa hoàn toàn hiểu rõ quá trình hình thành của tinh thể băng.
Cửa sổ trên ISS gồm nhiều tấm kính, các tấm bên trong ngăn cách bằng không khí và các tấm bên ngoài ngăn cách bằng chân không. Tinh thể băng có thể nằm giữa các tấm cửa sổ hoặc bên trong trạm vũ trụ. Một số người cho rằng nó hình thành do phi hành gia thở vào cửa sổ. Tuy nhiên, hình dạng tinh thể băng (theo đường tròn gần như hoàn hảo) và nhiệt độ của trạm ISS khiến điều này rất khó xảy ra.
"Có vẻ phần lớn băng tập trung ở viền của vòng tròn. Điều này cho thấy cơ chế hình thành cân bằng từ mọi phía, đạt đến ngưỡng hình thành băng ở rìa vòng tròn, sau đó toàn bộ hơi nước cạn kiệt trước khi nó lan đến giữa. Phần băng vươn dài về phía trung tâm là các tinh thể băng dùng chính chúng để lan rộng - chúng không thể vươn ra ngoài vòng tròn vì khu vực đó quá ấm", tiến sĩ James Lea, nhà nghiên cứu băng tại Đại học Liverpool, giải thích.
Hình tròn có thể là kết quả của sự thay đổi nhiệt độ trong kính. Tuy nhiên, điều này phụ thuộc vào các đặc tính của cửa sổ. "Tôi cho rằng vị trí băng phản ánh sự thay đổi nhiệt của cửa sổ. Có thể điểm tiếp xúc giữa cửa sổ với phần vỏ trạm ISS xung quanh sẽ ấm hơn trung tâm của tấm cửa sổ", tiến sĩ Tom Whale, chuyên gia tại Đại học Warwick, nói.
"Nếu có một ít hơi nước trong khe hở giữa các tấm cửa sổ, hoặc không khí tương đối ẩm rò rỉ từ trạm ISS vào khe hở, có thể băng sẽ hình thành tại một điểm đủ lạnh trên cửa sổ, sau đó lan dần vào trong. Việc băng hình tròn có thể phản ánh rằng cửa sổ có hình tròn", ông bổ sung.
Dù ảnh chụp tinh thể băng của Korsakov vẫn còn nhiều bí ẩn, sự hình thành của các tinh thể băng trong môi trường vi trọng lực là một lĩnh vực đang được nghiên cứu. Cơ quan Thám hiểm Hàng không Vũ trụ Nhật Bản (JAXA) đã thực hiện các thí nghiệm về việc tinh thể băng hình thành trên quỹ đạo và phát hiện, các tinh thể băng có tính đối xứng cực cao có thể hình thành trong không gian.
Thu Thảo (Theo IFL Science)
