Là một khu phức hợp đô thị tư nhân giàu có ở ngoại ô thủ đô Buenos Aires, Nordelta (rộng 1.600 ha) được xây dựng trên một vùng đất ngập nước tại lưu vực sông Parana, môi trường sống tự nhiên của chuột lang nước. Xung đột giữa con người với những sinh vật gặm nhấm khổng lồ này làm nổi bật lên các chính sách xã hội và môi trường gây tranh cãi của Argentina.
"Nordelta là một vùng đất ngập nước vô cùng trù phú mà đáng lẽ chúng ta không được động đến. Bây giờ, chuột lang nước phải chia sẻ môi trường sống với con người, và cư dân của Nordelta cần tìm cách chung sống với chúng", nhà sinh vật học Sebastian Di Martino, Giám đốc tổ chức bảo tồn Rewilding Argentina, nói với AFP.
Với chiều dài có thể lên tới 1,35 m và nặng 80 kg, chuột lang nước (capybara) là động vật gặm nhấm lớn nhất thế giới hiện nay. Kích thước lớn đồng nghĩa chúng cần tiêu thụ nhiều thức ăn. Các cư dân đã phàn nàn về việc những con chuột lang kéo đàn vào khu dân cư, phá hỏng các bãi cỏ được cắt tỉa cẩn thận, thậm chí cắn cả vật nuôi và gây tại nạn giao thông.
Chuột lang nước kéo đàn vào khu dân cư kiếm ăn ở Nordelta. Video: AFP
Di Martino đồng ý rằng sự phát triển quá mức của chúng có hại cho môi trường, nhưng nhấn mạnh đó cũng là lỗi của con người. Hầu hết kẻ thù tự nhiên của chuột lang nước, gồm báo đốm, báo sư tử, cáo, mèo rừng và chó hoang đều đã tuyệt chủng ở Argentina do mất môi trường sống và săn bắn quá mức.
"Tình trạng này xảy ra trên khắp đất nước. Chúng ta đã xóa sổ rất nhiều loài động vật ăn thịt. Chuột lang nước cần một kẻ săn mồi để kiểm soát quần thể và khiến chúng sợ hãi. Nếu động vật gặm nhấm không có mối đe dọa nào, chúng có thể dành cả ngày để ăn, do đó làm suy thoái thảm thực vật và góp phần vào biến đổi khí hậu", Di Martino giải thích.
Trong tự nhiên, capybaras có thể sống từ 8 đến 10 năm và sinh sản một lần mỗi năm. Mỗi lứa cho khoảng 6 con non.
Mặc dù vậy, không phải tất cả mọi người ở Nordelta đều xem chuột lang nước là mối phiền toái. Một số thậm chí còn thích thú với sự hiện diện của chúng và muốn biến đó thành điểm thu hút của khu dân cư. Họ đã đề xuất kế hoạch thành lập một khu bảo tồn tự nhiên cho chúng sinh sống.
"Chúng ta có thể sống cùng với chuột lang nước. Chúng không phải là những sinh vật hung hãn. Một khu bảo tồn rộng 20 - 30 ha là đủ để duy trì sự đa dạng", Perla Paggi, cư dân ở Nordelta và là nhà hoạt động vì động vật, chia sẻ.
Tuy nhiên, Di Martino cho rằng việc thành lập khu bảo tồn sẽ không thay đổi được gì. Để ngăn sự xâm lấn của chuột lang nước, cần tìm cách giảm số lượng quần thể hoặc chuyển bớt chúng đi nơi khác. Người dân cũng được khuyên không nên để những sinh vật gặm nhấm khổng lồ này tiếp xúc với trẻ em và vật nuôi.
Đoàn Dương (Theo AFP)
