Bản quyền hình ảnh Huynh Thuc Vy

Chính quyền Việt Nam ra quyết định khởi tố, cấm xuất cảnh, cấm ra khỏi nơi cư trú đối với blogger Huỳnh Thục Vy sau 15 giờ thẩm vấn bà vì hành vi 'xúc phạm quốc kỳ'.

Sau khi được thả về từ đồn công an, nhà hoạt động Huỳnh Thục Vy khẳng định với BBC thông tin bà bị khởi tố do xịt sơn lên cờ tổ quốc.

Bà cũng cho hay Bộ Công an đồng thời áp dụng biện pháp ngăn chặn là "cấm ra khỏi nơi cư trú" và "hoãn xuất cảnh" đối với bà.

"Họ ập vào nhà lúc 7h sáng lúc tôi và con gái đang ngủ hôm 9/8, cưỡng chế tôi đi trình diện. Sau đó thẩm vấn tôi suốt 15 tiếng đồng hồ. Khoảng 10h tối cùng ngày, họ cho xe đưa tôi về nhà," bà Vy nói với BBC qua điện thoại từ Đắk Lắk chiều 10/8.

An ninh Việt Nam cũng tịch thu iphone, ipad, áo dài, áo khoác cờ vàng, laptop và "đặc biệt các sách quý" của bà.

"Việc họ dẫn giải tôi đi là điều bình thường. Điều tôi thấy bực mình là họ cưỡng chế chồng tôi, tịch thu điện thoại để chúng tôi không liên lạc được với bên ngoài. May là chồng tôi có giấu được một điện thoại nữa ở trong người nên mới liên lạc được với ông Phạm Bá Hải để báo tin."

Theo mô tả của bà Vy, cuộc làm việc giữa bà và lực lượng an ninh diễn ra trong không khí thoải mái, dễ chịu. "Họ cho tôi ăn uống, đi vệ sinh bình thường."

"Ban đầu họ có ý dọa nạt nhưng việc đó không hiệu quả với tôi nên dần dần họ nói chuyện bình thường, vui vẻ."

Bản quyền hình ảnh Huynh Thuc Vy

Bà Vy nói trong 15 giờ làm việc với an ninh Việt Nam, bà được hỏi về việc 'xịt sơn lên cờ Tổ quốc', về việc tham gia biểu tình chống Luật Đặc khu vào ngày 10/6,

Ngoài ra, an ninh Việt Nam cũng hỏi bà Vy về cuốn sách về nhân quyền ở Việt Nam do bà viết, về các bài bà đăng tải trên mạng, và về mối quan hệ của bà với những người Thượng ở Đắk Lắk, Đắk Nông và Gia Lai.

Theo Quyết định Phê chuẩn khởi tố bị can do ông Trương Quang Sinh, Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk ký, bà Vy bị cáo buộc 'xúc phạm quốc kỳ' theo Điều 276 Bộ Luật Hình sự năm 1999. Việc xúc phạm này là 'có căn cứ', theo "các tài liệu điều tra của Công an thị xã Buôn Hồ".

Quyết định Tạm hoãn Xuất cảnh do trung tá Trần Quang Vinh, Phó thủ trưởng cơ quan Cảnh sát Điều tra, Công an thị xã Buôn Hồ ký, cho hay bà Vy không được xuất cảnh từ ngày 9/8 - 9/10/2018 "để phục vụ điều tra vụ án" và "ngăn chặn bị can xuất cảnh để bỏ trốn hoặc tiêu hủy chứng cứ".

Bà Vy bị cấm đi khỏi nơi cư trú ở thị xã Buôn Hồ từ ngày 9/8 - 9/10/2018.

Vì sao 'xịt sơn lên cờ?

Bà Vy cho BBC biết bà thực hiện xịt sơn lên cờ Việt Nam vào ngày 1/9/2017.

Sau đó bà được an ninh Việt Nam cho biết có người tố cáo bà về hành vi này.

Trả lời BBC lý do xịt sơn lên cờ đỏ sao vàng của Việt Nam, bà Vy nói:

"Đối với người dân Việt Nam trong nước hiện nay, lá cờ đó như vật gì linh thiêng, bất khả xâm phạm, một bùa chú của Đảng Cộng sản Việt Nam."

