Máy lọc không khí đã trở nên phổ biến hơn trong thời kỳ đại dịch do lo ngại về việc lây lan virus trong không khí. Tuy nhiên, một nghiên cứu cho thấy mặc dù máy lọc không khí có thể cải thiện chất lượng không khí ở một mức độ nhất định, nhưng chúng cũng tạo ra các chất ô nhiễm mới có hại cho sức khỏe con người.
Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Environmental Science and Technology Letters vào ngày 14/7 đã phát hiện ra rằng trong khi một số máy làm sạch không khí điện tử có thể có hiệu quả trong việc giảm các chất ô nhiễm thứ cấp và khử hoạt tính bioaerosol, thì nhiều máy lại đang giải phóng các chất gây ô nhiễm.
Nhà nghiên cứu chính, Nga Lee ‘Sally’ Ng, phó giáo sư Khoa hóa học và kỹ thuật phân tử sinh học tại Viện Công nghệ Georgia, cho biết máy lọc không khí thông thường có thể được chia thành hai loại. Một là máy lọc cơ học sử dụng bộ lọc; loại còn lại là sử dụng máy lọc công nghệ điện tử để tạo ra các chất hóa học như ion, chất hoạt tính hoặc oxy hóa xúc tác quang, plasma và chất oxy hóa (như ozon, gốc hydroxyl). Tất nhiên, có rất nhiều sản phẩm máy lọc kết hợp cả hai công nghệ này.
Nhóm nghiên cứu đã chọn một máy lọc hydroxyl để thử nghiệm trong một văn phòng tại Viện Công nghệ Georgia. Các thông tin từ nhà sản xuất của loại thiết bị này nói rằng các hợp chất hydroxyl sẽ kết hợp với các phân tử gây mùi hôi và chất ô nhiễm trong không khí, phân hủy chúng để loại bỏ mùi hôi và thậm chí làm giảm hoạt động của virus corona trong không khí.
Kết quả thí nghiệm cho thấy trong quá trình lọc không khí, các hợp chất hydroxyl kết hợp với một số hợp chất hữu cơ dễ bay hơi trong môi trường trong nhà ở tạo ra những chất mới có hại cho sức khỏe con người như axit hữu cơ và sol khí hữu cơ thứ cấp (secondary organic aerosols, gọi tắt là SOA), tức là ô nhiễm môi trường thứ cấp.
Trong môi trường tự nhiên bên ngoài, các sol khí SOA được hình thành sau quá trình oxy hóa lặp đi lặp lại các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi trong khí quyển. Nó là một trong những thành phần chính của các hạt lơ lửng trong không khí, cũng như thành phần chính của chất ô nhiễm PM2.5 (các hạt có đường kính lớn hơn 2,5 mm).
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng cơ thể con người tiếp xúc lâu dài với môi trường có chất ô nhiễm PM2.5 quá cao sẽ gây ra bệnh tim phổi. Người ta ước tính rằng hàng triệu người chết mỗi năm do các yếu tố liên quan đến ô nhiễm không khí.
Khi dịch bệnh lan rộng trên toàn thế giới, ngày càng nhiều người mua máy lọc không khí. Nga Lee ‘Sally’ Ng nói rằng nhiều người tiêu dùng đã không xem xét vấn đề ô nhiễm môi trường thứ cấp. “Việc sử dụng máy lọc không khí điện tử sẽ tạo ra các tác nhân phụ có hại, giống như những gì diễn ra trong bầu không khí bên ngoài. Chúng tôi ngày càng lo ngại về vấn đề này”.
Nga Lee ‘Sally’ Ng cho rằng mọi người nên chọn máy lọc không khí phù hợp theo môi trường cụ thể và mục tiêu thanh lọc rõ ràng. Ngoài ra, cô tin rằng ngành công nghiệp nên đặt ra các tiêu chuẩn thử nghiệm trong tương lai để theo dõi những hiệu quả mà các thiết bị này có thể đạt được trong việc lọc sạch không khí.
