Cựu tử tù oan Huỳnh Văn Nén qua đời vì bạo bệnh chỉ sáu năm sau khi được giải oan và trả tự do khiến gia đình các tử tù đang kêu oan khác vô cùng lo lắng vì tính mạng của người thân đang bị đe doạ sau chấn song sắt.

Ông Nén, 60 tuổi, qua đời ở Bệnh viện thành phố Vũng Tàu ngày 13/9 do nhiễm bệnh viêm gan và viêm phổi.

Thông tin trên được cung cấp bởi ông Nguyễn Thận (Facebooker Thận Nguyễn), cựu Chủ tịch Uỷ ban Nhân dân xã Tân Minh, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận, người từng nhiều năm sát cánh cùng với bố của ông Nén để đấu tranh pháp lý.

Huỳnh Văn Nén được gọi là "người tù thế kỷ" bởi ông là người bị kết tội trong hai vụ án liên tục: vụ án vườn điều và vụ án giết bà Bông cùng xảy ra tại tỉnh Bình Thuận, và phải ngồi tù từ thế kỷ trước và mãi đến 2016 mới được minh oan và trả tự do sau hơn 17 năm.

Cơ quan tư pháp Bình Thuận sau đó công khai nhìn nhận sai trái, đồng thời xin lỗi ông và gia đình. Ông được bồi thường 12 tỷ đồng cho thời gian ông bị ngồi tù oan.

Thông tin về cái chết của ông Nén chỉ sau một thời gian ngắn được tự do làm gia đình ông Nguyễn Trường Chinh vô cùng lo lắng.

Ông là bố của tử tù Nguyễn Văn Chưởng, người kêu oan sau khi bị kết tội là thủ phạm chính trong vụ án giết một thiếu tá công an ở thành phố Hải Phòng năm 2007.

Ông nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) qua điện thoại:

“Gia đình chúng tôi rất là lo vì qua gương ông Huỳnh Văn Nén chúng tôi thấy sự khốc liệt của nhà tù cộng sản Việt Nam thế nào rồi. Nó quá khốc liệt thành thử con tôi ngày nào còn ở tù thì chúng tôi lo ngày đó. Lo lắng vô cùng. Tử tù chờ thi hành án như con trai tôi bị xiềng xích suốt ngày đêm, nên sức khoẻ tổn hại rất nhiều, cả về tinh thần và thể xác.”

Vợ chồng ông Chinh trong sáng 14/9/2022 lên các cơ quan chính phủ, quốc hội, trung ương Đảng để kêu oan cho con mình thì bị công an bắt lên xe, đưa về trụ sở tiếp công dân trung ương ở Hà Đông.

Trong vụ án này, thiếu tá Nguyễn Văn Sinh thuộc công an phường Đông Hải, quận Hải An, thành phố Hải Phòng bị giết chết khi đang đi tuần tra. Nguyễn Văn Chưởng và bốn người khác bị cáo buộc tội giết người, trong đó người thanh niên này bị đề nghị tử hình còn bốn người khác bị án từ 12 tháng đến chung thân.

Tử tù Nguyễn Văn Chưởng và gia đình đã có nhiều đơn kêu oan, đề nghị các cấp xem xét lại bản án. Người thanh niên này tố cáo bị đánh đập và ép cung bởi điều tra viên trong khi các lời khai của các nghi can mâu thuẫn, hành vi, hung khí và dấu vết trên cơ thể nạn nhân không phù hợp.

Luật sư Lê Văn Hòa, người từng là Tổ trưởng Kiểm tra án oan của Ban Nội chính Trung ương năm 2013-2014 và được giao nhiệm vụ xem xét nhiều vụ án oan, trong đó có vụ của Nguyễn Văn Chưởng.

Ông Hòa cho rằng sau thời gian nghiên cứu hồ sơ vụ án Nguyễn Văn Chưởng, khi đó tổ của ông nhận thấy "việc kết án tử hình đối với Nguyễn Văn Chưởng là chưa đủ cơ sở." Ông nói qua điện thoại:

"Chưa đủ cơ sở để buộc tội Nguyễn Văn Chưởng là chủ mưu cũng như là kẻ thủ ác trong việc gây ra cái chết của thiếu tá công an Nguyễn Văn Sinh của phường Đông Hải 2, quận An Hải, thành phố Hải Phòng. Chưa đủ cơ sở căn cứ vào các lời khai của các bị cáo và kết quả khám nghiệm hiện trường.

Với lý do như thế, để bảo đảm đúng người đúng tội và sự thật khách quan, chúng tôi đã kiến nghị Ban Nội chính Trung ương có ý kiến với Uỷ ban Thường vụ Quốc hội để chỉ đạo, kiểm tra lại vụ án này.”

Tuy nhiên, không rõ vì lý do gì, Ban Nội chính Trung ương sau đó không xem xét vụ này nữa và án tử hình vẫn giữ nguyên, ông bổ sung.

Ông Nén là một trong nhiều người bị kết án oan trong những vụ án nghiêm trọng như giết người, cướp của, hiếp dâm… Những người được giải oan còn có ông Hàn Đức Long và Nguyễn Thanh Chấn.

Ngoài tử tù Nguyễn Văn Chưởng kêu oan, còn có một số nữa như Hồ Duy Hải và Lê Văn Mạnh cũng khẳng định mình không giết người như toà án đã kết án.

Hồ Duy Hải bị toà án 3 cấp, trong đó có Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao kết tội là thủ phạm giết hai nữ nhân viên bưu điện tên là Nguyễn Thị Ánh Hồng và Nguyễn Thị Thu Vân ở Bưu Điện Cầu Voi, ấp 5, xã Nhị Thành, huyện Thủ Thừa, tỉnh Long An trong tối ngày 13/1/2008. 

Người thanh niên sinh năm 1985 bị kết án tử hình về tội giết người, 5 năm tù về tội cướp tài sản, tổng hợp hình phạt là tử hình.

Đây là một vụ án có nhiều vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong việc điều tra, giải quyết vụ án như: Tiêu hủy vật chứng, thay đổi vật chứng, bỏ sót các chứng cứ pháp y như vân tay, vết máu tại hiện trường; rút bỏ hồ sơ chứng cứ có lợi cho bị cáo, bỏ qua một số bản khai cung không nhận tội của bị cáo.

Tuy nhiên, trong phiên giám đốc thẩm vào tháng 5/2020, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao có quyết định bác kháng nghị của Viện trưởng VKSND Tối cao về hủy án sơ thẩm, phúc thẩm để điều tra lại, giữ nguyên án tử hình đối với Hồ Duy Hải.