Sự sống trên Trái Đất có thể chưa tiến hóa đến những loài "cao cấp" như con người nếu như không có sự xuất hiện của hai siêu núi Nuna và siêu núi Transgondwana.
Nghiên cứu vừa công bố từ Đại học Quốc gia Úc và Đại học Công nghệ Queensland cho thấy các siêu núi - những dãy núi vĩ đại hơn gấp nhiều lần so với những dãy núi hùng vĩ nhất thời hiện đại - đã 2 lần xuất hiện trên Trái Đất.
Thứ nhất là siêu núi Nuna, xuất hiện từ 2 đến 1,8 tỉ năm trước, trong quá trình đất đai thế giới dần hợp nhất thành siêu lục địa Nuna. Siêu núi này trùng hợp với sự xuất hiện của các tế bào lớn phức tạp, khi sự sống Trái Đất bắt đầu được đa dạng hóa sau hàng tỉ năm "dậm chân tại chỗ" dưới dạng vi khuẩn đơn bào.
Siêu núi cổ đại là một dạng núi "quái vật" được quá trình hợp nhất siêu lục địa tạo dựng nên, quy mô gấp 3-4 lần Himalaya hiện đại. (Ảnh: Keith Johnston)
Theo Sci-News, siêu núi Nuna ước tình có quy mô gấp 3-4 lần dãy Himalaya hiện đại.
Thứ hai là siêu núi Transgondwana, hình thành trong quá trình hợp nhất siêu lục địa Gondwana, khoảng 650 đến 500 triệu năm trước. Giai đoạn này cũng bao gồm thời gian xuất hiện những động vật lớn đầu tiên (575 triệu năm trước) và vụ "bùng nổ sinh học" kỷ Cambri 45 triệu năm sau đó.
Giáo sư Jochen Brocks từ Đại học Quốc gia Úc, thành viên nhóm nghiên cứu, cho biết họ đã tìm ra các siêu núi này bằng cách lần theo manh mối là dấu vết của zircon và hàm lượng lutetium thất - sự kết hợp của khoáng chất và nguyên tố đất hiếm chỉ có trong "rễ" của các ngọn núi cao, vẫn còn lẩn khuất trong đất đai Trái Đất thời hiện đại.
Công trình vừa công bố trên Earth and Planetary Science Letters cũng cho hay các siêu núi này khi bị xói mòn sẽ cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu như phốt pho và sắt cho đại dương, làm tăng chu kỳ sinh học và thúc đẩy tiến hóa. ngoài ra quá trình kiến tạo núi cũng làm tăng nồng độ oxy trong khí quyển.
