Bản quyền hình ảnh EPA

Trong ngày chết chóc nhất ở Gaza kể từ cuộc chiến năm 2014, các quan chức Palestine nói quân đội Israel đã giết 58 người và làm bị thương 2.700 người.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nói quân đội của ông đã hành động tự vệ chống lại các nhà cai trị Hồi giáo của Gaza, nhóm Hamas, những người mà ông nói muốn hủy diệt Israel.

Chính quyền Palestine gọi đây là một vụ thảm sát. Liên Hợp Quốc gọi đây là "các vi phạm nhân quyền nghiêm trọng".

Sang ngày thứ Ba, là ngày tưởng niệm Nakba, cuộc di cư cưỡng bức xảy ra 70 năm trước với người Palestine sau khi nhà nước Israel ra đời, có thể sẽ có thêm bạo lực.

Bạo lực tồi tệ nhất từ năm 2014 xảy ra trong bối cảnh Hoa Kỳ vừa mở trụ sở đại sứ quán ở Jerusalem hôm thứ Hai, gây ra nhiều tranh cãi.

Hạt nhân Iran: Mỹ ủng hộ cáo buộc của Israel

Israel bắn trả đũa vào mục tiêu Iran ở Syria

Bạo lực lúc Hoa Kỳ mở Sứ quán ở Jerusalem

Việc chuyển trụ sở Đại sứ quán Hoa Kỳ từ Tel Aviv đến Jerusalem đã làm sôi sục người dân Palestine, những người tuyên bố miền đông Jerusalem là thủ đô của một nhà nước Palestine trong tương lai.

Họ cho rằng động thái của Hoa Kỳ là một sự ủng hộ dành cho Israel.

Điều gì đã xảy ra ở biên giới Gaza?

Người Palestine đã biểu tình hôm thứ Hai như họ đã làm trong suốt sáu tuần qua. Các buộc biểu tình được tổ chức bởi Hamas, được gọi là "Đại lễ trở lại".

Tuy nhiên, các cuộc biểu tình hôm thứ Hai - và được lên kế hoạch cho thứ Ba - là đỉnh điểm, khi trùng với kỷ niệm ngày thành lập của Israel vào năm 1948 và hay còn được người Palestine gọi là Nakba hoặc Ngày Thảm họa, vì hàng trăm ngàn người đã phải di tản đi nơi khác khi cuộc chiến diễn ra không lâu sau đó.

Phát ngôn viên của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết binh lính đã bắn vào những người "hoạt động khủng bố, chứ không phải những người biểu tình, những người này bị phân tán bởi các biện pháp thông thường như hơi cay theo quy định".

Israel cho biết khoảng 40.000 người Palestine đã tham gia vào "cuộc bạo động bạo lực" tại 13 địa điểm dọc theo hàng rào an ninh Dải Gaza.

Người Palestine ném đá và các thiết bị gây cháy, trong khi quân đội Israel sử dụng khí hơi cay và súng bắn tỉa.

Ông Netanyahu bảo vệ quân đội của mình, nói: "Mọi quốc gia đều có nghĩa vụ bảo vệ biên giới của mình.

"Tổ chức khủng bố Hamas tuyên bố ý định hủy diệt Israel và gửi hàng ngàn người vi phạm qua hàng rào biên giới để đạt được mục tiêu này. Chúng tôi sẽ tiếp tục hành động với quyết tâm bảo vệ chủ quyền và công dân của chúng tôi."

Công bố ba ngày tang lễ, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas nói: "Hôm nay, lại một lần nữa, các vụ thảm sát chống lại nhân dân chúng ta lại tiếp tục."

Phản ứng từ quốc tế

Đã có một luồng phản ứng xung đột dữ dội từ quốc tế:

• Phát ngôn nhân Nhà Trắng Raj Shah nói: "Trách nhiệm đối với những cái chết bi thảm này là của Hamas ... Hamas cố tình kích động phản ứng này."
• Kuwait đã soạn thảo một tuyên bố của Hội đồng Bảo an LHQ kêu gọi một cuộc điều tra độc lập về bạo lực - và thể hiện "sự phẫn nộ và buồn đau" - nhưng điều này động thái này đã bị Mỹ ngăn chặn.
• Giám đốc đối ngoại của EU, Federica Mogherini và Anh kêu gọi kiềm chế
• Đức cho biết Israel có quyền tự bảo vệ nhưng phải làm như vậy một cách thích đáng.
• Tổng thống Pháp Emmanuel Macron lên án bạo lực của quân đội Israel chống lại những người biểu tình
• Thổ Nhĩ Kỳ cho biết Hoa Kỳ cũng phải chịu trách nhiệm với Israel về "vụ thảm sát tàn khốc" và đã triệu hồi các đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ từ Mỹ và Israel
• Một trong những tuyên bố mạnh nhất đến từ Cao ủy LHQ về Nhân quyền Zeid Ra'ad al-Hussein, người lên án vụ giết hại hàng chục người, gây thương tích hàng trăm do phía Israel xả súng.
• Nam Phi cũng đã triệu hồi đại sứ của mình tại Israel, lên án "sự bừa bãi và nghiêm trọng của cuộc tấn công mới nhất của Israel"

Vụ bạo lực có liên quan đến việc mở đại sứ quán Mỹ?

Có một số cuộc đụng độ giữa cảnh sát Israel và những người biểu tình giương cờ Palestine ở bên ngoài đại sứ quán mới ở Jerusalem và một số người biểu tình đã bị bắt giữ.

Hamas đã nói rằng các cuộc biểu tình biên giới đang được đẩy mạnh vào thứ Hai và thứ Ba, nhưng phản ứng của ông Abbas đối với việc di chuyển đại sứ quán Mỹ cho thấy sự giận dữ của người Palestine.