Tù nhân lương tâm (TNLT) Nguyễn Văn Oai hôm 19/1/2022 trở về nhà ở tỉnh Nghệ An sau khi hết thời gian thi hành bản án tù thứ hai. 

Ông bị kết án năm năm tù giam hồi tháng 9 năm 2017 với cáo buộc "chống người thi hành công vụ" và "không chấp hành án", sau các cuộc biểu tình lớn của người dân đòi đóng cửa công ty Formosa. 

Ông Oai cho chúng tôi biết cảm nhận khi mới đặt chân về đến nhà: 

“Thực ra mà nói thì vui và buồn lẫn lộn, vui vì được ra khỏi nhà tù nhỏ về nhà tù lớn, nhưng mà buồn thì đợt này về thấy anh em có vẻ như bệ rạc, thấy cô đơn lắm. Không biết là vì dịch hay là vì cái gì, nhưng mà nó cho mình cái cảm giác hơi buồn buồn. Còn vui thì ít nhất về nhà tù lớn nó cũng đỡ hơn là nhà tù nhỏ.”

Nói về bản án năm năm tù mà ông phải chịu, ông Oai cho biết:

“Thực sự mà nói lần tù này là lần tù bất công, thực sự quá bất công với tôi, đó là cái cảm giác tạo cho tôi thấy rất là bức bách. 

Từ hai cái án mà họ xử tôi đó là không chấp hành án và chống người thi hành công vụ, thì thực ra mà nói hai cái sự việc này khi ra toà tôi cũng đã nói, và kể cả luật sư của tôi cũng đã làm việc trước tòa. 

Thành ra tôi thấy họ áp đặt rất là nhiều, từ hồ sơ khống, từ chữ ký khống rồi tất cả những cái họ làm để vu cáo cho tôi phạm vào hai cái tội đó, làm cho tôi bức bách.”

Nói về nguyên do mình bị bắt, ông Oai cho biết phía công an khi đó cho rằng ông đóng vai trò trong việc kêu gọi người dân biểu tình chống Formosa, nên tiến hành bắt giữ để ngăn chặn các cuộc biểu tình tiếp theo. 

Nhà hoạt động người Công giáo này cũng cho biết trong thời gian tới sẽ ưu tiên ổn định lại cuộc sống, nhưng sau đó vẫn sẽ tiếp tục theo đuổi các kế hoạch cá nhân trong thời hạn quản chế bốn năm tới. 

Thông qua RFA, ông Nguyễn Văn Oai cũng muốn gửi lời cảm ơn đến với những tổ chức và cá nhân đã quan tâm đến trường hợp của ông trong những năm qua. Đồng thời kêu gọi tiếp tục chú ý tới những người tù nhân lương tâm, tù nhân chính trị khác ở Việt Nam. 

Bà Trần Thị Liệu cũng bày tỏ cảm xúc của bà trong ngày con trai được trả tự do, bà nói:

“Con đi thì mẹ cũng buồn, mà vì một thân một mình ở nhà cũng lo âu nhưng mà cũng nghĩ rằng là thôi thì việc con hắn làm ra rứa cũng là vì mọi người, vì là việc chung mà con mình phải lao mình, phải chịu khổ như vậy thì mẹ khi thì thấy lo âu, khi thì cũng phó thác mọi sự cho Chúa thì cũng phải chịu cảnh như vậy. 

Thôi thì bây giờ đến ngày con nó về là cũng mừng rồi, gia đình cũng nghĩ rằng con nó làm cái điều đúng cả, chứ không làm điều gì sai.”

Bị bắt vào hồi tháng Giêng năm 2017, ông Nguyễn Văn Oai là một trong số hàng chục người bị bắt giam trong một đợt trấn áp trên diện rộng, sau làn sóng biểu tình chống nhà máy Formosa hồi năm 2016. 

Các cuộc biểu tình đòi đóng cửa nhà máy này kéo dài đến năm 2017 đỉnh điểm là các vụ bao vây trụ sở UBND huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh, hay các cuộc tuần hành đông người của người dân Nghệ An đến Hà Tĩnh để nộp đơn kiện. 

Phía chính quyền phản ứng lại làn sóng biểu tình bằng hàng loạt vụ bắt giữ, trong đó có ông Nguyễn Văn Hoá, phóng viên của Đài Á Châu Tự Do, người đã tham gia đưa tin trực tiếp từ hiện trường các cuộc biểu tình.

Nhà hoạt động Nguyễn Văn Oai lần đầu bị kết án hồi năm 2011, khi ông phải chịu bản án bốn năm tù giam và bốn năm quản chế cho tội danh "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân" trong vụ 14 thanh niên Công giáo, Tin lành.