Nhà Văn Nguyễn Bá Trạc dịch
LTS – Dưới đây là một chương ngắn của tập sử liệu rất có giá trị “Tears Before The Rain”, viết về giai đoạn hấp hối của chính phủ Việt Nam Cộng Hòa, vào tháng 4 năm 1975, dưới sự chứng kiến tận mắt của Chỉ Huy Trưởng Trung Ương Tình Báo Hoa Kỳ (CIA) Thomas Polgar tại Nam Việt Nam. Xin mời quý độc giả theo dõi để thấy, không phải những giới chức cao cấp thuộc các cơ quan như CIA, Tòa Đại Sứ… làm việc trực tiếp, gián tiếp với VNCH, đều muốn lìa bỏ Nam Việt Nam, mà thật sự ngược lại, họ đã rơi nước mắt… khổ đau, bó tay trước thời cuộc mà trong tận cùng đáy lòng họ phải thốt nên lời: “Chúng tôi là một đoàn quân chiến bại.’’
**********************
Bản thân tôi, một chức việc nho nhỏ ngày xưa ấy, cũng ngậm ngùi nhớ lại câu chuyện năm xưa:
30.04 année zéro Câu chuyện về một tấm hình
Nguyễn Nhơn
Người còn đi học mà biết đất nước tự do dân chủ sắp bị xóa tan, nên cùng nhau để tang cho đất nước.
Những kẻ tự nhận là trí thức, có phần nắm vận mệnh đất nước, lại đem đất nước dâng cho một chế độ không tổ quốc, không gia đình...
Nhân ngày Quốc Hận 39 năm, xin gởi đến quý vị một tấm hình.
Có thể nói rằng đây là cuộc biểu tình Quốc Hận năm thứ zéro tại Paris.
Sửu thân,
Dù sao thì các bạn trẻ đó cũng là người VN, tấm lòng thương nước là tự nhiên!
Để tôi kể Sửu nghe về một người Mỹ, tận tụy vì đồng bào VN vào những giờ phút cuối cùng của Miền Nam đau khổ!
Những ngày cuối Tháng Tư, 1975, Làng Cô nhi Long Thành và cả vườn cao su phía trước, tràn ngập một trăm ngàn đồng bào tị nạn chiến cuộc. Nhà thầu đòi phải trả tiền mặt mới chịu cung cấp gạo. Tôi ký một hơi cả chục cái checks (Không hồ sơ chứng minh) kèm "lịnh trưng chi" để ngân khố trả tiền mặt cho nhà thầu để họ cung cấp gạo cho:
100 ngàn đồng bào tị nạn chiến cuộc
20 ngàn dân khẩn hoang lập ấp ở Thái Thiện, Long Thành
Và lương thục cho:
Bệnh viện Tỉnh
Dưỡng trí viện Biên Hòa
Khám đường Biên Hòa
Và cả Khám Tân Hiệp giam tù nằm vùng vc, vì đâu lẽ để cho họ chết đói?!
Riêng Làng cô nhi Long Thành, tôi yêu cầu Ty Cấp Thủy khoan khẩn cấp một giếng nước để đồng bào có nước uống và nấu ăn. Bửa bắt đầu khoan, ông Mỹ già, Đại diện Tổng Lãnh sự Biên Hòa, thường đi công tác Bình định XDNT với tôi có mặt. Nghe toán thợ khoan nói phải mười bửa mới khoan xong cái giếng, ông Mỹ bảo ráng khoan chừng trong tuần lễ, ông đải một chầu Budweiser.
Sáng ngày 26/4/1975, ông Hampton chực sẳn ở trước cư xá Mỹ, đợi tôi đi ngang qua là dọt theo xuống làng Cô nhi Long Thành. Tới nơi là ông xôm vô chỗ khoan giếng xem. Tia nước đầu tiên vọt lên, ông cười rạng rở và đi bươn lại mở cốp xe, tự tay cùng người thông dịch viên khệ nệ bưng kết bia lại khoản đãi kíp thợ khoan như đã hứa.
Nhìn khuôn mặt trõm lơ vì lo lắng, phiền muộn của người bạn lớn tuổi người Mỹ, gượng cười, cầm lon bia nhắm nháp, tôi vừa cảm kích vừa buồn vì cảm nhận được nỗi nguy nan của đất nước cận kề. Mà quả đúng như vậy, vì về sau biết được, ngay tối hôm đó, cái ông già Mỹ chí tình đó đã được lịnh di bay ra Vũng Tàu, lên chiếc tàu của Tổng lãnh sự Mỹ bỏ neo ngoài khơi, đợi lịnh di tản ra hạm đội. Cho nên lon bia sáng ngày 26 tháng Tư là bửa tiệc ly thầm lặng giữa một viên chức Mỹ lớn tuổi và người cán bộ HC trẻ VN cùng người dân VN mà người Mỹ đó hằng thương mến.
Ông Hampton mang cấp bực Đại tá, trước kia phục vụ tại Nhà Trắng, sau Hiệp Định Paris, ông mặc dân sự, làm Giám đốc Bình định PTXDNT của Tòa TLS MỸ/ Vùng 3 kiêm Đại diện lãnh sự Mỹ tại tỉnh Biên Hòa. Vì vậy, ông thường yêu cầu tôi cho ông đi cùng mỗi khi xuống sinh hoạt xã, ấp.
Một bữa, ông mời tôi qua đi cùng xe với ông, ông mừng rở, nắm tay tôi vừa lắc vừa nói: Rồi, Tổng thống Ford vừa xin Quốc hội 700 triệu viện trợ. Theo tập tục Mỹ half and half, mình có trên 300 triệu là cầm cự được!!!
Vậy đó, người Mỹ đó đối với đất nước VN, tận tình cho đến giờ phút chót, xem ra tư cách còn giỏi hơn một số vị chức sắc người Việt Nam!!!
Thân,
Nhơn