"Hành động xịt sơn của tôi lên lá cờ đó không xuất phát từ những suy nghĩ bồng bột, non nớt của người chưa hiểu chuyện. Mà tôi mong ước qua hành động đó khiến người dân bớt sợ hãi về những biểu tưởng của Đảng Cộng Sản Việt Nam, bớt cảm thấy nó nhạy cảm, linh thiêng."

"Tôi cũng muốn qua đó thực hiện quyền tự do biểu đạt của mình. Vì hành vi của tôi đối với lá cờ là một phần của quyền tự do biểu đạt mà luật pháp quốc tế công nhận, bất chấp luật của Việt Nam có chấp nhận hay không."

'Điều hồi tiếc nhất'

Bản quyền hình ảnh Huynh Thuc Vy

Bà Huỳnh Thục Vy nói với BBC rằng bà đã chuẩn bị tinh thần cho những tình huống bị bắt bớ như vậy.

"Từ trước đến nay quan điểm của tôi rất rõ ràng. Tôi là người sống có lý tưởng. Mọi việc tôi làm đều có ý thức sâu sắc. Không ai xúi giục, lãnh đạo. Nên việc tôi phải đối diện với họ, tôi đã chuẩn bị tinh thần từ trước. Cũng không có gì đáng ngạc nhiên nên tôi làm việc với họ cũng thoải mái thôi."

Bà Vy nói "không có gì phải lo lắng cho mình hết" mà "chỉ lo cho con".

"Nếu tình huống xấu nhất xảy ra cho tôi thì cộng đồng quốc tế, bà con ở hải ngoại, những thân hữu của tôi ở bên ngoài sẽ chiếu cố đến chồng và con tôi. Nên tôi không lấy làm lo lắng lắm."

"Con tôi không phải là đứa con duy nhất của người bất đồng chính kiến. Mẹ Nấm bị bỏ tù khi có hai con nhỏ. Bà Trần Thị Nga [Thúy Nga] cũng vậy. Tôi không thấy mình cô đơn trong cuộc đấu tranh này. Tôi thấy mình là một phần nhỏ, nhưng tất yếu của cuộc đấu tranh này. Và tôi vui lòng gánh lấy sứ mệnh của mình."

"Cái mà tôi thấy hối tiếc nhất nếu tôi bị bắt, đó là tôi sẽ bỏ qua quãng đời tuổi thơ đẹp đẽ nhất của con tôi," bà Vy nói với BBC từ Đắk Lắk.

Quốc tế nói gì?

"Việc bắt giữ này cho thấy nỗ lực chính trị của Việt Nam nhằm bịt miệng một trong những tiếng nói có trọng lượng nhất về nhân quyền," ông Clare Algar, Giám đốc điều hành toàn cầu của Tổ chức Ân xá Quốc tế, phát biểu trong thông cáo báo chí phát đi ngày 9/8.

"Huỳnh Thục Vy đã nỗ lực không mệt mỏi để vạch trần những vy phạm và buộc những người có quyền lực phải chịu trách nhiệm, thông qua các hoạt động và các bài đăng trên blog cá nhân để hỗ trợ quyền của phụ nữ và người thiểu số. Vì những việc này, gia đình cô đã phải chịu sự giám sát, quấy nhiễu và đe dọa liên tục của chính quyền."

Thông cáo báo chí của Ân xá Quốc tế phát đi ngay sau khi bà Huỳnh Thục Vy bị bắt giữ, trong đó ông Clare kêu gọi chính quyền tỉnh Đắk Lắk phải thả bà ngay lập tức và vô điều kiện. Đồng thời kêu gọi chính phủ Việt Nam ngừng ngay lập tức việc đàn áp có hệ thống những nhà hoạt động ôn hòa.

Bà Huỳnh Thục Vy là người sáng lập ra tổ chức Hội Phụ Nữ Nhân Quyền Việt Nam, với mục tiêu cổ vũ các giá trị của nhân quyền và ủng hộ các nhà bảo vệ nhân quyền là nữ giới. Bà thường xuyền viết blog về các vụ đàn áp nhân quyền bao gồm cả những vụ đàn áp nhắm tới các sắc dân thiểu số ở Việt Nam.